Kwesties van nadenken

Op X las ik: 'Denk niet links, denk niet rechts, denk na.'

Social media leveren niet enkel bocht (Van Dale: onsmakelijke drank) op. Ik voeg eraan toe: 't ligt er maar aan wie je daar volgt.

Enkele kwesties van nadenken tref ik aan in recente krantenkoppen.

1. 'VVD: Laat jongeren belastingvrij sparen voor hun eerste huis'. Verkiezingsstuntje. OK,laat maar. Eerste gedachte (doorgaans niet de beste, maar alla): Laat ze eerst eens leren, hoe ze met geld om moeten gaan.

2. 'Vrouw (18) ernstig gewond na ongeval'. Lezing van het bericht levert het volgende op. Een meid op een fatbike rijdt door rood en wordt door een auto aangereden. Wie hier niet goed heeft nagedacht laat ik in het midden.

Onder dit bericht staat: 'Laat boete voor fatbike maar komen, ik betaal 'm wel'. Enschede, ten einde raad door het achterwege blijven van 'Haagse' maatregelen, overweegt fatbikes uit het centrum te verbannen, op straffe van een boete. Topverkoper van fatbikes acht dit plan 'juridisch zo lek als 'n mandje' en vindt het plan 'te gek voor woorden'.

De toekomst zal uitwijzen wie hier het beste heeft nagedacht.

Demonstrerende burgemeester

Mag een burgemeester ook demonstreren? Natuurlijk wel, want dat is een grondrecht dat voor iedereen in Nederland geldt. Of het ook wenselijk is voor een individuele ambtsdrager is vers twee. Met het in de vrieskast verblijvende zogenaamde kroonjuweel van D66 (de gekozen burgemeester), wordt de burgemeester in dit land, na de nodige inspraak dat wel, van staatswege benoemd. Weliswaar zijn burgemeesters doorgaans lid van een politieke partij (dat speelt zelfs een rol bij die benoemingen) maar ze worden, eenmaal in functie, geacht daar boven te staan. Met andere woorden, je merkt er niks van in de praktijk van alledag. In dit licht vind ik de reis van burgemeester Halsema van Amsterdam naar de LHBTI-demonstratie in Boedapest merkwaardig.

Manifesteert Femke Halsema zich daar in Hongarije als GroenLinks-politica of als burgemeester? Ik denk dat beide kwaliteiten in dit geval niet van elkaar zijn los te koppelen. Tenzij mevrouw, die ooit fractieleider van deze partij in de Tweede Kamer was, ambities zou koesteren, terug te keren in de landelijke politiek. In dat geval lijkt me dat ze een nogal merkwaardig pad bewandelt dat niet bevorderlijk is voor de status van de Nederlandse burgemeester. Naar mijn gevoel roept Halsema terecht ook kritiek over zich af in de zin van 'ruim eerst de rommel in Amsterdam maar eens op'. Is haar actie een ultieme poging aandacht te trekken? In dat opzicht is ze in elk geval geslaagd.

Windows 10 stopt ermee

Nog enkele maanden, half oktober stopt Microsoft met updates (het bijspijkeren) van haar besturingssysteem Windows 10. Nou en? Realiseer je dat zulks veiligheidsproblemen gaat opleveren. Voor hackers en andere cybercriminelen wordt als het ware het bedje gespreid. Wat te doen? Overstappen op Windows 11. Tot dusver is dat voor Windows 10-gebruikers gratis, maar niet voor iedereen vanzelfsprekend. Je computer moet er namelijk geschikt voor zijn en dat is bij oudere modellen meestal niet het geval.

Hier in huis zijn twee laptops. Nummer 1 is negen jaar oud en niet geschikt voor Windows 11; de tweede, wat jonger, wel. Van een negen jaar oude computer kun je sowieso zeggen dat-ie over de datum is en dat was aan de hardware merkbaar: er ging een letter van het toetsenbord onherstelbaar los zitten, zodat ik me 'n tijdje heb beholpen met een los draadloos toegevoegd toetsenbord. De definitieve oplossing lag dus voor de hand: nieuwe laptop met Windows 11 voorgeïnstalleerd. Daar zal menigeen dus aan moeten geloven, tenzij men overstapt op een ander besturingssysteem. Dat zie ik de gemiddelde eindgebruiker niet zo gauw doen.

Windows 11 zou je een superupdate kunnen noemen. Ik schreef al eens eerder dat ik het algemeen niet zo dol ben op updates van software. Je hebt het idee dat er van alles achter kan zitten, vooral geld verdienen. Zo heb ik een zogenaamd compleet anti-virusprogramma, dat voortdurend laat weten dat het nog beter kan à raison van....

Maar Windows 11 dus. De vormgeving is, vergeleken met versie 10 nogal veranderd. Dat is even wennen maar na verloop van tijd denk je 'vooruit dan maar'. Ook zijn er programma-onderdelen waarvoor na verloop van tijd moet worden betaald. Weg ermee, zeker als er een gratis alternatief is met dezelfde eigenschappen. Aan OneDrive voor backups bij Microsoft heb ik ook geen behoefte, want in het bezit van, en gewend aan een uitstekend backup-systeeem van een andere fabrikant.

Deskundigen laten desgevraagd weten dat nummer 11 een goed besturingssysteem is. Vooruit dan maar. Zelf constateer ik wel wat vervelende dingen. Ik heb, om maar iets te noemen, twee beeldschermen. Windows had en heeft daarvoor verschillende gebruiksopties. In mijn geval heb ik gekozen voor 'uitbreiding' van het eerste beeldscherm (dat op de laptop) naar de tweede monitor. De icoontjes van de programma's (apps) op beeldscherm 1 en andere, zoals koppelingen naar websites, op de buurman. Je kunt die icoontjes netjes ordenen, bij voorbeeld 'op naam'. Maar helaas, het gebeurt regelmatig dat alle icoontjes na herstarten van de pc op beeldscherm 1 staan. Opnieuw verhuizen dan maar. Stuk voor stuk hè, want selecteer de hele groep dan maakt Windows 11 er kopieën van. Op het internet gekeken of er ook anderen met dat probleem zitten. Ja dus. Maar het blijft wachten op een corrigerende update.

De effectiviteit van luisteren

 De radio van de publieke omroep (NPO) en die van de Vlamingen (VRT) hanteren slagzinnen. Zelf frequenteer ik hoofdzakelijk de informatiezenders, Radio 1 dus, zowel de Nederlandse als de Belgische. Als het er op aankomt heb ik geen beeld nodig. Op de radio wordt trouwens meestal veel duidelijker gesproken. Bovendien ervaar ik die als minder oppervlakkig dan tv, uitzonderingen daar gelaten.

Bij de NPO klinkt: Wie luistert weet meer. Radio 1 van de VRT verkondigt Alles begint bij luisteren. (Wij Nederlanders zouden hier ‘met’ zeggen.)

Als filosoof van de kouwe grond (schrijven is immers voor 90 procent nadenken) meen ik subtiele verschillen tussen de slagzinnen waar te nemen. ‘Wie luistert weet meer’  is laten we zeggen een waarheid als een koe. ‘Alles begint’ etc. houdt naar mijn smaak iets meer in. Zal ik verder toelichten.

Als er één artikel in de Grondwet vrijwel dagelijks wordt gehanteerd, dan is het toch wel de vrijheid van meningsuiting. Te pas en te onpas, in het laatste geval als het verkondigen van een mening gepaard gaat met gewelddadigheden en vernielingen. Daar zijn in het recente verleden heel wat voorbeelden van aan te wijzen. Maar daar ga ik niet verder op in.

Opvallend bij de zogenaamde uitwisseling van meningen is, lijkt mij, dat menigeen vooral klaar staat om zijn/haar eigen zegje te doen, maar niet zo gauw naar die van de ander luistert. Dit heb ik niet in de eerste plaats van mezelf, want het is een veel gehoorde klacht. Weinigen realiseren zich dat de gedachten van de ander wel eens van invloed zouden kunnen zijn op die van henzelf. Daarom vind ik ‘Alles begint bij luisteren’  de winnaar.

Het gif van internet

Al eens afgevraagd wat je kind allemaal op dat telefoontje zit te friemelen? Zij of hij kan goed vijf jaar zijn, want 'als ze maar zoet zijn'. Kan ook 's nachts zijn trouwens. Wie 'n beetje op leeftijd is kan er al helemaal niks mee. Met dat internet en zo. Op de Vlaamse radio hoorde ik de eigenaar van een takelbedrijjf, die meer dan 20.000 euro aan vergoedingen misloopt onder meer omdat er op een digitaal formulier van de politie ergens een vinkje ontbreekt. En het contact van de uitkerende instantie zegt telefonisch dat ze nieuw is en er nog niks van snapt. Bovendien is er sprake van een nieuw computersysteem dat de hele zaak frustreert. De Belgische takelaars en zijn collega's die met soortgeljke problemen zitten, zijn van plan wegen te gaan blokkeren. Dit allemaal terzijde, want het gaat immers in de eerste plaats over de jongeren wier telefoongedrag ook politiek een lied zonder end is.

Pesterij bij voorbeeld. Spelen internet en de sociale media in het bijzonder daarbij niet een hoofdrol? Normaal fysiek sociaal contact is immers op en rond school nauwelijks meer aan de orde. Bij de berichtgeving en duiding in de reguliere media viel het me op dat het aspect internet er niet of nauwelijks aan te pas kwam. Uitzondering: presentator Sophie Hilbrand in de talkshow Bar Laat, al speelde haar suggestie in de discussie verder geen rol van enige betekenis, als ik het goed heb gevolgd. Helaas.

Het gif van internet dus, waar ouders en opvoeders geen weet van hebben, tenzij zij deze week zijn wakker geschud door berichten over 'kindermisbruikje spelen' door jongeren van onder de twaalf jaar. Gespecialiseerde politiefunctionarissen en andere deskundigen zitten daarover met de handen in het haar.

Opmerkelijk debuut

'Een ervaren bestuurder.' Zo werd de waarnemend burgemeester van Best, Rianne Donders, getypeerd bij haar aantreden vorige maand. Zij kreeg het gisteravond al onmiddellijk voor de kiezen: een door relschoppers verstoorde informatiebijeenkomst voor alle inwoners over de vestiging van een azc in deze gemeente. Geen varkenspoten zoals in Berlicum deze keer, wel alles overstemmend geschreeuw en vuurwerk.

Gevraagd om een reactie door het Radio 1 Journaal, zei Donders precies waar het op stond. Voorstanders kregen niet eens de kans, hun zegje te doen omdat de bijeenkomst om veiligheidsredenen voortijdig moest worden beëindigd. Die voorstanders zijn er wel degelijk; althans mensen die zich realiseren dat weigeren niet alleen in strijd is met de nog steeds geldende Spreidingswet, maar die ook begrijpen dat het onze morele plicht is, anderen te helpen die het slachtoffer zijn van de verziekte wereld waarmee we de laatste jaren te maken hebben.

Terecht wees mevrouw Donders dan ook op het streven van het gemeentebestuur, de mogelijkheid van een goed gesprek over het azc-plan te bevorderen, zonder dat gewelddadig geschreeuw dat verstoort. Bij een azc denkt menigeen blijkbaar aan de ellende die het kamp in de gemeente Cranendonck (vooral veroorzaakt door jonge zogenaamde veilige-landers) teweeg heeft gebracht. Maar burgemeester Donders wees er terecht op dat de meeste azc's dat soort problemen niet veroorzaken. Wat in de hopelijk wel redelijk verlopende discussie over het Bestse azc aan de orde moet komen is dan ook de manier waarop de bewoners van het eventuele azc aldaar zullen worden begeleid. Er is geen aanleiding dat bij voorbaat te wantrouwen.

Grotelijks belèèzerd

Supermarkten en levensmiddelenproducenten hebben geweigerd vorige week naar de Tweede Kamer te komen om te praten over de hoge prijzen. De dames en heren politici willen wel eens weten waarom de prijzen van voedsel en andere producten vaak hoger liggen dan in buurlanden. 'Wie wordt hier gierend rijk over de rug van de consument,' vraagt met name de oppositie zich af. Tja, wie vraagt zich niet af, of we belazerd worden?

Belazerd. Dat is een woord dat we in onze jeugd niet mochten gebruiken. Onbeschaafd. Pas in de jaren zestig of daaromtrent werd het een begrip in het old boys network: 'grotelijks belèèzerd'. Tegenwoordig mag qua woordgebruik alles.

Als men zich nog mocht afvragen, waar het gevoel van belazering vandaan komt, al vóór de corona-pandemie smokkelden supermarkten met de inhoud van de door hen aangeboden producten. Bij voorbeeld acht voorgebakken pannenkoeken voor dezelfde prijs als voorheen tien stuks. Intussen is dit soort dingen, let maar op, een gewoonte geworden. Los van de prijsverhogingen in het algemeen. De stiekemerds die te laf zijn zich daarvoor te verantwoorden.

Kardinale vraag: wat doet de minister Beljaarts van Economische Zaken met de Prijzenwet die volgens Overheid.nl op 28 mei 2022 (op grond van vooraf opgestelde regels) is gaan gelden en nog steeds behoort te werken. Die wet stelt hem bij toenemende inflatie in staat, in samenspraak met de ministerraad, dat wel, tot allerlei maatregelen.

Interessant: in de jaren zestig van de vorige eeuw was men, begrijp ik, iets doortastender. Niet alleen de lonen beginnen in die periode te stijgen. Ook de prijzen starten een opmars en samen zorgen ze voor een opwindende spiraalbeweging. De inflatie kruipt naar 5%. En in '69 gaan de prijzen met ruim 7% omhoog.
De politiek werd nerveus. Prijsbeheersing stond toen hoog op de politieke agenda, De website wendingen.info citeert het volgende uit het Limburgs Dagblad van 9 april 1969: “De regering heeft een algemene prijsstop afgekondigd. De prijzen van alle roerende goederen en diensten zijn bevroren op het peil van 14 maart. De regering zegt deze maatregel te hebben moeten nemen om te voorkomen dat een verstoring van het algemeen sociaaleconomisch evenwicht zou ontstaan. Om de conjunctuur wat af te koelen en de inflatiespiraal te onderbreken heeft de regering voorts besloten tot onmiddellijke schorsing van de investeringsaftrek.”

Beljaarts en kabinet aan de bak aub.