De kerk uit en niet voor het zingen

Klaas Dijkhoff heeft naar zijn zeggen kwaad de rooms-katholieke kerk verlaten. Ruzie met kardinaal-aartsbisschop Wim Eijk, die in een weemoedig interview had gezegd dat de VVD schuldig is aan de ontkerkelijking.

Ging Klaas, slimste mens, nog wel eens naar de kerk? Goh. Dat hij niet door één deur kan met deze kardinaal, kan ik me overigens wel voorstellen. Die is zo ongeveer de tegenpool van wijlen bisschop Marinus Bekkers, welke laatste de katholieke echtparen in de jaren zestig - Klaas Henricus Dominicus Maria Dijkhoff moest toen nog het licht zien - de reddingsboei toewierp met zijn bevrijdende woorden over periodieke seksuele onthouding, veelvuldig vertaald met ‘voor het zingen de kerk uit’.

Maar Eijks woorden over het door de VVD bevorderde individualisme deed dus voor D. de deur dicht. Wat hij deed, zijn vertrek als roomse aan de grote klok hangen, mag dan uitzonderlijk zijn, een VVD-er doet dat natuurlijk heel wat makkelijker dan een CDA-er, want kond geven van diens afscheid van het christelijk geloof staat immers gelijk aan politieke zelfmoord. Denk ik maar.

Helemaal ongelijk heeft de kardinaal natuurlijk niet: we leven in een tijd van ikke, ikke en de rest kan stikken en is dat niet het adagium dat de VVD sinds haar kindsheid na WO2 is aangewreven?
Enkele fraaie staaltjes van de ik-cultuur trof ik dezer dagen aan in een bijlage van de vpro gids, die zowat geheel is gewijd aan het begrip duurzaamheid (alleen al van dat woord krijg ik onderhand pukkeltjes). Ene Anouk Kamminga presteerde het in een stukje van twee kolommetjes 18 (achttien)  keer de eerste persoon enkelvoud – ik – te gebruiken. Was dat verhaaltje geschreven met de bedoeling, zichzelf aan de vpro-leden te presenteren, dat geldt niet voor een column van de nogal overschatte Paulien Cornelisse onder het kopje Japan en ik. Negentien keer. Het had beter ‘Ikke en Japan’ kunnen heten.

Jeffrey

Jeffrey Herlings moet Sportman van het Jaar worden, vindt 81% van de 1331 respondenten op een online enquête van het ED. Wie is Jeffrey Herlings? Al sla je me dood. Gebrek in mijn opvoeding dan wel in mijn algemene ontwikkeling.

Trouwens, die plek is al vergeven aan Maarten van der Weijden, de nationale held die vorige maand 165 kilometer vrijwel aan één stuk zwom door de Friese meren en vaarten ten bate van diverse vormen van onderzoek naar kanker en daarbij eventjes 3,5 miljoen ophaalde.

Nu weten jullie wat men met ‘de waan van de dag’ bedoelt. Ik ben geen liefhebber van het systeem de man van dit en de vrouw van dat, maar moet bekennen dat ik in de euforie van die 55-urige zwemtocht, waarmee Maarten zich tot nationale – wat zeg ik, internationale - held maakte, de roep om de onderscheiding verbaal heb ondersteund.

Weet ik intussen wie Jeffrey Herlings is? Ja hoor, leve Google. Het is de man van het Red Bull KTM Factory team, die zondag op het TT circuit van Assen wereldkampioen MXGP werd.

Gelukkig geen voetballer.

Roddel en achterklap

We krijgen de smaak te pakken, het MeToo-effect kent geen grenzen. De Haagse beerput gaat nu helemaal open. Na VVD-er Han ten Broeke, wiens relatie met een ondergeschikte hem de politieke kop kostte, is nu partijleider Alexander Pechtold van D66 aan de beurt.

Bij de onthulling over Ten Broeke door het online magazine HP/De Tijd waren de druiven onder het Haagse journaille in zoverre zuur, dat men riep: wisten we allang. Het gaf mij aanleiding, te opperen dat parlementaire redacteuren maar beter niet te lang in het Haagse kunnen blijven hangen. Immers de onderhavige kwestie was politiek relevant; ze zei alles over de bij de VVD heersende cultuur, waar het om uitglijders van haar coryfeeën gaat.

Maar nu dan Pechtold. Je kon er op wachten, gezien de weerstand die zijn hypocriete houding als coalitiepartner – cumulerend tijdens het debat over de ontsporing van minister Blok – binnen en buiten zijn partij oproept. De verwijzingen op sociale media naar de tactieken van kereltje (© wijlen Jan Blokker) Pechtold zijn dan ook niet van de lucht. Echter, waar is in dit geval van een ordinaire ruzie in de privésfeer de politieke relevantie? De vrouw in kwestie vond er aanleiding in, af te treden als gemeenteraadslid voor D66 van Meppel, maar dat lijkt vooral een gewiekste methode om de aandacht op haar geval te vestigen. En verder was het natuurlijk het zelden of nooit geciteerde roddelblad Privé dat zich overgaf aan zijn core business.

Maar ja, Pechtold hè? Dus eveneens ‘gefundenes Fressen’ voor RTL Boulevard en vervolgens werd Twan Huys, koud begonnen als presentator van de Late Night Show al bij de tweede aflevering in het diepe gegooid. Nog nooit heb ik een gerenommeerd tv-journalist in zo’n ongemakkelijke situatie gezien als in de warrige discussie met een inderdaad warrig over komende mevrouw. De voorgeschreven luchtigheid en frivoliteit bij het commerciële RTL 4 is hem ronduit gezegd opgebroken.

Nog gauw even teruggekeken naar Pauw. Nou, die keek wel uit.

Vroege/late duisternis

Was eigenlijk helemaal niet van plan, hier op mijn beurt iets te zeggen over zomertijd/wintertijd. Miljoenen hebben dat  al gedaan en Europa-voorzitter Juncker heeft zich tot al dan niet aangename verrassing van zijn ambtenaren daar ook al over uitgesproken; niet meer wisselen.

Nu ik dan toch bezig ben, het zal me op m’n ouwe dag worst wezen. Maar als het klokken verzetten dan toch wordt afgeschaft, denk dan eerst goed na. Dat laatste is trouwens altijd aanbevolen.

Want onder anderen  weermensen en oud-minister Ronald Plasterk hebben er al op gewezen: maak de zomertijd niet permanent, maar handhaaf voortaan de standaardtijd, die abusievelijk wordt aangeduid als wintertijd.

Waarom? Omdat de zon bij permanent vasthouden aan de zomertijd in december pas om half tien op gaat. Wat betekent dat de ochtendspits zich volledig in duisternis zal voltrekken.

Straks verschijnen weer de spandoeken van Veilig Verkeer Nederland met de oproep Licht aan, wat vooral een aansporing richting scholieren is, die in het pikkedonker onbezorgd en onverlicht van hun voorrangsrechten gebruik maken.

En wie kijkt er nou eerder naar die spandoeken – de scholen zijn weer begonnen, ook zoiets – dan naar zijn telefoontje?

Laurens-Jan Brinkhorst met biertje weggezet

In 1987 kwam het Montreal Protocol tot stand, dat – naar achteraf blijkt – succesvol is geweest tegen de afbraak van de ozonlaag. Arte zendt daarover zaterdag een documentaire uit: Mission Ozonloch. De vpro gids wijdt er een voorbeschouwing aan, maar rijdt daarin journalistiek een scheve schaats, ten nadele van D66-er Laurens-Jan Brinkhorst, destijds directeur-generaal voor Milieuzaken, Consumentenbelangen en Nucleaire Veiligheid bij de Europese Commissie (wat overigens niet in het artikel wordt vermeld).

Het Montreal Protocol kwam er, ‘ondanks de dwarsliggende afgevaardigde Laurens-Jan Brinkhorst, die pas instemde na met een biertje te zijn bewerkt,’ aldus de gids, zij het in een ietwat kreupeler formulering.

Ik ben geen bewonderaar van Laurens-Jan Brinkhorst, noch van zijn inmiddels aan de VVD verkwanselde partij. Maar de vorm van natrappen richting een oud-politicus (inmiddels in de tachtig) waaraan de vpro gids zich hier te buiten gaat,  vind ik ronduit onverteerbaar. Flodderjournalistiek, waaraan wij tegenwoordig helaas maar al  te vaak zijn overgeleverd.

Doorkletsen over B.

Gaan we weer lekker doorkletsen over B., de man die door justitie met volledige naam in de openbaarheid werd gebracht, alsof de overvloed aan beeldmateriaal nog niet genoeg was om zijn opsporing te bevorderen. Heb je nog niet genoeg, dan bel je toch gewoon even Peter R.? Die wil wel, als specialist in de aandacht naar zich toetrekken. Of desnoods weer een andere ‘deskundige’ met de onstuitbare ambitie als nieuwbakken BN-er bij Pauw of Jinek aan te schuiven.

Het AD en/of consorten hadden op een gegeven dag zes pagina’s over de Limburger die verdacht wordt van ‘betrokkenheid’ – meer voorlopig niet – bij de dood van Nicky Verstappen; het neemt niet weg dat het woord moordenaar, of minstens suggesties in die richting, regelmatig opduiken. Kortom, je komt er als nieuwsconsument niet onder uit – de media hijgen elkaar in de nek. Opsporingsbericht krijgt het vinkje ‘opgelost’.

Het wordt door sommige kranten verdoezeld, maar het heet dat een Telegraaflezer in het weekeinde de krant heeft opgebeld: ik heb ‘m gespot in een Spaans dorpje. Een vlek met 2500 inwoners, komt daar De Telegraaf? Internet hè, wist een alerte correspondent op de radio.

Journalisten stellen vragen à la Hart van Nederland, d.w.z. vragen waarop zij en de kijker/lezer het antwoord zelf al kunnen bedenken. Waar het aan ontbreekt is de vervolgvraag. Een frappant voorbeeld: een specialist in overlevingstactieken weet opeens dat op de in de berghut in de Vogezen aangetroffen laptop van B. aanwijzingen zijn gevonden dat hij zocht naar onderduikmogelijkheden in Spanje. ‘Het verbaast me niks dat-ie daar gevonden is.’ Die Telegraaflezer was helemaal niet nodig.

Mr. F. van Lanschot

Mr. F. van Lanschot. Dat kunnen er heel wat zijn, want velen uit het bekende Bossche bankiersgeslacht hadden als eerste voornaam Franciscus. Dit is evenwel Frans Joseph Lodewijk, als ik het goed gezien heb, geboren in 1911 en burgemeester van Geldrop van 1946 tot 1974. Dat waren nog eens ambtstermijnen.

Het ED noemde deze burgemeester in een verhaal over de wederopbouw-tijd. Laat ik nou dezer dagen toevallig even aan Van Lanschot hebben teruggedacht. Komt zeker door het nakende afscheid van een burgemeester van Best – heel ongebruikelijk, niet met een bijzondere raadsvergadering maar met een receptie in een etablissement in het buitengebied. De achtergrond daarvan laat ik hier maar even voor wat ze is.

Wat is het verband? Het moet in 1971 zijn geweest dat ik Van Lanschot interviewde in verband met zijn 25-jarig ambtsjubileum. Hij stemde daarmee in met de woorden, ‘want jij bent een fatsoenlijke vent’. Daarmee zette hij zich af tegen een eertijds concurrerende collega, die hij kennelijk als een soort nagel aan z’n doodkist beschouwde.

Ik herinner mij dat het een – voor die tijd – buitengewoon openhartig interview was, waarin de jubilaris, vertrouwend op mijn ‘fatsoen’, mededelingen over zijn privéleven en –opvatttingen niet schuwde, Nou ja, zo ging dat toen nu eenmaal. Relevant in het kader van de aanleiding tot het gesprek was zijn mededeling dat een jubileumreceptie van hem niet hoefde, want… ‘ik ben er toch voor betaald?’

Het zal duidelijk zijn, de toenmalige burgemeester van Geldrop was een aparte figuur. Dat zag je ook in en rond de raadsvergaderingen. Destijds vormde het raadslid A.D. (Toon) van Elten op z’n eentje de oppositie. Toon had aan het Bogardeind een winkeltje, waar hij in de middagpauzes snoepjes aan scholieren verkocht. Hij was echt een man van het volk, die een geweldige aanhang had in de wijk Braakhuizen. Daar kwamen zijn stemmen vandaan. Toen de aanleg van een nieuwe wijk in de raad aan de orde kwam, kreeg hij de lachers op zijn hand met de vraag: ‘Komt er ook een warme buurt?’ Van Lanschot liet dat  passeren maar stapte in de pauze op het raadslid af met de woorden: ‘Zulke dingen moet je niet zeggen, Van Elten. Dat haalt de waardigheid van de raad naar beneden.’

Een nazit van de raad in het toenmalige Groen Koffiehuis was toen vaste prik, waarbij – de gordijnen dicht – stevig werd ingenomen en het sluitingsuur nog wel eens kon worden genegeerd. Van Lanschot, die er tegenover woonde, heeft toen alle daar aanwezige raadsleden ‘n keer op de bon laten slingeren. Dat haalde zelfs de Volkskrant.

Reaguurders

Het eerste wat bij de gemiddelde kijker/luisteraar/lezer opkwam, toen het bericht verscheen over de kleuter die in een recreatiepark verdronken in een sloot werd gevonden, was: waar waren de ouders en wat deden ze?

In die geest reageerden ook allerlei mensen op sociale media. ‘Zaten zeker op hun telefoontjes te kijken,’ dat soort opmerkingen.

Columniste Nynke de Jong maakt zich daar boos over. Nou ja, ‘n beetje. Zelf moeder van twee kinderen zijnde, waaronder een dochtertje van twee, toont zij overtuigend aan dat zo’n kind onverhoeds aan je zorg kan ontsnappen.

OK

Maar waar ik nou weer over val is het gebruik door De Jong van de aanduiding reaguurder. Daarmee worden namelijk mensen bedoeld, die als het ware stiekem gluren op ranzige websites en dan zonder al te diep nadenken maar wat intikken, meestal iets te berde brengend dat als een tang op een varken slaat of een staaltje van mislukte humor presenterend. Het taalgebruik is navenant; op het randje van anafalbetisme.

Ik ben evenwel terughoudend in het veroordelen van deze types. Ze voelen zich blijkbaar uitgedaagd, mogen dan niet zoals Nynke de Jong over ‘de gave des woords’ beschikken, maar willen toch hun ei kwijt. Laat ze die vrijheid, mits ‘ieders verantwoordelijkheid voor de wet’.