zondag 28 juni 2009

Krantenman zingt valse toon

Rimmer Mulder is hoofdredacteur van de Leeuwarder Courant en lid van de 'commissie Brinkman'. In een aantal regionale bladen, waaronder naar ik aanneem het zijne, begint hij een artikel als volgt:

'De commissie-Brinkman doet zo'n twintig aanbevelingen voor maatregelen die moeten zorgen dat er in Nederland stevige, onafhankelijke journalistiek blijft. De afgelopen dagen ging het bijna alleen maar over dat ene voorstel: een heffing van een paar euro op alle internet aansluitingen. Vooral op internet was heel wat onzin over dit idee te lezen. Nog voordat ze één zin van het rapport van de commissie hadden gelezen, begonnen de vertegenwoordigers van de 'nieuwe media' al te kwaken.' Einde citaat.

Hoe komt de hoofdredacteur van een van oudsher gerenommeerde regionale krant als de LC er toe, zich ten eerste zó generaliserend uit te laten over wie hij noemt 'vertegenwoordigers van de "nieuwe media" ' en ten tweede zichzelf te ontslaan van de morele journalistieke plicht, man en paard te noemen?

De regionale dagbladpers, althans de daaraan verbonden journalisten, staan terecht pal voor de verscheidenheid van deze medium-categorie; laat ze dan niet bij voorbaat ontkennen, dat ook de ene internetpublicist niet de andere is. Dat getuigt van onvoldoende onderscheidingsvermogen en klinkt tamelijk dom en vals.

vrijdag 26 juni 2009

Declarandussen

Iedereen heeft nu wel zijn zegje gedaan over de declaraties van de kabinetsleden. Intussen staat ook een aantal burgemeesters in het zonnetje. Echt een Nederlands onderwerp, al is de hysterie in het Verenigd Koninkrijk de aanleiding. Inclusief de grappen die over declarandussen  worden gemaakt. 'Voor u-edele geneukt.' Maar 'het declareren' is wel degelijk door menigeen van oudsher toegepast, om het te karig geachte inkomen (alibi!) wat bij te spijkeren. Breek me als oud-afdelingschef, die maandelijks paraafjes moest zetten, de bek niet open.

Bij het declareren openbaart zich de kleinzieligheid. Een Minister van Financiën die een verloren zonnebril
opschrijft. Dat leidt natuurlijk tot gegniffel, terwijl blijkt dat de werkgever in dit geval gewoon optreedt
als een soort reisverzekeraar (dat is goedkoper dan een polis). Maar de Volkskrant stelt alvast imagoschade
bij Wouter Bos vast. (Mag ik dit wel schrijven? In de discussies rond de overlevingskansen van de krant wordt internetpublicisten immers diefstal van content verweten. Een ernstige vorm van generaliseren, trouwens oftewel kletskoek.)
Ik ben wel benieuwd naar de bestedingen van ministers per creditcard. Balkenende declareerde 0,0 - misschien is die card makkelijker? Ik suggereer maar iets.

Fake-declaraties passen helemaal in het patroon dat is ontstaan door de vervaging van de ooit zo rigide opvattingen over mijn en dijn. Bij de gewoonte om balpennen en papier mee naar huis te nemen, ook al staat er 'concerneigendom' op. Al in de jaren zeventig waren design-asbakken in de kantoortuinen die toen in de mode waren, binnen een week naar de personele huiskamers verplaatst. En wie de ziektekostenverzekeraar (een bedrijfsonderdeel) zijn declaraties toezond, deed dat door de voorgedrukte enveloppen ongefrankeerd in het postbakje 'UIT' te deponeren. 

Tenslotte, wat is het lang geleden dat men zijn voor de baas verreden kilometers met de natte vinger mocht berekenen. Dat moest na de ongekende groei van het wagenpark wel leiden, tot de eis, elke rit tot in detail te verantwoorden.  

donderdag 25 juni 2009

Bureaucratie

Bij de IKEA – ik geloof dat je tegenwoordig de ervoor moet zeggen – onder meer 'n paar fauteuils gekocht. Zware dingen. Ook te groot om in de gemiddelde personenauto te laden. Je kunt dan twee dingen doen: Bij IKEA een bakkie huren (wat 'n gedoe) of bij de klantenservice een transportbedrijf regelen. De prijs hangt af van het gezamenlijk gewicht. Bij ons kwam men uit op pakweg 40 euro.

Vroeg de mevrouw die ons (nummer 612) te woord stond: 'Gelijkvloers of naar boven?'

Wij: 'Eerste verdieping'

Mevrouw: 'Dat is dan 20 euro meer.'

Wij: Maar er is een flinke lift.

Mevrouw: 'Dat kan, maar als er iets naar boven moet, dan moet het object gekanteld worden en dan moeten daar twee man voor ingeschakeld worden.'

Wij: 'Maar er is toch bij de aanwezigheid van een lift geen wezenlijk verschil?'

Mevrouw: 'Het spijt me, maar zo is dat nu eenmaal in de ARBO-wet geregeld.' (ARBO is de afkorting van Arbeidsomstandigheden.)

Einde verhaal. Staaltje van pure bureaucratie, waarbij geen plaats is voor nuances.

We hebben vanwege die 20 euro nu afgesproken dat de man of de mannen van het transportbedrijf de meubels in de hal beneden zullen neerzetten. En desnoods zullen we genieten van de waarheid, dat een goede buur beter is dan een verre vriend.

dinsdag 23 juni 2009

Even ‘n boer laten

Wat heb ik toch 'n hekel aan fanatisme. Zoiets als de excessieve kritiekloze ijver van de ayatollahs en van sommige actievoerders, maar ook bestuurders en politici als Ab Klink met z'n achtervolging van de rokers. Ex-rokers zijn trouwens het fanatiekst, wel eens gemerkt? Dat ze zelf niet in de rook willen blijven zitten, kan ik me voorstellen, maar dat ze niet aflaten, zich te bemoeien met zaken die ze niks aangaan, hindert me. Jaren geleden werd ik in een supermarkt in Duitsland eens door een vrouw gesignaleerd met een sigaartje in m'n hand. Het huis was te klein: Er raucht, er raucht! Het zinde haar maar niks dat het winkelpersoneel niet ingreep.

Fanatisme is trouwens het paard achter de wagen spannen. Zie het triomfgebrul van de rokende caféklanten, die op een gegeven moment door de rechter in het gelijk werden gesteld. Het fanatisme van Klink zal echter ongetwijfeld leiden tot aanpassing van de antirokerswet.

Fanatisme en klakkeloos elkaar napraten leidde dezer dagen ook tot een rel over een symposium over alcohol onder jongeren, dat zou worden gehouden in de Heineken Brouwerij in Den Bosch. Foutje (?) van de GGD Hart van Brabant. De Tweede Kamer op z'n achterste benen. Lea Bouwmeester (PvdA): 'Van een brouwerij gaat het signaal uit dat alcohol normaal is'. CDA en Christen Unie volgden schoorvoetend, respectievelijk voorzichtig: 'Onhandig gekozen locatie.'

Mensen, zie er toch de humor eens 'n keer van in. Jezus-zelf bedacht de best denkbare grap op de Bruiloft van Kana, toen hij water in wijn veranderde. Alcohol, bier, wijn... zijn normaal, behoren tot onze cultuur. Bier was in vroeger tijden wat nu koffie en thee zijn – trouwens ook dranken met bedenkelijke stoffen. Een brouwerij is geen rovershol, maar sinds eeuwen een legitieme onderneming. Alcoholgebruik is, zij het onder bepaalde voorwaarden, normaal. Misbruik is abnormaal. Ooit hanteerde de politiek een slogan: 'Een matig mens is zijn vrijheid waard.' Het bijbrengen van matig gedrag en zelfbeheersing, is iets voor in het opvoedingspakket. Daarover zal, zo begrijp ik, het symposium gaan. Broodnodig, gezien het gezuip van jongeren in vooral Brabant, Limburg en Noord-Holland.

Jammer alleen, dat de realiteit uit de weg wordt gegaan, door het gebruik van de brouwerij in ruil voor een kwartier spreektijd, af te wijzen. Ik was net zo benieuwd naar wat de brouwer zou zeggen, misschien wel nieuwsgieriger dan naar het voorspelbare gezwets van de psychologen, pedagogen en andere -ogen. En van deze mededeling krijg ik echt de hik: Het programmapunt 'Afsluiting met een borrel' is vervangen door 'Hapje en een sapje'.

Even 'n boer laten. Zo, dat lucht op.

Krantentoeslag bij internet? Ammehoela!

commissie_brinkman

Dit wordt de meest besproken passage uit het rapport van de Tijdelijke Commissie Innovatie en Toekomst Pers (Commissie Brinkman), vanmorgen aangeboden aan minister Plasterk van Onderwijs Cultuur en Wetenschappen (OCW):

'Voorts adviseert de commissie om verdere stimulering van innovatie in de journalistiek en de journalistieke productie en exploitatie tijdelijk te bekostigen uit een opslag van enkele euro's per jaar op de kosten van de internetaansluiting voor de Nederlandse huishoudens.'

Ooit waren kranten een goudmijn en groeiden uitgeverijen uit tot internationals (Elsevier, VNU). Pure handel waarbij de ideeële taak van de krant hooguit als 'n soort schaamlap fungeerde. De identiteit van tientallen kranten werd schaamteloos prijsgegeven door fusies en liquidaties (wat ongeveer hetzelfde is) teneinde de winst te vergroten. Allemaal vrije marktwerking. De overheid stond erbij en keek er naar.

Vrije marktwerking, dat is wat nu ook gebeurt. De producent produceert, de consument consumeert. En die consumptie verschuift, wat weer aanleiding geeft tot verdere sanering, waarbij - dat is de laatste ontwikkeling - de ene nieuwsdrukkerij na de andere wordt gesloten.

Ooit gold het adagium: 'De lezer krijgt de krant die hij verdient', een stelling die je kon omkeren: de krant bestaat bij de gratie van z'n abonnees. Desondanks werden die abonnees als zakken appelen verhandeld, zonder dat ze daar ook maar iets aan konden veranderen. Moet de Nederlandse burger - abonnee of niet - daar nu op worden aangeslagen?

Ammehoela!

maandag 22 juni 2009

Ezelwagen

Op mijn dagelijkse wandeling naar en van het durp Sonnemans met zijn ezelwagen ontmoet. De bakker, die er al 10 jaar geleden mee stopte en voordien altijd uitreed met een paard, vertelt gaandeweg dat hij dat laatste niet meer durfde. ‘En dan moete da niemeer doen; zoals ge ok ginnen auto moet rijen als ge da niemeer durreft’, verklaarde de 73-jarige baas.

Op het Dopveldenpad (fietspad door Heivelden) gelijk met Sonnemans opgelopen en wat gebuurt. Hij was er duidelijk voor in

‘Kek’, zegt-ie, met twee ezels ervoor gaat dat - ‘n paard loopt ook stapvoets te hard voor een voetganger.  Ezels zijn helemaal niet stom, deelt hij verder mee en onthouden alles. ‘Die ene loopt trouwens alleen maar mee, de andere verricht het trekwerk. Ik moet niet proberen die luie aan te sporen, want dan gaat-ie juist steeds langzamer lopen.’
Dus de reputatie van koppigheid klopt wel.

Ik was het praatje met Sonnemans begonnen met de mededeling dat een ezel voor een wagen, me altijd aan mijn kleuterjeugd deed denken. M’n vader leerde me namelijk toen een eigengemaakt versje, dat uit mijn mond nogal eigenwijs moet hebben geklonken:

n Ezel liep steeds voor de wagen,
Werd altijd met een stok geslagen,
Hij verdroeg het niet langer
En studéérde voor…operazanger.

zaterdag 20 juni 2009

Brabants staatsgeheim

In Brabant is nu een minirel ontstaan over – alweer – lekken naar de pers.

Officieel heet het, volgens het Eindhovens Dagblad, dat de Brabantse statenfracties de Minister van Binnenlandse Zaken, Guusje ter Horst hebben gevraagd om een onderzoek naar het lekken van namen uit de sollicitatieprocedure voor de nieuwe Commissaris der Koningin.

De gelukkige is, zo bleek vrijdag de als Bourgondiër omschreven voorzitter van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, tevens prof aan de Universiteit van Tilburg, Wim van de Donk (CDA). Iedereen blij, maar dat terzijde.

Zei ik een minirel? Nou ja, de burgemeester van Breda, de PvdA-er Peter van der Velden zou volgens de Brabantse kranten door dat gelek in ernstige verlegenheid zijn gebracht. Raadsleden gaan vragen stellen.

Mag Van der Velden dan niet naar zo’n post solliciteren? ‘t Is trouwens de vraag of-ie dat gedaan heeft. Misschien is Van der V. wel gevraagd, zich beschikbaar te houden  en was dat met oud-gedeputeerde en CDA-voorman in de Kamer Pieter van Geel ook wel het geval.

Ze hebben daar bij de provincie nog steeds niet in de gaten, dat werken met vertrouwenscommissies, vragen is om lekken. Had er nou even Staatsgeheim op gestempeld en ‘de dader’ zou maximaal 15 jaar hebben geriskeerd, intern of met enkelbandje, daar zijn we als bekend nog niet uit.

Intussen zijn we per 1 oktober mooi van Hanja Maij-Weggen af. Persoonlijk zie ik toch meer in mensen als Frank Houben (de vorige commissaris) en, jazeker, Van de Donk.

woensdag 17 juni 2009

‘n Hoop stenen

Als het goed is, moet ergens op de gemeentewerf van Best 'n hoop stenen liggen, waarvan de heemkundekring denkt dat ze historische waarde heeft. De wethouder van bouwen en niet bouwen denkt ook in die richting en sluit niet uit dat de stenen ooit nog eens verwerkt worden in het nieuwe centrum.

De keien zijn zogezegd bodemschatten. Ze komen uit de Nieuwstraat en maakten deel uit van een wegdek dat ergens in de negentiende eeuw moet zijn gemaakt. Een oplettende bewoner van de Nieuwstraat zag de keien te voorschijn komen bij de reconstructie van die straat en ging te rade bij de Stichting Geschiedenis van Best. Nou, dat werd een heel verhaal dat onlangs in het weekblad Groeiend Best in geuren en kleuren is naverteld.

De Nieuwstraat – tot dan een karrespoor - blijkt in 1855 te zijn verhard als onderdeel van de verbinding Eindhoven-Best-Oirschot. Best was in die tijd niet direct te porren voor verharding van dat stuk zandweg want was altijd met de latere N2 verbonden geweest via de Oranjestraat. Uiteindelijk, zo lees ik, heeft de toenmalige burgemeester nog uit eigen zak 95 guldens in dat project gestoken. Hoeveel zou daarvan nu de tegenwaarde zijn? Wat dan ook, dat waren nog eens tijden! Of de stenen uit die tijd zijn, is trouwens niet helemaal zeker. Ze kunnen ook afkomstig zijn van een latere verbreding of verbetering.

Goed, je zult maar het bescheiden verleden hebben van agrarisch straatdorp. Dan ben je toch trots op elke steen die uit de grond wordt gehaald? Oude middeleeuwse steden willen nog wel eens de fundamenten van gesloopte stadspoorten conserveren en als monument koesteren; laat Best dat dan maar gerust met een hoop stenen doen.

Over Bestse wegdekken gesproken, het wordt tijd dat ik daarover op deze plaats tot een bekentenis kom. Toen in de jaren zestig van de vorige eeuw de Eindhovenseweg, als onderdeel van de toenmalige N2, werd opgeknapt, opperde ik als verslaggever van het Eindhovens Dagblad, dat daar nog de betonplaten lagen, die vol scheuren zaten als gevolg van de geallieerde tanks die daar in 1944 overheen waren geraasd. Mijn bekentenis zit hierin, dat ik die informatie nergens had gecontroleerd. Het was een aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid, zal ik maar zeggen.

Jaren later werd ik met die journalistieke jeugdzonde geconfronteerd, toen de uit Eindhoven afkomstige romanschrijver A.F.Th. Van der Heijden zijn hoofdpersonage bij een verhuizing over die weg liet rijden. Dat ging van kedeng-kedeng, vanwege de scheuren in het wegdek die het gevolg waren... nou dat weet u dus intussen.

zaterdag 13 juni 2009

Menskracht

Hoofdredacteur Birgit Donker van NRC Handelsblad reageert op een lezer, die bezwaar maakt tegen 'onnodig masculien' taalgebruik, zoals in '1500 man' en 'mankracht'. Donkers wijst op de onvermijdelijke Van Dale, die 'mens zonder onderscheid van geslacht' als eerste betekenis van het woord man opvoert.

Van Dale en Donkers kunnen me nog meer vertellen. Al in de jaren zestig hoorde ik statenlid en vakbondsvrouw Miet van Puyenbroek (inmiddels wijlen en als ik het goed heb in haar geboortestad Tilburg geëerd met een standbeeld) pleiten voor neutralisering van dit soort woorden: menskracht. Die gedachte werd onvermijld door het bestuur - althans dat van de provincie Noord-Brabant - overgenomen. Sindsdien is masculien taalgebruik vrijwel overal in onbruik geraakt. Begrippen als 'manjaren' zijn allang door meer neutrale versies vervangen. Zodat het me verbaast dat een krant als NRC nu opeens zegt te willen vasthouden als zoiets als 'mankracht'.

Alles bij elkaar blijft het een rare discussie, als je in aanmerking neemt dat ook NRC het vervrouwelijken van beroepen heeft los gelaten.  Alsof de vrouwelijke vorm (mevrouw de hoofdredactrice) een schande zou zijn.

Geen mes?

wilders_aanhang

In de Volkskrant van heden staat een opmerkelijke foto van Martijn Beekman. Op zich niet bijzonder, want die maakt wel vaker opmerkelijke foto’s. Maar dit is er toch echt een waarbij ik – als ik ‘beeldfilosoof’ Hans Aarsman was – mijn vingers bij zou aflikken. Hoewel ik Aarsman niet ben, geef ik me toch maar over aan een poging tot analyse.

We zien Geert Wilders op een bijeenkomst van de PVV, in gezelschap van een aanhangster en twee veiligheidsmannen die precies doen wat van hen verwacht wordt: scherp kijken naar wat daar gebeurt.

In een eerste flits denk je, die vrouw lijkt wel verliefd en Wilders schijnt daarover nog in beraad met zichzelf. Zij kijkt ‘m diep in de ogen en hij kijkt terug. Maar zijn houding is slap en passief, als was hij een etalagepop, waaraan de laatste hand wordt gelegd. Pas op, direct valt-ie voorover. Bespeur ik toch enig wantrouwen op de gezichten van de kleerkasten (die er trouwens niet echt uit zien als kleerkasten)?  Terecht. Voor hetzelfde geld is de vrouw bezig, Geertje een mes tussen de ribben te steken.

Kortom het lijkt wel een scene uit een negentiende-eeuwse Italiaanse opera.

donderdag 11 juni 2009

Vrije concurrentie of niet?

Super de Boer heeft grote bezwaren tegen de komst van de Albert Heijn XL bij het NAC-stadion. Het concern dreigt met een schadeclaim.

Super de Boer heeft over deze kwestie een brief geschreven aan de burgemeester van Breda en zegt daarin dat de nieuwe AH XL verschillende van haar vestigingen in de stad zou aantasten.

Aldus een videobericht van de website Breda Vandaag.

Bestaat er in dit land vrije concurrentie of niet? In elk geval heeft Super de Boer met zijn vestigingen, evenals trouwens Albert Heijn,  het voortbestaan van heel wat kleine leuke winkels onmogelijk gemaakt.

Koekje van eigen deeg dus.

Hallo, je bent ontslagen

KPN-dochter Getronics heeft 700 mensen dinsdagavond tussen 7 en 8 uur telefonisch ontslagen. De slachtoffers was tevoren gevraagd zich dat uur thuis beschikbaar te houden. Zo doen wij dat. Als reden voor deze methode werd volgens het Eindhovens Dagblad opgegeven, dat men het ‘persoonlijk en vertrouwelijk’ wilde houden. Dat kon blijkbaar niet anders dan met: ‘Hallo, je bent ontslagen.’

Kan je nagaan wat er, voorafgaande aan dat ontslaguurtje door die mensen heen is gegaan. Het is tegenwoordig gebruikelijk voor elk wissewasje een schadeletsel-advocaat in te schakelen. Ik zou zeggen: pak ze aan wegens een stresstrauma.

woensdag 10 juni 2009

Museum zakt na 15 jaar al in elkaar

De Brabants-gotische toren van de Petruskerk in Oirschot staat in de steigers. Veertig jaar na het naoorlogs herstel. Wel vroeg eigenlijk... Soit.

Het Groninger Museum is al na 15 jaar vervallen. Da's andere koek. In de NRC staat daarover een groot verhaal, waarbij je de haren te bergen rijzen: Water - het museum ligt immers in het water - sijpelt door ramen en kieren en de glazen vloer is zo door de voeten van de bezoekers bekrast dat je er niet meer doorheen kunt kijken.

Nog wat door de krant verstrekte info: Het water laat een spoor van vlekken na op de betonnen vloer. Al in 1998 zorgde dat water voor veel overlast. Zandzakken moesten voorkomen dat de hele verdieping onder water kwam te staan. De kunstcollectie moest in veiligheid worden gebracht.

Genoeg.

Zegt directeur Kees van Twist: 'Het verval is niet verrassend. Het is een zeer onderhoudsgevoelig gebouw met (...) gevoelige materialen. Dat vraagt om meer dan enkel klein onderhoud, zoals we nu regelmatig plegen.'

Niemand geeft iemand de schuld. Stel je voor zeg. Het ligt niet aan het ontwerp of aan het materiaal, durft de directie glashard te beweren. Mag ik dat allemaal klets vinden? Het Groninger Museum is gewoon een onding, een echec, vergelijkbaar met die rampzalige NZ-lijn in Amsterdam.

Vijf miljoen euro gaat deze grap kosten, inclusief wat aanpassingen die te maken hebben met een destijds onderschatte belangstelling voor het museum. Na de zandzakken, de zakken met geld. Daar moet het museum nog voor met de hoed rond. Probeer de 'duurzaamheid' van de te verrichten werkzaamheden wat op te krikken zou ik zeggen, tot minstens 'n halve eeuw.

vrijdag 5 juni 2009

Reisimpressies Frankrijk

Twee keer per jaar zwerf ik door Frankrijk en noteer dan reisimpressies. Voorheen kon je die op dit weblog vinden, maar vanaf heden verschijnen ze op hhBest. Klik daar op de link Frankrijk, aan de linkerkant van de pagina.