maandag 27 juni 2011

Meer dan een dorpsrel

jefvdheijdenBij de dood op 85-jarige leeftijd van de cineast en componist  Jef van der Heijden (op de foto rechts), tekent Brabants Dagblad aan: ‘Zijn bekendste film is Ongewijde Aarde, waarin fragmenten voorkomen van de begrafenis van pastoor Karel de Beer van Hilvarenbeek. Die beelden nam Van der Heijden zonder toestemming op. De film werd verboden: een grote zeldzaamheid in de geschiedenis van de Nederlandse film.’

Wikipedia vermeldt onder meer: ‘Door een kort geding werd de film uit de roulatie genomen. Regisseur Van der Heijden moest circa 70.000 gulden aan schadevergoeding betalen om aan alle aanmaningen te voldoen. Vervolgens trok hij zich voorgoed terug uit het Nederlandse filmwereldje.’

Dit gebeurde dus allemaal in 1967, ver voor de invoering van de privacywetgeving. Hoewel het veel meer dan een dorpsrel was, herinner ik me heel goed, hoe ik destijds als streekredacteur op onderzoek uitging in Hilvarenbeek. Een voor de  hand liggende figuur om een commentaar aan te ontlokken, was de onderwijzer, schrijjver en theatermaker Jan Naaijkens (inmiddels > 90). Ik ging naar de  lagere school, zag hem door de ruitjes van de klasdeur aan zijn lessenaar zitten en tikte aan.

Jan: ‘Ginne tijd, ginne tijd….Eh…waar gaget over?’

Van het daarop volgende gesprek herinner ik me niets meer. Ook niet of Naaijkens zich heeft aangesloten bij kunstenaars als Wim Verstappen en Pim de la Parra, die tegen het verbod op vertoning van de film protesteerden. Geldt dat verbod trouwens nog steeds?

zondag 26 juni 2011

Symbolen

In kringen van oud-strijders zijn stemmen  opgegaan, de anjer te verheffen tot symbool. Marc Rutte heeft ‘m zelfs al onmiddellijk opgestoken.

Van mij mag het, al zou je de bloem ook kunnen beschouwen als kenteken van de gemiddelde gigolo.

vlag_als_wasgoed_480x640We stikken trouwens al in de symbolen, te beginnen met de nationale vlag. Als iemand die erkende dan was het wel de Schavuit van Oranje, van wie ik me herinner dat hij wel eens bezwaren aantekende tegen het dag en nacht buiten laten hangen van de driekleur door cafe’s en aanverwante etablissementen.

Sindsdien is het – als je het een kwaad kunt noemen – van kwaad tot erger geworden, als gevolg van de onnozelheid omtrent moraal en tradities waartoe onderwijs en opvoeding van pakweg de laatste halve eeuw hebben geleid.

Weten wij veel. Niks eerbied zoals bepleit door Bernhard zaliger en gepraktiseerd door militairen en padvinders voordat de laatsten scouts gingen heten: ‘De nationale vlag dient bij zonsondergang te worden gestreken en worden opgevouwen zonder dat zij daarbij de grond raakt’ enz.

Dat protocol bestaat nog steeds maar, nogmaals, weten wij veel. Wij laten de vlag met boekentas of rugzak als wasgoed wekenlang tot in de dakgoot hangen. Als symbool van de hedendaagse moraal.

Maar doe d’r maar nog een symbooltje bij hoor. Wordt door iedereen  op prijs gesteld, zeker te weten.

zondag 19 juni 2011

Beveiliging Oranjes soms ontwrichtend

De strenge beveiliging van de Oranjes, zodra die een stap buiten de deur zetten (sinds ‘Apeldoorn’) leidt soms tot toestanden die, zonder overdrijving, een ontwrichtende invloed op de samenleving hebben.

Zo is een zeildag van een scoutinggroep op De Kaag op zondag 29 mei in het water gevallen, doordat tegelijkertijd in de omgeving de verjaardag van prinses Máxima werd gevierd.

Een 12-jarig meisje maakt daarvan melding in een brief aan VPRO’s Achterwerk. Ze schrijft onder meer: ‘Er waren ‘n heleboel politieboten en toen zijn alle boten van onze groep heel erg in de gaten gehouden. (…) We zijn heel vaak weggestuurd of aangesproken dat we weg moesten. We hebben amper kunnen zeilen en we mochten niet eens aanleggen.’

Aan het slot van haar brief vraagt de girlscout zich af, wat Máxima hier zelf van zou vinden. En inderdaad, de prijs die de samenleving moet betalen voor het in het openbare leven verschijnen van de koninklijke familie is bij deze mate van ‘beveiliging’ wel erg hoog.

woensdag 15 juni 2011

Wuustwezel

Melanie Henriëtte Schultz van Haegen-Maas Geesteranus is Minister van Infrastructuur en Milieu, zeg maar van het geconstrueerde landschap. Zij vindt België mooier dan Nederland, zou ze volgens de Volkskrant hebben gezegd en dat zou dan te maken hebben met de overdaad aan regeltjes ten onzent, in tegenstelling tot bij onze zuiderburen.

Op deze redenering valt het een en ander af te dingen. Volkskrantredacteur Bart Dirks, die een zekere deskundigheid waar het België aangaat, niet kan worden ontzegd (ik heb lang gedacht dat hij een Vlaming was, maar volgens Wikipedia is hij in Heerlen geboren) meent dat vandaag aan te tonen in een minicolumn, rubriek Stekel. Hij schrijft: ‘Eeuwig zonde als ook hier de verrommeling tot norm wordt verheven. Merk je het niet meer als je bij Wuustwezel de grens passeert.’

HoogstratenIk begrijp goed wat Dirks bedoelt: de lintbebouwing in België, die in Nederland tot dusver, ondanks Melanie, is tegengehouden. Maar Wuustwezel, mag dan wel de  meest door ‘Hollanders’ en Fransen, op zoek naar drugs, gefrequenteerde grensovergang zijn, ze ligt sinds 1972 aan de E19 en aan autosnelwegen tref je  doorgaans geen lintbebouwing aan. Wel, in dit geval, de ranke, Brabants-gotische toren, bijgenaamd het kindeke van het gravin, van Hoogstraten (foto).

Het verhaal gaat eerder op voor de eenbaansweg Tilburg-Turnhout of, nog sterker, Eindhoven-Hasselt, waar je aan deze kant langs bossen en akkers rijdt en aan gene zijde door de zogenaamde verrommeling, waarbij moet worden vermeld dat de afwisseling van villaatjes en verdachte cafeetjes met namen als Het Herboren Aapje, ook z’n charme heeft. Voor bossen ga je dan maar naar de Ardennen.

Ben me ervan bewust dat deze reactie op de Stekel van Bart Dirks heel wat langer is dan die minicolumn, maar hij heeft het ook over ‘minister Schultz’ en ik over ‘Melanie Henriëtte Schultz van Haegen-Maas Geesteranus’.

Meer over de openbare ruimte in Vlaanderen

Thomas van der Dunk op Volkskrant.nl over de verschillen tussen Nederland en België

Een vergeefse zoektocht naar wijsheid

Het CDA in de Eindhovense gemeenteraad lijkt eindelijk een meerderheid te hebben gevonden voor een second opinion over de veelbesproken miljoenendeal met het bijna in staat van surséance verkerende PSV. Er is, zo meldt het ED vanmorgen met chocoladeletters, een onafhankelijke commissie van ‘drie wijzen’ benoemd die over ‘n week of twee zou moeten zeggen of het hulpplan deugt, of dat de 16.000 handtekeningen  van de supporters die de raad zijn aangeboden, boter aan de galg zijn.

Onafhankelijk en wijs. Ik ben vreselijk benieuwd, welke drie personen aan deze bijzondere eigenschappen voldoen; des te nieuwsgieriger, nu de fractievoorzitter van het CDA, Maarten Houben, tegen de krant heeft gezegd dat hij hun identiteit ‘onder geen beding’ openbaar wil maken. Vreemd. Zullen we dan nooit te weten komen, of die drie wijzen uit het oosten dan wel uit het westen komen? Laat de echte onderzoeksjournalist opstaan. Buiten alle gekheid, eigen aan de soap of klucht waarin het gedoe rond de Eindhovense voetbalfirma is gebed, onafhankelijkheid in deze is toch volstrekt onmogelijk?

De Vlaamse sportcolumnist Hugo Camps schreef deze week in het dagblad De Morgen: ‘Cristiano Ronaldo kan een jaarsalaris van 23,4 miljoen tegemoet zien als hij tekent voor Man City. Transferprijs: 180 miljoen. Is dit immoreel? Nee, dit is waanzin, en valt dus buiten alle criteria van een oordeelsvermogen.’ Einde citaat. Dit is dus alvast een deskundige die, niets te maken hebbende met Eindhoven of PSV, absoluut niet in aanmerking zou komen voor een oordeel over hulp aan een club, wier exploitatie-methodes op z’n minst verwantschap vertoont met die van Man City.

Wie mij nu beschuldigt van tendentieus geklets, wachte daar nog even mee. Ik wil er namelijk mee aantonen dat onafhankelijkheid in deze niet bestaat. De wijsheid laten we sowieso in het midden, want dat is tegenwoordig zo’n politieke gemeenplaats, dat er niets aan valt te ontlenen. Maar er zijn als het over beroepsvoetbal gaat vier categoriëen te onderscheiden, die er iets toe doen. De onvoorwaardelijke voetbalminnaars, onder anderen de bobo’s in hun skaiboxen en de16.000 die het PSV-supportersmanifest ondertekenden, de liefhebbers als Hugo Camps die het hoog tijd vinden voor een ethisch reveil en zij die het bij voorbaat in hun broek doen, als ze denken aan de gevolgen, wanneer ze als politici of bestuurders het reddingsplan naar de prullenbak zouden verwijzen. Uit één van deze categoriëen zou dan een onafhankelijk advies moeten komen? Men zal zeggen, je vergeet nog één categorie. Inderdaad, de uitgesproken voetbalhaters, maar die komen natuurlijk al helemáál niet in aanmerking. Dat zou immers vragen naar de bekende weg zijn. Maar is het raadplegen van wie dan ook dan niet hetzelfde?

De panische reactie waarmee Maarten Houben de vraag naar de samenstelling van de commissie ontweek spreekt boekdelen. Hij weet zelf niet eens, uit wat voor hout dit clubje is gesneden.

(Gesproken column Omroep Best, 15.06.11, 18:10 uur.)

dinsdag 14 juni 2011

IJzertijd

Zes keer de Alpe d’Huez op fietsen is niet niks, maar wat te zeggen van 60 kilometer door Brabant stiefelen op blote voeten? Als in de IJzertijd, pretenderen de vrijwilligers van de IJzertijdboerderij in Dongen, die deze onderneming in het pinksterweekeinde aandurfden en het traject van Veldhoven tot de thuisbasis aflegden.

Niet allemaal op blote voeten trouwens. Sommigen maakten hun eigen ‘historisch’ schoeisel van leer en schapenwol. De kleren waren navenant. Als ik de foto in de krant goed interpreteer, liepen er ook ‘n paar in dierenvellen.

Zonder EHBO-voorzieningen, blarenprikposten of dat soort dingen, want dat kan natuurlijk niet ‘des ijzertijds’ zijn. Wat dat betreft, zal de eigengemaakte jam die tot voedsel diende wel dichterbij zijn gekomen. Resultaat: moe maar voldaan. ‘En niet iets om binnenkort te herhalen’, zo luidt het veelbetekenend bescheid in BN-DeStem.

Merkwaardig, die fascinatie door het verre (800 v.chr.) verleden en de wens om het tot in de puntjes te reconstrueren. Dat zulks hier en daar met de natte vinger gebeurt en dat het ook wat teveel gevraagd is de bril van Hans Anders af te zetten, valt te begrijpen. Hoe zat het trouwens met de polshorloges en de mobieltjes, waren die niet stiekem in de dierenvellen verborgen?

Jammer dat de ijzeren wandelaars er geen sponsorproject à la Alpe d’Huzes van hebben gemaakt, want dan had ik, hen tegen komend in Het Groene Woud, best mijn steentje hebben willen bijdragen. 

vrijdag 10 juni 2011

Laat ze toch lullen

Wat doe je met mensen die onzin uitkramen? Lull’n lat’n. Daar haal je je schouders bij op om vervolgens over te gaan  tot de orde van de dag. Negeren is de beste remedie tegen populisme en andere flauwekul.

Helaas zijn we deze tactiek – want dat kan het natuurlijk ook zijn, bij voorbeeld in de politiek – verleerd. Dat heeft met de hijgerige wedijver van de media te maken, die alles, desnoods ongecontroleerd, de wereld in slingeren, al is het alleen maar uit angst dat ‘de ander’ er mee gaat lopen.

Neem nou de troika Wilders-Bosma-Brinkman. Gespecialiseerd in het dagelijks afsteken van publicitaire rotjes in de vorm van zogenaamd doordachte politieke interventies, die echter inhoudelijk nergens op slaan. Hollen met die camera’s.

Hero Brinkman geeft daar vandaag weer eens een fraai staaltje van weg. Lees ik onder een vette kop in de Wegener kranten: ‘Burgemeester weg bij verzet gemeente’. Uiteraard wordt er weer eens van  dik hout planken gezaagd, met diepzinnigheden als ‘de burgemeesters blokkeren als ondemocratisch benoemde bestuurders besluiten die door de Tweede Kamer zijn genomen’. Om die reden zouden ze dus moeten worden ontslagen.

Waar slaat dit op? Een van de weinige (echt waar) bevoegdheden van de burgemeester is dat hij, zoals dat in de wet staat, ‘de gemeente in rechte vertegenwoordigt’. Dat doet hij dus bij voorbeeld ook als hij een vergadering van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) bezoekt. En als daar, in die vergadering, een besluit moet worden genomen over het al dan niet instemmen met het bestuursakkoord over het overhevelen van taken, respectievelijk bezuinigen op de sociale werkplaatsen, dan kan de burgemeester (of een hem vervangende wethouder!) stemmen overeenkomstig de opvattingen van zijn gemeenteraad. Niet meer en niet minder.

Als Brinkman tegen de benoemde burgemeester is, dan moet hij zeker niet nalaten dat te bestemder plaatse (de Kamer) te verkondigen. Echt democratische partijen zijn hem daarin trouwens al jaren geleden voorgegaan. Maar de burgemeester een rol toeschrijven die deze helemaal niet heeft, raakt kant noch wal.

Kijk, en dit soort onzin, moet een serieus nieuwsmedium onmiddellijk onderkennen en in de prullenbak gooien. Geen lezer, kijker of luisteraar die daar iets mee mist, laat staan er van wakker ligt.

donderdag 9 juni 2011

Begin maar direct

Aart Jan de Geus, oud-minister van sociale zaken en – als dat nog werkt – behorend tot de prot.-christelijke bloedgroep van het CDA, begint in september te werken aan een strategisch plan dat zijn partij uit het slop moet halen.

Ik zou zeggen, begin maar onverwijld, zonder inachtneming van zomer of vakanties met het zoeken naar de bekende weg en begin liefst bij EZ-minister Maxime Verhagen, want die heeft zich ontwikkeld tot kampioen in het vervreemden van het CDA van zijn zuidelijke, al dan niet ex-roomse achterban.

En dan heb ik het niet in in de eerste plaats meer over de manier waarop Verhagen onder tenenkrommend gejubel van mede-Limburger Eurlings zijn ministersbaantje vorig jaar voor de klippen van de hel wist weg te slepen door tegen de stroom in aan te pappen met de VVD en de PVV. Nee, laten we het vooral actueel houden, want als er iets is waar de politiek op speculeert, dan is dat het feit dat de kiezer  nogal gauw iets vergeet.

Welnu, deze week heeft Verhagen, een verzoek van onder anderen de provincie Noord-Brabant, om eerst nog eens de mogelijke gevolgen voor natuur, milieu en welzijn te onderzoeken, alvorens toestemming te geven tot proefboren naar schaliegas in de buurt van Boxtel in het Nationaal Park Het Groene Woud, aan zijn laars gelapt. De CDA-minister denkt dit ongestraft te kunnen doen, maar vergeet daarbij dat de lankmoedigheid waarmee de Brabander in het verleden van alles, wat door Den Haag werd bedisseld, over zich heen liet komen, lang voorbij is.

Hij neme er goede nota van dat – om een idee te krijgen uit wat voor vaatjes wij hier tegenwoordig tappen – de eerste hoornist van het op financieel uitkleden staande Brabants Orkest al in het ED  heeft opgeroepen tot een blokkade van de Moerdijkbrug.

En neme (andermaal) een voorbeeld aan oud-kamerlid Hannie van Leeuwen, die, als zij niet de barricaden op mag tegen het eveneens financieel knechten van zieken en zwakken, uit het partijbestuur wil stappen.

Dus, Aart-Jan, d’r op af, voordat het te laat is.

Om misverstanden te voorkomen: persoonlijk ben ik niet in het wel en wee van  het CDA geïnteresseerd. Ze bekijken het maar.

Column van Karin Spaink over schaliegas

woensdag 8 juni 2011

Vlaanderen Vakantieland

‘n Ogenblikske, want ik ben patatten aan ‘t bakken, zegt de oude man als we rond het middaguur de bel aan de achterdeur van zijn woning hebben geluid. De 80-jarige weduwnaar zet op z’n eentje de camping voort, die hij in 1965 aan een zandweg in Vorselaar (bij Herentals) was begonnen. Een campingbaas met thuiszorg. camping_hygiene_1280x960_640x480
Ja, hij had nog wel ‘n plaats voor ‘n getrokken caravan,


<- Hygiëne op de camping.
had hij voor de telefoon gezegd. Maar die plek zint Levensmaatje niet: hoog opgeschoten onkruid en één keer de ziekte van Lyme door tekenbeten is meer dan zat. ‘Heb ik vorig jaar ook twee op m’n buik gehad bevestigt hij begripvol.‘

Hij heeft nog wel een stukje verdroogd gras, dat hij normaliter apart houdt voor trekkers met tenten. Inschrijven komt later wel, want hij moet nu eerst naar het communiefeest van een van zijn vijftien kleinkinderen.

De volgende morgen wordt het onderhandelen. Hij wil 24 euro per nacht vragen, ‘want dat doen ze hier in de omgeving allemaal’. Ik zeg dat ik in de buurt van Diest 13 heb betaald, wat volgens hem niet kan. We worden het eens over 20 euro. Ik betaal vier nachten vooruit. Zomin als in Diest kom er een kwijting aan te pas. Wel een inschrijvingsformuliertje, maar volgens mij kent dat een slechts zeer tijdelijk bestaan.

Ik lees open en bloot in De Morgen (goeie krant zeg, kunnen ze in Nederland een puntje aan zuigen) dat het gros van de Belgische HoReCa over de kop dreigt te gaan, als de mogelijkheid tot zwart werken wordt beteugeld. ‘Waarvan denkt ge dat ze anders die dikke auto’s kunnen betalen,’ bevestigt een buurman met seizoensplaats uit Mortsel. Allemaal witte was. En dan gaat het over de partikulieren. Die krijgen, in tegenstelling tot de ondernemers, nooit vragen van de Belastingdienst.

De campingbaas wil toch een soort legitimatie voor het feit dat hij op zijn leeftijd het verzorgingstehuis mijdt en onverdroten het bedrijf voortzet. ‘Ze zoeken het straks allemaal maar uit.’

Ik draai er niet om heen. Het is wel erg vol met soms lang niet gebruikte en daardoor wat schoeperig ogende stacaravans. En de meeste vrije terreintjes liggen braak, waardoor ze onbruikbaar zijn. Was-ie mee bezig geweest, maar door de droogte had het allemaal niks uitgehaald. Maar is het hier niet heerlijk rustig? Dat moet gezegd. Het gebiedje tussen Vorselaar en Herentals ligt tegen een waterwinning aan en is formeel afgesloten voor niet-plaatselijk verkeer. (Niet iets om je als eigenaar van een dikke auto veel van aan te trekken.) Maar het oude, Kempische kamertjeslandschap is hier bewaard, met veel bos en een rijke vogelpopulatie. Ze hebben zelfs nog een bovengronds laagspanningsnet, een techniek die in Nederland al in het midden van de vorige eeuw is afgeschaft.

Het sanitair is best in orde en het ‘recreatiepark’ blijkt te beschikken over een feestzaal voor 250 personen met een dansorgel van de  fa. Decap te Herentals. ‘Zet ik op zondagmiddag wel eens aan, als het terras open is.’

Op vrijdagavond hoor ik het orgel spelen als ik de zaal passeer. Ik kijk door de ruit van de terrasdeur. Alleen het orgel, met twee ‘automatische accordeons’ is verlicht. De stoelen staan omgekeerd op de tafels. Er is verder geen mens. Hij zwaait in het halfduister uitnodigend dat ik om moet lopen.

‘Hier zit ik zo ook dikwijls in de winter,’ zegt hij. Orgelconcert voor een weduwnaar. Alleen met zijn  herinneringen. Vlaanderen Vakantieland, toch iets aparts.

dinsdag 7 juni 2011

Granaat in de maag


In het Eindhovens Dagblad staat vandaag een heel raar verhaal. Een 76-jarige vrouw in Bladel zit ‘met een granaat in de maag’, zo luidt althans het bijschrift bij de foto, waarop je haar dat wapentuig uit WO2 met gestrekte arm ziet vasthouden.

De vrouw zegt als oorlogskind heel goed het verschil tussen een granaat en een bom te weten, maar hoe het kan dat dit oorlogskind met ware doodsverachting dat ding beetpakt, blijft in raadselen gehuld. Terwijl de gemeente op haar – ironisch bedoelde – idee, om de granaat bij wekenlange ontstentenis van de Explosieve Opruimingsdienst (EOD) bij de burgemeester af te leveren panisch reageerde, ‘want dan zou het gemeentehuis moeten worden ontruimd’.

Ik neem aan dat binnenkort in Bladel een al dan niet gereguleerde ontploffing te horen zal zijn, òf dat het ED ons nader zal vertellen, hoe de EOD en verantwoordelijke autoriteiten over het ‘showen’ van bommen en granaten door partikulieren denken.

Vooralsnog: ik zou dezer dagen maar uit de buurt van Bladel blijven.