maandag 30 januari 2012

Gasje

Commercial Old AmsterdamZijn er nog straatjongens? Ja! Ook zoals in dat knap gereconstrueerde zwart-witte reclamefilmpje van een kaasmerk, met het schokkerige beeld van een harmonikaspeler in de Jordaan en die lieverdjes die achter aan een vrachtauto gaan hangen.

Ik moet nu even in het verleden duiken, mijn verleden in Breda, waar een jongen consequent gast werd genoemd: ‘Kek da gasje, kek da gasje!’. Zo’n lekker schoffie op van die gore gummi laarskes. Je had daar een achterbuurt, de Gasthuisvelden, die natuurlijk prompt gasjesvelden werd genoemd.  Maar om compleet te zijn: een meer gangbare aanduiding van een bengel was brak. In mijn geboortedorp Ginneken was die niet in zwang (de taal verschilt per straat, zei Johan Biemans) maar ik weet dat uit de liefdesbrieven van mijn vader aan mijn toekomstige moeder: brakske.

Maar heden ten dage? Waarin gevochten wordt met de politie, meidjes van 15 jaar zich op straat zitten ‘in te drinken’ en opgeschoten knullen ‘gederfde inkomsten’ bij hun ouders in rekening brengen, wegens het niet afmaken van hun school. ‘Heb je niet hoeven betalen’, dus heb ik daar nu recht op.’ Echt waar.

En toch. Het was best ‘n aardige thuiswedstrijd geweest van de voetbalvereniging Eindhoven. Hou me de gastspelers en de uitslag ten goede want daar gaat ‘t nu even niet om. Maar na afloop hield een verslaggever van Omroep Brabant een speler zijn bolle microfoon voor en stelde de ‘Wat ging er door je heen-‘ of vergelijkbare vraag. Toen was er op eens dat roodharige, sproetige ventje, met z’n opgeschoren koppie. Dat ging er, met brutaal-spottende oogjes tussen staan, een lange pvc-elektriciteitspijp in de hand, als was het zijn microfoon.

Natuurlijk kon die verslaggever moeilijk roepen: ‘Ga weg jij!’ En dat wist dat jongetje. Dat kon je aan hem zien. Een echte straatjongen.

vrijdag 27 januari 2012

Beroerdste ooit

Geert Wilders mag een minister in de Kamer officieel voor knettergek verklaren, een mij bekende columnist kan ongestraft minister Marja van Bijsterveldt kwalificeren als ‘het dansmarietje van het afbraakkabinet’, maar haar ‘de beroerdste minister van onderwijs’ en ‘van te gering intellectueel niveau’ noemen dat mag weer niet. Zo is momenteel de stand van de vrijheid van meningsuiting in dit land.

Wie is in dit geval de gebeten hond? Marten Kircz, bestuurslid van onderwijsbond AOb, gesproken hebbende in het heetst van het nationaal debat, dat wil zeggen na de lerarenstaking, afgelopen donderdag. Zijn voorzitter, Walter Dresscher, kennelijk niet op de hoogte van de recente vaderlandse geschiedenis, deed het stante pede in zijn broek en distancieerde zich van Kirczs betoog.

En de Kamer? Die is, jawel, geschokt. Wel natuurlijk dat deel van de Kamer, dat Marja ‘n héél goeie onderwijsminister vindt, moet vinden, want zo niet dan zou het voor haar ‘af door een zijdeur’ zijn. Ton Elias (VVD) en Harm Beertema (PVV): ‘Excuses!’ Jack Biskop (CDA): ‘Schandalig!’ Wilders blijkt een uitstekende leermeester. Het enige woord dat ik nog mis is ‘Respect!’

Hoepel toch op, allemaal. Ja, jij ook Walter Dresscher. Haal je schoolgeld terug.

Uit de lucht

Heeft de bestuursrechter in Den Bosch echt gezegd dat ‘de bezuiniging van 1,7 miljoen die de provincie heeft opgelegd aan Omroep Brabant uit de lucht is gegrepen’ ? Dat staat namelijk vanmorgen in de Brabantse kranten.

Er is geen reden aan de gebruikte terminologie te twijfelen, die door een ervaren verslaggever nader wordt aangeduid als ‘een hard oordeel’.

Voor alle zekerheid toch even gekeken op de website rechtspraak.nl, die altijd bijzonder snel en uitgebreid weergeeft wat er in de rechtbanken gebeurt. Maar zoals te verwachten valt, hebben de teksten daar een puur zakelijk recht-toe-recht-aan karakter, zonder de couleur van het rechterlijk betoog. Je kunt er doorgaans geen smakelijke krantenkop aan ontlenen

Dus, als het waar is, dan is de bestuursrechter toe aan een opfriscursus Nederlandse taal. Ik hoef namelijk niet in enig woordenboek te kijken, om te stellen dat de term ‘uit de lucht gegrepen’ in dit geval nergens op slaat.

‘Uit de lucht gegrepen’ zegt men van iets of een bewering die onwaar is, een onbewezen gerucht. Heeft de rechter deze terminologie niet gebruikt, dan heeft de verslaggever die uit de lucht gegrepen.

Wat wel vaststaat: over de financiële verhouding tussen de provincie en de omroep is de kou allerminst uit de lucht.

donderdag 26 januari 2012

Tip de politie

De politie is tegenwoordig hevig multimediaal bezig. Er wordt door onder anderen buurtbrigadiers getwitterd bij het leven en de burger wordt aangemoedigd, de smartphone bij de hand te houden, voor het geval er in het openbaar enige ongerechtigheid valt te bespeuren. ‘Meld het ons!’

Fout parkeren om broodje t .._262x332De afdeling Best-Oirschot-Son en Breugel van de regiopolitie Zuid-Oost-Brabant (BOS) heeft zelfs een app laten ontwikkelen, voor zowel Apple- als Androidtoestellen om dat allemaal te vergemakkelijken. Ik heb de Androidapp weliswaar tot dusver niet op de bijbehorende Market kunnen vinden – of ze werd door de voorlaatste versie van het besturingssysteem domweg geweigerd, maar op den duur komt dat natuurlijk allemaal goed. Zoals ook de dagbladen op den duur wel zullen inzien dat ze niet door kunnen gaan met de monopoliepositie van Apple met haar I-dingesen nog verder te versterken, door met hun appsaanbod de tablets van Samsung en andere concurrenten te negeren.

Intussen vraagt de politie zich misschien wel af, of ze niet een geest uit een fles heeft laten ontsnappen. Want waarom zou de burger zich bij het signaleren van ‘misstanden’ tot al dan niet criminele medeburgers moeten beperken? Enkele maanden geleden betrapte ik een Eindhovense politieauto op zonder blauw zwaailicht en/of sirene rijden door rood licht. Heb ik natuurlijk keurig gemeld. De ontvangst van die melding is even keurig bevestigd, maar verder nooit meer iets van gehoord natuurlijk.

ICT-journalist @Brenno de Winter zag vanmorgen ‘de politie’ fout parkeren  om ‘even een broodje te halen’. Het bleef bij een wazig fotootje met een sarcastische opmerking op Twitter – plaats en tijdstip onbekend en geen zichtbaar kenteken. Komt die pliesie weer even goed weg.

maandag 23 januari 2012

Allemaal kinderen

Toch jammer dat het initiatief van die moeders in Friesland Vroeg op Stap, nota bene beloond met een Europese award, in het zuiden nooit is aangeslagen en dat het uitgaan van jongeren slechts hier en daar, onder meer in Best, enigszins is geregeld tijdens carnaval.

zatWant het kan dan elk weekeinde weer een bende zijn in de Eindhovense stapstraat Stratumseind, de kasteleins ter plekke weten momenteel niets anders te doen dan te discussiëren over het verlaten van de sluitingstijden dan wel over het helemaal vrijlaten.

En denk nou niet dat het drankprobleem onder de jongeren, oorzaak van alle heisa, van onderlinge vechtpartijen (met soms dodelijke afloop) tot het molesteren van hulpverleners en politiemensen beperkt blijft tot de stedelijke gebieden.

In Bergeijk bij voorbeeld is het allang niet meer louter het herremenieke dat volgens het liedje zo goed speelt omdat of ondanks dat het teveel heeft gedronken van ‘het gerstebier van Kyrië’. Daar is het zondagnacht na drieën (!) tot heftige rellen gekomen tussen surveillerende agenten en groepen jongeren van, lees ik in het politierapport, 18 tot 21 jaar. Columnist Hugo Camps heeft gelijk: er zijn geen kinderen meer.

Je kunt ze oppakken, vastzetten, beboeten, weet ik veel wat nog meer om ze te straffen en het ‘af te leren’, maar daarmee los je het probleem niet op. Het is als met het vuurwerk, waardoor dit jaar ‘slechts’ 21 mensen het licht uit een oog moeten missen. Gewoon de wet stellen, want je kunt het gelijk van Camps ook omdraaien: het zijn allemaal kinderen.

woensdag 18 januari 2012

Buurtcafé

In de krant lag een pagina familieberichten, met maar liefst vijftien overlijdensadvertenties gewijd aan Kees de Brouwer, eigenaar van café De Strijpse Ketel. Waaronder een hartelijke afscheidsbrief van hemzelf. Een dag later kwamen er nog eens zeven bij. Tweeëntwintig advertenties! Doorgaans moet je ‘n soort BN-er zijn, om zoveel aandacht te krijgen. Kees overleed, zo lees ik, op 59-jarige leeftijd. Bij het condoleanceregister in de Woenselse Sint-Petruskerk zullen collectebussen staan voor de kankerbestrijding.

Ik ben nooit in De Strijpse Ketel aan de Zeelsterstraat geweest, maar de strekking van de advertenties samenvattend, moet Kees de Brouwer, in de wandeling Kees Ketel, de ziel zijn geweest van ‘het gezelligste café van Eindhoven’. Kan ik me helemaal voorstellen, de verziekte sfeer van stapstraat Stratumseind mede in aanmerking genomen.

Kastelein Kees Ketel, ook figuurlijk een uitstervend ras? Je zou het niet zeggen als je de beschrijving van zo’n kroeg leest in een recente aflevering van de Bossche Kroniek van Eric Alink. Hij spreekt zelfs van ‘de kracht van het buurtcafé’. Maar op de beurs van de branche, de Horecava, vielen vorige week heel andere geluiden te beluisteren en wie door de Bestse Hoofdstraat wandelt, is er bij het zien van leegstaande horecapanden niet helemaal gerust op. Het dagblad De Pers, gratis op je tabletcomputer, maar daarom niet minder leesbaar, wijdt er een verhaal aan en voorspelt voor de komende jaren een uitval van 25% van de horeca, waaraan het bruine café niet zal ontsnappen. Er is een toenemende trend naar etablissementen als de Coffee Company en de McDonalds-achtigen. Formulezaken, zo heet dat in het vakjargon.

Zou er nog enige kans op redding zijn? De krant noteert dat er in elk geval onder meer in het restaurantwezen in Nederland iets goed mis is met de prijzen. Het blijkt dat de doorsnee ondernemer rekent met winstpercentages, in plaats van met concrete bedragen. Zo moet een fles rooie wijn van 16 euro in de winkel aan tafel 64 euro opbrengen. Een winst van 300 procent dus.

De betere kroegbaas, zoals Kees Ketel moet zijn geweest, zou de verschraling nog kunnen keren met een kaart, die het tegendeel is van eenheidsworst en door niet alleen maar Heineken, Heineken en  Heineken te tappen. En, o ja, gratis WiFi natuurlijk.

Kijk anders eens, hoe ze het over de grens doen, al valt niet te verhelen dat ook in België momenteel de ene stammenee na de andere z’n deuren sluit. Maar dat lijkt weer een ander verhaal, namelijk een gevolg van het rookverbod. In Frankrijk zetten ze ongevraagd een pichet gekoeld water op tafel; gratis uiteraard. Hier mag gewoon leidingwater niet eens. Alleen gebotteld water dat voor 3 euro per 33 cl als bronwater wordt verkocht. Ga zo door en gij zult weggesaneerd worden, is het niet door de mega-concurrentie dan wel door de klant.

(Gesproken column Omroep Best, 18.01.12, 18:10 uur)

dinsdag 17 januari 2012

Barentsz en Brueghel

toren_breugelDe zeevaarder Willem Barentsz en de schilder Pieter Brueghel de Oude hebben twee dingen gemeen: Ze leefden beiden in de zelfde (zestiende) eeuw en niemand weet, waar ze zijn geboren, al zijn er wel claims.

Over Barentsz meldde de Leeuwarder Courant dezer dagen dat-ie waarschijnlijk niet van Terschelling kwam. De krant ontleende die non-wetenschap aan een genealoge, die overigens nog steeds zoekt naar de echte geboorteplaats van de latere Overwinteraar op Nova Zembla. In het dorpje Formerum op het waddeneiland blijft het standbeeld van Barentz dus mooi staan en natuurlijk ook het goeddeels aan hem gewijde museum. De Skylgers, zoals de bewoners van Terschelling zich noemen, klampen zich vast aan het gegeven dat Barentsz zich in den beginne ook wel Van der Schelling noemde. De genealoge vindt dat dat niks zegt. Persoonlijk vind ik dat Terschelling uiteindelijk het bewijs verdient, al was het alleen maar om het roemruchte zeevaardersverleden van het eiland. De sfeer is er nog steeds naar. Neem de kolossale vuurtoren, de Brandaris. En het voormalige wachthuisje van de vissers, voor tijden dat ze aan de haven het wad in de gaten moesten houden. Dat heeft in zijn voorgevel een Wakend Oog.

Ook over de afkomst van de grondleggger van de beroemde schildersdynastie tast men in het duister. Als mogelijke geboorteplaatsen worden genoemd: Breda, Bree en Brogel (vanwege al die Br’s?) en Breugel, ten noorden van Eindhoven. In laatstgenoemde plaats stond lang en fantasieloos blok steen om dat te benadrukken (ooit naar mijn smaak terecht omver gereden door een automobilist) en sinds 1996 een alleszins waardig borstbeeld. 

Dat Breugel met zijn in het Dommeldal gelegen gotische kerk (foto), zou zó als achtergrond van een Brueghelschilderij kunnen dienen.

vrijdag 13 januari 2012

Het onvermijdelijke gekrakeel

Een van de journaals, ik weet niet meer welk, plaatste de koningin en Wilders gisteravond en profil tegenover elkaar. Met die fotomontage was de situatie waarom het ging exact weergegeven.

Het staatshoofd, duidelijk tot het uiterste getergd, gaf een kamerlid, nota bene de gedoger van het zittende kabinet, lik op stuk. Dit heeft, zoals bekend, de afgelopen 24 uur geleid tot heel wat staatsrechtelijke beschouwingen, waar een – door meer dan een getrokken conclusie – met kop en schouders bovenuit stak: De Minister President had dit kunnen en moeten voorkomen. Door dat na te laten, geeft Rutte impliciet toe, dat de positie van de Koning in ons staatsbestel aan herziening toe is. De ironie wil dat de door de koningin inmiddels als opponent ‘erkende’ politicus dat laatste een en andermaal heeft betoogd.

Ik moet toegeven, na hiervan kennis te hebben genomen, dat ik gistermiddag iets te primair twitterde: ‘Het gezeur over die koninklijke hoofddoek gaat maar door’. Waarop mijn heel wat oudere broer reageerde: ‘Onze moeder zei altijd: niet reageren!’ Hij heeft natuurlijk volkomen gelijk, maar was het maar zo eenvoudig. Wilders en zijn trawanten spelen het steeds weer klaar, de aandacht op een zodanige manier naar zich toe te trekken, dat geen politicus, journalist of opiniemaker daar omheen kan.

Een typisch voorbeeld tref ik vanmorgen aan in een column van Sante Brun waarin het onder meer gaat over een uitgelekte e-mail, waarin een Limburgs PVV-statenlid, een PvdA-collega uitmaakt voor een ‘stuk uitgekotst halalvlees (maar dan van een Turks varken)’. Dat heeft geleid tot heel wat gekrakeel ook binnen de PVV. Schrijft Brun: ‘Zoals jullie weten heb ik me een aantal weken geleden voorgenomen de PVV en zijn fijne politici verder te negeren. Maar deze buitenkans laat ik me toch niet ontglippen.’

Hier zijn we dus nog niet mee klaar.

woensdag 4 januari 2012

Chevalière

Salma_HayekPresident Sarkozy (in de New York Times onlangs een figuur uit de Commedia dell’Arte genoemd) heeft de zeer bekwame Mexicaanse filmactrice Salma Hayek voorzien van de versierselen van chevalier in de orde van la Légion d’Honneur, de hoogste Franse onderscheiding.

We hadden al zo’n vermoeden dat het eerbewijs eerder met de eigenschappen van monsieur Nicolas te maken had dan met die van Hayek en krijgen daarvan de bevestiging door de discussie die hierover  in Frankrijk is losgebarsten. ‘Sarkozy degradeert la Légion d’Honneur tot een chocoladen medaille’ sneert bij voorbeeld weblogger Alain Jules.

Jules vraagt zich af, op grond waarvan de filmster de hoogste Franse onderscheiding zou hebben moeten krijgen.

Ons dagblad De Pers, schaart het ‘nieuws’ inderdaad onder het soort trivialiteiten, die het in éénregelige berichtjes bij wijze van voetnoten op haar pagina’s plaatst. Alleen zie je dan weer een uiting van flodderjournalistiek, als ‘grappig’ wordt gedaan over het chevalierschap van de filmster. Chevalier is van oudsher een adellijke status in Frankrijk en betekent ridder. De krant laat ons kiezen tussen ridderin en ridderes. Welja! Chevalière bestaat trouwens ook, maar was (is) de aanduiding voor de echtgenote van de chevalier.

Trouwens – belangrijker – La Legion is indertijd door Napoleon nadrukkelijk niet ingesteld als ridderorde. Dat was tegen zijn toen nog revolutionaire inborst. Dus die Franse blogger zit met zijn medaille van chocola hoe dan ook dicht bij de waarheid.