donderdag 31 maart 2022

Freudiaans? 'Brabant annexeren'

'De annexatie van Brabant.' Wat is dat nou voor flauwekul. Een ideetje van Tom Jesse, interviewer van Maarten van Rossem in een podcast waarin het deze keer gaat over wapens en militaire strategie. Even citeren:

Tom: Stel nu dat wij een leger hebben en we willen vanuit Utrecht Brabant aanvallen en veroveren. Hoe bouw je dat dan op? Eerst tanks, dan andere wagens en dan de vliegtuigen?

Maarten: Ja, het is de vraag, wat voor macht Brabant op de been kan brengen. Dus ik zou zeggen, val aan op de eerste dag van het carnaval. Dan moet je ze totaal kunnen verrassen.

Bij mijn weten behoort Utrecht niet tot Holland, maar het scheelt niet veel dus zou je bijna gaan denken aan een Freudiaanse verspreking.

Hoezo, een aanval op Brabant? Als ze het nou op de oude erfvijand Friesland hadden gemunt, zou ik me daar nog iets bij kunnen voorstellen. Schromelijke vergissing. In Holland zijn ze jaloers op Brabant en zoiets kan een voedingsbodem voor oorlog zijn, is 't niet Poetin? Ik wil die veronderstelde jaloezie best toelichten: Brabant is tegenwoordig, economisch gezien, zo ongeveer de kampioen van Nederland (denk alleen maar eens aan Eindhoven Brainport). En – andere tijden – Brabant was tussen 1648 en 1795, 'n soort kolonie van Holland. Machtsherstel!

De reactie van historicus Maarten met carnaval is overigens logischer dan je in eerste instantie zou denken, ware het niet... zie verderop. Maar op 4 maart 1590 al speelde carnaval een cruciale rol bij de inname van Breda via de list met het Turfschip. De Spaanse bezetting van het kasteel was volgens de verhalen minimaal, doordat de soldaten zich in de stad massaal overgaven aan het carnaval.

Ware het niet? Ware het niet dat, anders dan de reguliere media suggereren, carnaval in het zuiden al lang niet meer zo algemeen wordt gevierd als voorheen. Ik zou ze de kost niet willen geven, die uitwijken naar de wintersport en andere plekken onder de zon.

Voorlopig heeft Brabant in tegenstelling tot Holland, niks te vrezen.



woensdag 30 maart 2022

Het betreurde huis

In 1921 kocht mijn vader via de erven van Charles Schunterman, de vader van mijn moeder, die ik - mijn opa dus -  niet heb gekend,  het herenhuis Brugstraat 2 in Ginneken.  Na verloop van tijd kwamen mijn ouders (in 1911 getrouwd) elkaar tegen op de Ginnekenmarkt, waarop vader zei: begin jij het hier ook zo saai te vinden? Die vraag stellen aan mijn moeder was tevens haar beantwoorden; ze is haar hele leven verzot geweest op het stadsleven. Het gesprek leidde tot een vestiging van enkele jaren in Brussel en omgeving. . 

België was in die tijd, vergeleken met ons land, een goedkoop land om te leven, zeker als je zoals m'n vader die voordrachtkunstenaar en schrijver was, je geld verdiende in Nederland. Het ging dus mijn ouders voor de wind. Rond 1930 waren mijn oudste zus en mijn twee broers toe aan het middelbaar onderwijs. Daarin voorzag zelfs Brussel onvoldoende. Om de teleurstelling bij mijn moeder te verzachten, stelde vader voor, het huis in Ginneken mede naar haar inzichten te moderniseren. En zo geschiedde, inclusief een serre en twee verdiepingen op de haaks op de 'hoofdbouw' gelegen keuken en eetkamer: een 'muziekkamer' en vier slaapkamer(tjes).

In dat huis ben ik, geboren in het Laurens Ziekenhuis kamer 2, opgegroeid. Heb daar de Tweede Wereldoorlog en de jaren vijftig meegemaakt. Die oorlog heeft het ook mijn ouders niet gemakkelijk gemaakt. Het begon er al mee bij de Duitse inval in 1940 dat tijdens onze vlucht op de fiets naar Vlaanderen twee plafonds in het woon- en werkgedeelte naar beneden kwamen. (Kleine historie: een speelgoedautootje waarvan de lichten echt konden branden en dat ik op mijn verjaardag had gekregen, werd uit de kelder gestolen.)

Mijn ouders weigerden aansluiting bij de zogenaamde Cultuurkamer (een verplichting van de bezetter) zodat ze niet in het openbaar mochten optreden. Die optredens beperkten zich tot 'bruiloften en partijen', waarbij het 'mee mogen eten' deel uitmaakte van het honorarium. Wrang detail: tijdens een priesterfeest bij een boeren familie gebruikten ze tafelzilver dat ze eerder tegen eten hadden geruild.

In oktober 1944 liep het huis zware schade op tijdens een bombardement op onder meer de tegenover gelegen hervormde Laurentiuskerk. Een bomfragment sloeg in de kolenkelder, waarachter ouders en inwonenden schuilden (ik was elders) en een kleine scherf doorboorde de lambrisering van vaders werkkamer, die we toen als woonkamer gebruikten. 

Je kunt concluderen dat het huis er eigenlijk nooit meer bovenop is gekomen. Vader (inmiddels 77) kocht in 1954 van een Ginnekense aannemer een van drie aaneengesloten nieuwbouwhuizen aan de Ulvenhoutselaan en probeerde van het huis Brugstraat 2, sinds 1942 na annexatie van Ginneken Duivelsbruglaan 8 Breda, af te komen met een huurkoopcontract, wat mislukte.

De rest is tamelijk mistig. Het huis met tuin aan de Duivelsbruglaan is omstreeks 1960 aangekocht door de gemeente Breda, met het oog op een heilloos en dan ook niet uitgevoerd plan, de straat ter plaatse te verbreden. In die tijd in Leeuwarden wonend en bezig met de opbouw van een eigen gezin, heb ik begrepen dat een zwager van mij, die wethouder was, hier een rol in heeft gespeeld. Belangenverstrengeling? Wat dan ook, ik beleef een en ander nu als een verdrietig verhaal, waarbij nieuwbouw op dezelfde plek niet tot herstel van de monumentaliteit van dit straatgedeelte heeft geleid. 

woensdag 23 maart 2022

Iemand heeft weer es wat bedacht

Dacht dat crises - virussen, oorlog, inflatie - een perfect middel waren om van het leven te leren. Vergeet het. Citaat 1: Als wij ons thuis verwend gedroegen, zei mijn vader - die WO1 en 2 had meegemaakt - 'er moet weer oorlog komen.' Natuurlijk ga je de waarheid daarvan pas later beseffen.

Citaat 2: 'Iemand heeft weer eens wat bedacht,' aldus Levensmaatje, toen ze vanmorgen de krantenkop zag 'Zonder diploma naar de universiteit'. Treffender kan ik  het niet bedenken. De VO-raad (dat is de Vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs) vindt dat Corona de leerlingen die geacht worden daar af te studeren niet mag duperen.  Stuur die raad rap naar huis. 

Er zijn sowieso teveel jongeren mét VO-diploma die koste wat kost naar de universiteit worden gestuurd en die na één jaar afhaken, omdat ze ondanks dat middelbare diploma hun tentamens niet halen. (Toegegeven, er zijn ook die door dat eerste jaar rollen en besluiten de volgende semesters te gaan feesten.) 

Het zijn doorgaans de ouders die hun kinderen dwingen, ook al zouden die liever een praktisch vak leren. We kennen iemand die  timmerman had willen worden, naar de uni werd gebonjourd, daarna weliswaar een glanzende carrière opbouwde, maar daarmee niet gelukkig was en na z'n pensioen alsnog ging timmeren. En dat laatste doet-ie keigoed.  Het tekort aan timmerlieden en andere vakmensen laat ik hier maar even buiten beschouwing. 

Eerder pleitte ik al eens voor de onderscheidende betiteling theoretisch en praktisch opgeleiden. Zo voorkom je wellicht ook een discriminerende radioreclame als die van Promovendum met 'verzekeringen voor hoger opgeleiden'. Alsof je - ten overvloede - als praktisch geschoolde minder waard zou zijn.

Weet je wat, begin als 'middelbare' in het eindexamenjaar maar vast te feesten, als je dat al niet doet. Want de VO-raad heeft het beste met je voor.

woensdag 9 maart 2022

Gemeente Best 'herkent' geen bedreigingssfeer

 De gemeenteraadsverkiezingen van komende woensdag dreigen qua belangstelling van de gemiddelde burger ondergesneeuwd te raken door de oorlog in Oekraïne, terwijl het toch al moeilijk is de landelijke politiek buiten de deur te houden. Het is niet moeilijk te voorspellen dat de optredens van Marc Rutte in het kader van de oorlogscrisis sterk bepalend zullen zijn voor de uitslagen op plaatselijk niveau. Kiezers plegen zich op het allerlaatst enigszins te oriënteren, als het gaat om de hoofdonderwerpen op stads- en dorpsniveau. Als ze dat al doen.

Familie hier in Best, vroeg of ik een tip voor ze had. In eerste instantie heb ik geantwoord, 'we weten het zelf nog niet'. Je kunt ed.nl/kieswijzer (per gemeente) eens proberen, maar bij een blik op die website stuitte ik op nogal wat vrijblijvende mededelingen van de deelnemende partijen. Laten we ons daarom maar eens bezig houden met de dreigingssfeer die ook op lokaal niveau boven onze hard werkende politici hangt.

Recente uitlatingen van die kringen over bedreigingen van plaatselijke bestuurders (65% van de burgemeesters zou daar last van hebben) en de uitgebreide aandacht van sommige media over plannen tot betere beveiliging geven daar aanleiding toe. De regering zou daar volgens de berichten zelfs 100 miljoen voor willen uittrekken.

Het begon in februari met een advertentie van de CDA-lijsttrekker uit Den Helder namens 'heel veel' collega's in de dagbladen onder de kop Geen haat in de raad, waarvan ik in eerste instantie dacht: best een aardige verkiezingsstunt. Toch vond ik hierin aanleiding, de burgemeester van Best eens te vragen hoe het in zijn gemeente staat met de dreigingssfeer, want dat het probleem hier en daar speelt is zo nu en dan wel degelijk tot uiting gekomen. Zie ook de uiterst kwalijke incidenten in de Tweede Kamer en vooral het geklooi in het land, waarbij pistolen worden gericht, soms ook afgeschoten, en met messen wordt gezwaaid en/of gestoken. Het antwoord van de Bestse burgemeester via een woordvoerder luidde kortweg: 'Deze situaties zijn niet herkenbaar voor gemeente Best'.

We moeten dus concluderen: Best heeft alles van een randgemeente van een grote stad (i.c. Eindhoven) behalve een echt veiligheidsprobleem voor bestuurders, ambtenaren en raadsleden. Als dat klopt, houen zo.

donderdag 3 maart 2022

Kappen met kappen

 B en W van Best hebben onlangs een kapvergunning afgegeven voor maar liefst 35 bomen in de luxe wijk Koekoeksbos. Op het eerste gezicht: steeds minder bos dus. Als ik het goed begrepen heb uit een vorige melding, heeft het iets te maken met ver- of nieuwbouw. Wie dit blog enigszins volgr, kan weten dat ik niet als enige van het 'kappen met kappen' ben. Vervanging van bomen is geen oplossing bij de huidige klimaatproblemen (actueel: de gigantische overstromingen aan de oostkant van Australië). Ik heb me door een deskundige laten vertellen, dat een nieuw aangeplant bosje niet op kan tegen het positief effect op de lucht van één volwassen boom.

Sinds in Best in 2020 en 2021 als monumentaal aangemerkte beuk en een eik om wat voor reden dan ook zijn gerooid, is de gemeente afgestapt van de kwalificatie 'beschernde bomen'; voortaan heten ze markant of zoiets. Het is allemaal zo ondoorzichtig. In het Wilhelminapark in Tilburg is een paardenkastanje uit 1898 omgezaagd, naar verluidt per vergissing. Begrijpelijke woede onder de burgerij.

De demonstratie van het jaar is die in het Limburgse Born, waar 'boomzitters' in het bos van een autofabriek de maatregelen van de overheid tegen wat heet huisvredebreuk riskeerden, teneinde te voorkomen dat we straks het bos niet meer zien. Frisse lucht en klimaat contra economie, waar maken we dat nog meer mee.

Zestig milieugroepen uit heel Europa verkeren in staat van oorlog met de Europese Commissie, omdat die volgens hen ten onrechte het rooien en opstoken van bossen ziet als een bijdrage aan de verbetering van het klimaat. Bomen hebben het trouwens altijd weer gedaan. Bijna de helft van de provinciale (80 km-)wegen in ons land zouden mede daardoor onveilige bermen hebben. Over het verband tussen onveiligheid en het indrukken van het gaspedaal hoor je zelden iemand.

In de Bestse wijk Heivelden zijn vrijwilligers bezig met het inrichten van een 'plukbos'. Mooi idee, als het maar niet zoiets is als een doekje voor het bloeden.