O ja, het kleine grut

Sante Brun, die niet en wel met vakantie is (‘wij zijn altijd met vakantie, wij schrijven steeds maar door’) heeft het over Hitte en klein grut op zijn Italiaanse camping. En maait daarmee het gras voor mijn voeten weg, voor zover dat al niet is verschroeid.

Meldde ik al op Twitter de vondst van een Duitser, zijn grut auf Marktplatz te zetten, nu is er nog alle tijd, jonge Franse ouders en hun kroost te bestuderen. Die hebben het al even moeilijk met de anti-autoritaire opvoeding als onze debutanten. Begint er een baby op het lommerrijke terras tegenover de landelijke auberge – speciaal bestemd voor de lunch – te jengelen, dan verdwijnt de moeder gegeneerd met het kind al wiegend op de arm  naar gebieden buiten gehoorsafstand. Een echtpaar met een soortgelijk ‘probleem’ lost elkaar bij het wiegen af, zodat de een na de ander z’n hap naar binnen kan werken. Blijkbaar zijn die Franse baby’s op geen enkele andere manier stil te krijgen.

Het kan erger. Een vermoedelijk gescheiden, en in elk geval tot over z’n nek gefrusteerde vader, kennelijk met zijn twee dochtertjes ‘op vakantie’ gestuurd, schreeuwt aanhoudend Ecoutez bien à moi. Het is daar een en al ellende en verdriet rond die tent.

Nee dan toch maar die familie uit Zwolle, met een pas van een klusjesbedrijf  gekochte bestelbus met opzichtige belettering: Het leukste tafereel is het naar schatting 14-jarige dochtertje dat de jongste in een hangmat de fles geeft. En dan nog de buren, van duidelijk Noord-Afrikaanse herkomst: een en al lol rond een met een lichtslang versierde combinatie van tenten. Zulke mensen zijn, evenals die Zwollenaren, voor ‘n paar dagen  je vrienden, zodat er bij het vertrek hevig wordt (uit)gezwaaid.

Poten af van de populier

Poten af van de populier. Kappen mag, als er de rot in komt, maar daarna weer poten. Op dit weblog, immers een zijstraat van hhBest.nl, hoort de benaming populier trouwens niet thuis. Te Best spreekt men van oudsher over de Kanidas. Ze staat hier als cultuurhistorisch object  in zo hoog aanzien, de Canadese populier, dat er zelfs een zorgcentrum naar is genoemd.

Populieren (Kanidassen) langs de laatste zandweg van de buurtschap Aarle (Best)

Is de populier dan bedreigd? Ja. Hoezo? Economische onwaarde, nu er nauwelijks meer klompen en zeker geen lucifers meer van worden gemaakt. Het middeleeuwse voorpootrecht, waardoor de boeren kanidassen in de openbare wegberm voor hun erf mochten planten is in Best in de jaren zestig van de vorige eeuw afgeschaft. Als leverancier van productiehout heeft de boom afgedaan.

Maar het populierenlandschap is karakteristiek voor de Meierij van ‘s-Hertogenbosch. Wie de A2 volgt, kan er links of rechts kijkend, van genieten. Vandaar dat er zelfs een Stichting Populier bestaat, die de ontwikkelingen met argusogen volgt. De populier heeft namelijk ook uitgesproken tegenstanders, die het maar een saaie boom vinden. De nrc.next, tuk op trendgevoeliige zaken, wijdde er zellfs een coverstory aan, onder de bij die krant blijkbaar onvermijdelijke Dungelse kop Live fast, die young. Waarmee het kleinkind van NRC Handelsblad wil zeggen dat de populier een snelgroeier is, die na ‘n jaar of vijftig aan het eind van z’n  latijn is.

Het verhaal komt erop neer dat de populier als siergewas uit is. Daar wordt een aantal oorzaken van opgesomd, zoals het al te kwistig planten van de slanke soort op ongezellige plaatsen als industrieterreinen en benzinestations. Maar ach, wat nu uit is, raakt straks weer in. En de populier saai? Laat me niet lachen. De manier waarop de krant het beroemde gedicht van Marsman Denkend aan Holland interpreteert, is ronduit een lachertje: ‘Rijen ondenkbaar/ ijle populieren/ als hooge pluimen/ aan den einder staan’. De dichter roept niet direct het beeld op van een machtige woudreus, schrijft ene Jaap Proost. Moet dat dan? Marsman zou de boom eerder neerzetten ‘als een stel kleurloze kantoorklerken’ bij een bushalte. Hij draait zich om in z’n graf.

Voor alle zekerheid nog even José de Bresser gebeld, bewaakster van het cultuurhistorisch erfgoed Aarle. Vraag: Heeft de gemeente Best vorig jaar na het kappen van die kanidassen aan de Kapelweg, nieuwe geplant? José: Jazeker! Alleen waar straks een woonwijkje moet komen, hebben ze ook eiken en essen gepoot.

Oké. Zijn we gerustgesteld. Voorlopig.

Zie ook de podcast ‘De Verhalen bij de Stenen’

De auteursrechtensoap

De worsteling tussen Apple en haar concurrenten om de patentrechten op specificaties van de iPad draagt meer en meer de kenmerken van een soap. Het is alleen te hopen dat de consument er beter van wordt en daar ziet het, althans op de zeer korte termijn, nog niet naar uit. Er zijn namelijk nogal wat ondernemingen – niet in de laatste plaats kranten als de NRC -  die zich met huid en haar aan de monopolist Steve Jacobs hebben overgeleverd en schaamteloos aan koppelverkoop doen: gratis iPad bij een abonnement. Bezint voor gij begint, oftewel reken en vergelijk voordat je er in trapt. Daarbij komt het merkwaardige kuddegedrag van de consument, die om redenen van hyperige aard niet met iets anders in de hand wil worden gezien dan met een iPad. Ik wil daar niet bij horen. Een markteider – en dat is Apple momenteel op haar terrein – krijgt al gauw de onhebbelijkheden van een dictator. De duvel schijt altijd op de grootste hoop (in dit geval op het grootste beursgenoteerde bedrijf ter wereld), maar ik ben de duvel niet.

Op de Belgische website Datanews las ik een uitleg van de advocaat Paul Maeyaert, gespecialiseerd in intellectueel eigendom, waar het bij het gekissebis tussen Apple en Samsung over de gelijkenis tussen de iPad en de Galaxy Tab 10.1 om gaat. Om de algemene indruk. Lijkt de Samsung qua vormgeving teveel op de Apple of niet? Een Duitse rechter vindt van wel en heeft de Samsung daarom voor de hele Europese Unie ‘verboden’, behalve voor Nederland want daar vechten de twee fabrikanten hun ruzie nog eens apart uit.

Uit het verhaal van Maeyaert had ik begrepen, dat het zogenaamde ‘modelrecht’ in de Europese Unie nog geen tien jaar bestaat. Met verbazing las ik dan ook in de NRC, dat de Amsterdamse diamantair Joseph Asscher al in 1902 zijn achthoekige manier van slijpen liet patenteren: de zogenaamde Royal Asscher Cut. Met dat modelrecht lijkt de EU dus het wiel opnieuw te hebben uitgevonden. Maar dit even terzijde.

Is Apple trouwens niet op weg naar een Pyrrhusoverwinning? Dat zou je gaan denken, als je ziet, hoe de concurrentie – en niet alleen Samsung – op de tabletmarkt in de weer is. Tablets, dat zijn dus van die dunne computertjes, waarmee je op de bank of op het strand e-books en digitale versies van kranten kunt lezen, mailen, bellen, ja wat eigenlijk niet? Computerbladen houden de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en laten niet na, de kwaliteiten van de nieuwkomers met die van de I-Pad te vergelijken. De wedloop is nog in volle gang, waarbij Apple de hete adem in de nek voelt van…. Google’s open source besturingssysteem Android. Zo kwam het, dat een recent nummer van Computer!Totaal de 
iPad weliswaar nog als koploper kwalificeerde, maar de EEE-pad Transformer van Asus (Android!) als uitstekend alternatief tipte. Die Asus lijkt weer sterk op de Samsung, met dit verschil – ook met de iPad – dat ze voor dezelfde prijs leverbaar is met een los toetsenbord, waar het aanraakschermpje simpel in geklikt kan worden. Daardoor wordt het het apparaat getransformeerd tot een mini-notebook. Dat toetsenbord heeft ook nog eens ‘n eigen accu.

Je raadt het al: ik heb dat ding gekocht, in de wetenschap dat er voor Android nog minder apps (kleine, maar soms belangrijke programmaatjes) zijn dan voor de iPad. En ook in het besef, daardoor meer in de greep te komen van Google. Voelt dat niet onprettig? Ach, of je nu door de kat of door d hond gebeten wordt, en het belangrijkste voor mij is, dat ik met die EEE-pad uitstekend uit de voeten kan. Bovendien zei een vriend, die zich nog steeds ‘oriënteert’ op een  tablet, dat hij Asus altijd als een B-merk had beschouwd. Dat was, in het licht van al het voorgaande, een extra stimulans.

Zie ook: Vals spel van Apple?

Kijken, niet kopen en ook niet aankomen

Als de patiënt om tien voor elf bij de Chinese acupuncturist binnenstapt (ondanks dat voor het raam het bordje ‘open’ nog niet is omgedraaid), beantwoordt de prof  zijn goeiemorgen en zegt: ‘kamer 2’.

Zijn collega en vriend, ten onzent doorgaans aangeduid als Brillemans, is er nog niet. Die sloft altijd om vijf voor elf binnen. De profs groeten elkaar niet; misschien zagen ze elkaar al eerder, of wonen ze in hetzelfde huis. Morgengroet onder Chinezen niet gebruikelijk? Zou ook kunnen. Kletsen kunnen ze trouwens als de besten.

Brillemans heeft zijn eigen ritueel, dat nooit door zijn collega wordt overgenomen. Hij draait het bordje om (tenzij hij dat vergeet en er door een wachtende patiënt op wordt geattendeerd) en zet de reclamestandaard op de stoep: deur open, trap met linkerbeen om voortijdig dichtvallen te voorkomen. Tenzij hem ‘het recept’ wordt voorgelegd voor het afwegen van porties kruiden, begint B. aan de Metro, zijn dagelijkse portie Nederlands. Of hij ondervraagt bij wijze van alternatief een wachtende patiënt over diens auto, het merk, hoeveel die heeft gekost. Er groeit in de loop van enkele weken een soort van verstandhouding. De ‘Hollandse’ mentaliteit wordt uit de doeken gedaan: wel kijken, niet kopen. En als er een mooie jonge vrouw binnenstapt, leert B. ook het verschil met ‘alleen maar naar kijken, maar aankomen niet’.

Voor de patient is het behoorlijk inspannend, want valt niet mee van het Nederlands van B. chocola te maken.

Aan het einde van het gesprek zegt B.: ’Weer heel veel geleerd vanmorgen.’

En de mooie vrouw, die iets van het gesprek heeft opgevangen, is merkbaar ook blij.

(Radiocolumn Omroep Best, 17.08.11, 18:10 uur)

Gelazer

De nrc.next opent vandaag met de kop ‘Amerika van zijn troon gelazerd’. Dat vindt opa NRC niet goed, want opa is destijds geleerd dat woorden als lazeren, belazeren etc.zijn afgeleid van de bijbelse melaatse Lazarus, die door de Here uit de dood is opgewekt. Pas in de tweede helft van de vorig eeuw, toen opa zo’n beetje de jaren des verstands had bereikt, zei een deftige politicus met bekakte stem ‘We zijn grotelijks belèzerd’ en toen mocht er qua manier van uitdrukken opeens van alles. Maar met lazeren de krant openen? Toch nog ‘n beetje foei!

Niet dat ik me nog ergens over verbaas hoor, zelfs niet over het feit dat je in Boekel op de kermis niet meer met de botsautootjes mag botsen, want als je dat toch doet, dan wordt je bij het verlaten van het kermisterrein in elkaar geslagen. Daders: vier jongeren. Maar er zitten jongelui (is dat niet een typisch opa NRC-woord?) vast voor zwaardere vergrijpen. Zó zwaar, dat staatssecretaris Teeven van Justitie overweegt, het jeugdstrafrecht nog maar weer eens ‘n beetje aan te scherpen. Voor de gevangeniscapaciteit hoeft-ie het niet te laten. Sante Brun stelde vorige week nog vast, dat in Veenhuizen, afgezien van de roemruchte strafkolonie, laatstelijk bekend als afkickoord voor drankrijders uit het mediapark (avant la lettre) te Hilversum, een complete gevangenis staat te verpieteren. Des gewenst wordt je er, onder het inspirerende motto ‘Veenhuizen boeit’, rondgeleid.

Nee, verbazen doet opa zich niet meer. In Eindhoven heb je een rotonde, waarvan het midden bestaat uit een behoorlijk diepe kuil met betonnen wand, ‘n soort Steile Wand om in kermissfeer te blijven. Afgelopen weekeinde leverde een automobilist het kunststukje, in die Berenkuil te duiken. Dit gebeurde volgens het ED ‘voor de vierde keer in afzienbare tijd’. Waarmee de krant weer eens bewees, in staat te zijn, een flink eind in de toekomst te kijken.

Niks te komkommeren

Los van de kwade reuk, die in het voorjaar een tijdje aan de komkommers bleef hangen, valt er tijdens deze zomermaanden sowieso niks te komkommeren. Het is zelfs zo, dat de media zich bezinnen over het al dan niet met vakantie laten gaan van de journalisten, omdat de toevloed van het nieuws uit binnen- en buitenland, de onderbezetting van de redacties doet voelen.

Vroeger ging je als loonslaaf gewoon en accepteerde je na terugkomst de afstraffing met stapels onbehandelde zaken. Maar nu valt er tijdens de vakantie een lamp in de operatiekamer van een ziekenhuis op een patiënt, wordt iemand die uit de gevangenis komt, op bloemen onthaald en door de journaals geïnterviewd (‘Het ergste was de eenzaamheid’, ach so), experimenteren gemeenten met skaeve woningen, wat volgens de Denen ‘rare’ woningen zijn. Ik zou zeggen scheef, maar waar bemoei ik me mee. Als u het weten wil: het zijn woningen voor aso’s, die liefst op ‘n eenzaam plekje worden neergezet, als er tenminste in dit land nog ‘n eenzaam plekje te vinden is.

Woont u in Son? Dan duurt dat niet lang meer, want in de gemeentelijke administratie wordt die dorpsnaam onverbrekelijk gekoppeld aan Breugel. Dus, je woont te Son en Breugel, of je bent nergens. Best, Veghel of Liempde kan natuurlijk ook, maar dan kan het zijn dat je tegelijkertijd inwoner bent van de gemeente Sint-Oedenrode. Geloof je het niet? Kan ik me voorstellen. In de vorige eeuw zeiden de boeren ‘De krant brengt de leugens in het land’ en voegden de daad bij het woord door hun abonnement gedurende de voor hen drukke zomermaanden te annuleren.

Heb ik het nog niet over de diverse aanslagen, revoluties en crisissen gehad? De volgende keer dan, als ik tijd heb.

Alkemade

Een verslaggeefster van dagblad De Pers (dankzij een tablet, alternatief voor I-Pad, waarover later wellicht meer, lees ik dat tegenwoordig thuis op de bank), die verslaggeefster dus, ging terug naar haar geboortedorp Oude Ade. Dat is een dorp in het Groene Hart van Holland, waar nog op de boerderij Boeren Leidse, oftewel komijnekaas, alias pitjeskaas wordt gemaakt.

Oude Ade maakte ooit deel uit van de gemeente Alkemade en als ik zoiets lees, dan denk ik aan mijn moeder, want die is geboren in Roelofarendsveen, gemeente Alkemade. Dat kon je nog min of meer opmaken uit de manier waarop ze, hoewel al als klein kind verhuisd, Brabants probeerde te praten. Roelofarendsveen was tussen haakjes ooit ‘n soort Giethoorn, wat wil zeggen meer water dan straat.

Maar goed, gemeente Alkemade. Nou, die bestaat dus niet meer. Is van de kaart geveegd, schrijft onze Persmuskiet. In 2009 is een nieuwe fusiegemeente gevormd met de ook nogal waterig klinkende naam Kaag en Braassem. En wat de verslaggeefster nou zo gek vindt, is dat desondanks in 2010 in haar paspoort als plaats van geboorte is opgenomen: Oude Ade, gemeente Alkemade.

Meid, dat moet je leuk vinden, dat is een kwestie van historisch besef. Je bent nu eenmaal niet in de gemeente Kaag etc. geboren, maar in Alkemade. Daar valt niets aan te veranderen, ook niet door een regeringsbesluit of handtekening van Beatrix. Ik kijk naar mezelf. Ik ben geboren in de gemeente Ginneken en Bavel. Dat staat in mijn paspoort en dat vind ik leuk. Ginneken c.a. werd in 1943 (onder de Duitsers!) door Breda geannexeerd, maar als ik die vermelding zie staan, dan denk ik: ha, je bent niet weg te branden.

Wie controleert en stuurt Novec?

‘Iedereen kan ons nu wel weer normaal ontvangen.’ dacht Radio 1 Journaal-presentator Marcel Oosten vrijdagmorgen. Niet dus, twitterde ik terug, met een verwijzing naar dit op 18 juli geplaatste stukje. Niet dat ik een tegenreactie verwachtte, want die lui hebben bijna 29.000 volgers en het verder veel te druk met zichzelf. Maar ik wilde het andermaal gezegd hebben, al was het alleen maar om nu te kunnen vaststellen dat de reguliere media, nu pas wakker worden als het gaat over het disfunctioneren van de beheerder van zendmasten als die in Lopik, Novec, zich presenterend als ‘onafhankelijk en betrouwbaar’.

Jaja. De de Volkskrant vanmorgen eindelijk: ‘De radio-ontvangst in grote delen van West- en Zuid-Nederland blijft de komende maanden (cursivering van mij, tSs.) slecht. (…) Beheerder Novec wil de zendcapaciteit van Lopik pas herstellen als een onderzoek is  afgerond naar de oorzaak van de kleine brand die daar op 15 juli woedde.’

Genoeg geciteerd. Dus nog maanden klooien met een draadje aan de staafantenne van de transistor die ik als alternatief voor de wekkerradio op mijn nachtkastje heb staan; als ik me in bed omdraai begint het te ruisen, zodat ik in arren moede maar overschakel naar BNR, een commerciële zender, die het ongestoord  doet. Dan  maar geen Oog op morgen of journaal.

Hoe zo onafhankelijk? Monopolistisch zul je bedoelen, zoals op een haar na de NS. Als die het laat afweten, schreeuwt de politiek tenminste nog moord en brand. Waarom zou die Novec in z’n eigenwijze luiheid, gewoon zonder méér controle dan van de media voort kunnen doen (wat iets anders is dan voortmaken). Hupsakee, d’r achteraan en er bovenop. Ik wil mijn publieke omroep, zo lang ze nog bestaat, duidelijk horen.

Regionaal weer

Het is natuurlijk waar, dat het weer per regio sterk kan verschillen. Dat aspect heb ik in mijn vorig stukje. Ideale vakantiewerker, wat onderbelicht. Maar ik bedoel niet de verschillen die samenhangen met de wisselvalligheid, die de weermensen tot een zekere mate van wanhoop kan stemmen, waardoor je mededelingen kunt verwachten als ‘het kan vriezen of het kan dooien.’

Nee, het gaat over klimatologische verschillen die structureel zijn en waaraan je geen dagelijks weerbericht kunt ontlenen. Bekend is onder meer het weertype van de Kanaaleilanden, dat tot op zekere hoogte een subtropisch karakter heeft. Minder bekend zijn de ‘voordelige omstandigheden’ die vaak heersen aan de zuidkant van Walcheren. Zoutelande afficheert zich zelfs op het internet als de Zeeuwse Rivièra!. UIt eigen, jarenlange ervaring ken ik de uitzonderlijke positie die de waddeneilanden qua weersomstandigheden kunnen innemen. Heel vaak heb ik vanaf de wadkust van Terschelling de regenwolken boven het vasteland van Friesland zien hangen, terwijl het aan het Noordzeestrand stralend weer was. Altijd? Nee. Terschellingnet: ‘Feit is dat procentueel op Terschelling meer zonneschijn wordt gemeten dan gemiddeld in Nederland. Dat is een gegeven waar u zich aan vast kunt houden.’

Niet meer en niet minder, zou ik willen zeggen.

Ideale vakantiewerker

Ja, laten we het tussen alle ellende door weer eens over het weer hebben. Het CDA-kamerlid Michiel Holtackers is de ideale vakantiewerker. Hij heeft zich – reces of niet – tot minister Melanie Schultz, die ook nog een snippertje milieu in haar portefullie moet hebben - gewend over wat hij noemt ‘de belabberde weersvoorspellingen van het KNMI’.

De boodschapper krijgt weer de schuld. Komt de Vierdaagse eraan, zou het KNMI ‘ten onrechte’ hebben ‘voorspeld’ (het KNMI noch zuster-weerstations voorspellen – ze verwachten) dat het veel en hard zou regenen. Met als gevolg dat nogal wat potentiële wandelaars zouden hebben afgehaakt. Op grond van dezelfde weerberichten – dus niet alleen van het KNMI – zouden mensen massaal zijn weggebleven van strand en pretpark. Exploitanten kwaad. Op wie? Op de boodschapper dus.

Laat ik, bij gebrek aan meer, eens louter op mijn ervaringsdeskundigheid afgaan. De weerkundigen hebben om te beginnen nergens ‘voorspeld’ dat het weer de evenementen zou bederven. Al hebben ze het niet mooier gemaakt dan de wisselvalligheid van deze zomer in petto had en heeft. Het regent of het regent niet – het motregent, of het komt met bakken uit de lucht – het is bewolkt, dus aangenaam of (te) koud – de zon breekt even door en het gaat weer wat beter, enzovoorts. Onze Michiel wil, dat het KNMI dit per regio aangeeft, te beginnen met de Sneeker zeilweek. Onmogelijk.

In één ding is Michiel Holtackers met glans geslaagd: in het vinden van het best denkbare populistische onderwerp dat in de komkommertijd valt te bedenken. Vandaar ook, dat hij zich wijselijk verre heeft gehouden van de mogelijke oorzaak van al deze nattigheid: de CO2-uitstoot, de opwarming en het broeikaseffect. Daar zou hij in het kader van de politieke aandachttrekkerij het paard mee achter de wagen hebben gespannen. En de media happen zonder dat ook wel.

Mensheid of menselijkheid?

De Belgische krant De Standaard heeft vandaag de kop: ‘Breivik wordt mogelijk vervolgd wegens “misdaden tegen de mensheid”’.’

Het is voor het eerst sinds jaren dat ik in dit verband weer eens het begrip mensheid zie opgevoerd; in de Nederlandse journalistieke praktijk is het doorgaans menselijkheid.

Op Taaladvies.net, een site van de Nederlandse Taalunie lees ik over het gebruik van ‘mensheid’ dan wel ‘menselijkheid’ een helder verhaal, met als conclusie: ‘Het inconsequente gebruik van mensheid en menselijkheid in juridische teksten heeft ertoe geleid dat ook in de journalistieke praktijk menselijkheid en mensheid door elkaar gebruikt worden.’

Of ik zelf een voorkeur heb? Mensheid! Het klinkt zwaarder. Bovendien werden ‘misdaden tegen de mensheid’ ten laste gelegd aan de Nazi-kopstukken tijdens de Neurenberger processen en dat sprak mij als jongetje van 11 jaar dat de oorlog had meegemaakt natuurlijk enorm aan. ‘Misdaden tegen de menselijkheid’ klinkt in mijn oren een beetje raar.

Overigens werd de omschrijving van dit soort misdaden ook al gebruikt tijdens de Eerste Wereldoorlog, las ik op Engelstalige Wikipedia en daar keek ik van op.

Revolutionair

De massamoordenaar Anders Behring Breivik, bewapend en geuniformeerd afgebeeld op zijn inmiddels geblokkeerde Facebook-pagina, noemt zich dus een revolutionair. Zijn revolutie kwam  (ik houd het op de verleden tijd, hoewel…) van rechts, in tegenstelling tot de Franse en de Russiche revoluties – die waren immers rood. Ook bij die revoluties moest de ‘gevestigde orde’ worden vermoord.

Deze keer zijn ‘de rooien’ slachtoffer; de kweekvijver van de Noorse sociaal-democraten. Vandaar dat ik zondag telkens aan de Paasheuvel moest denken, de plek op de Veluwe, waar de jonge socialisten tot in het midden van de vorige eeuw jaarlijks samenkwamen en dan op vurige toon werden toegesproken door Koos Vorrink, in de trant van ‘Proletariërs aller landen verenigt u!’ Sante Brun bracht het op de vroege morgen van de  day after op, scherp te constateren dat de bewakers van Wilders nu moeten worden overgeheveld naar Cohen.

Mannen als Robespierre en Danton moordden systematisch, met openbare (!) schijnprocessen en openbare (!) executies, letterlijk hoofd voor hoofd. Het lijkt of de geschiedenis een en ander met de mantel der liefde heeft bedekt, of sterker de Franse Revolutie, die op 14 juli 1789 begon met de bestorming van de Bastille (natuurlijk is dat slechts symboliek, want dit soort ontwikkelingen gaat altijd geleidelijk) is door de jaarlijkse viering met tricolore spuitende straaljagers boven de Champs Elysées, als het ware gelegaliseerd.

Helaas gaat het bij Breivik niet zonder meer over een ‘gevaarlijke gek’. Het is veel te simpel, hem te karakteriseren als een psychopaat, zoals een zich uiterst ongemakkelijk voelende Wilders deed. Uit wat hij in een reeks van jaren op internet publiceerde en uit de wijze waarop hij zijn aanslagen op z’n dooie eentje (?) heeft voorbereid, blijkt een uiterst intelligente, consequent doorredenerende geest, die zich ook nog eens, liefst in aanwezigheid van de wereldpers, in uniform voor de rechter zou willen verantwoorden. ‘Verschrikkelijk maar noodzakelijk.’ En die geest heeft verwanten, laten we daarvoor de kop niet in het zand steken. Op een forum van PVV-sympathisanten wordt Breivik (wederom tot ongemak van Wilders en consorten) omstandig geloofd! Verder zou er sprake zijn van een brein achter Breivik – welke god dan ook weet hoeveel breinen.

Europa heeft nu zijn equivalent van 9/11, namelijk 22/7. Er is één verschil, dat positief kan worden geïnterpreteerd, de Islam, in welke gedaante dan ook, is niet de dader. Integendeel.

Even appelen halen

Weer es even terug naar de ‘goeie ouwe tijd’ oftewel de tijd van ‘Even appelen halen’.

Verklaar u nader.

Mijn collega en leeftijdgenoot Jan Keunen, die net als ik het journaleren niet kan laten en nog steeds in Oirschot een correspondentschap voor het ED uitoefent, heeft vandaag een verhaal over het plan, op de grond van de voormalige Bongerd aan de Spoordonkseweg een groot zorgcentrum voor dementerende ouderen te bouwen.

De Bongerd (boomgaard) was eertijds een fruitkwekerij – er rest slechts een afgebrande schuur – die letterlijk aan de weg timmerde met een groot bord: ‘Even appelen halen’. Weer een andere generatiegenoot, die destijds in mijn team van streekjournalisten werkte, overkwam daar het volgende.

De landelijke verkeersdienst van de politie opereerde toen nog op de autosnelwegen met witte Porsches. De perfecte verwerkelijking van een jongensdroom: met witte kapjes op het hoofd snelheidsduivels achterna zitten – of kleinere verkeerszondaars op een hoffelijke manier (‘de politie is je vriend’) terecht wijzen. Die kerels moesten natuurlijk af en toe de snelweg af, bij voorbeeld tussen de middag om te gaan chinezen.

Op zo’n moment verliet een Porsche het erf van De Bongerd, terwijl  de inzittenden de daad bij het woord hadden gevoerd en bij wijze van voorgerecht een appel zaten te kluiven. Mijn collega reed ‘n tijdje achter hen en kreeg pas in de gaten, wat de agenten aan het doen waren toen een van hen het klokhuis van zijn appel met een zwierige zwaai het Oirschotse luchtruim in gooide.

Je zit bij de vliegende brigade of niet.

Bladvulling

Enkele suggesties, om je blad, respectievelijk je schermpje in deze moeilijke dagen – los van de Tour, een zwaar overschatte Amsterdamse Kraaij, een regenbui in Rotterdam, respectievelijk Murdoch en consorten – te vullen:

De tuinslang op een wespennest richten en kijken wat er gebeurt. Volg daarvoor SanteLOGie. Je laten informeren over de gevolgen van meeroken door tieners. Lees daarvoor bij voorbeeld het Eindhovens Dagblad, waar je trouwens ook terecht kunt voor de vondst van de ‘grootste bijtsporen van de dinosaurus’ in het zuidwesten van Zuid Korea.

In bijna alle gevallen zijn er al dan niet nader aangeduide onderzoekers aan te pas gekomen. Zoals dus bij de bewering dat tieners die meeroken ‘bijna twee keer zoveel risico lopen om op latere leeftijd hun gehoor te verliezen’.

Goed voor ons schuldgevoel, dit bericht, want deze week nog herinnerden we elkaar eraan hoe we tijdens vakantiereizen in de auto, met twee dametjes achterin, hebben zitten paffen. ‘Maar we hadden toch wel ‘n raampje open?’ – ‘Nou, dat geloof ik niet.’

Maar dat bericht over mogelijke doofheid is natuurlijk volstrekt k…t. Neem nou alleen maar deze ‘toelichtende’ zin: ‘Hoe meer de tieners worden blootgesteld aan passief roken, hoe groter de mogelijke schade is, aldus het onderzoek waar ruim 1500 tieners aan meededen’.

Laat ik er over uitscheiden. Van Sante Brun met zijn tuinslang staat tenminste vast dat hij binnen enkele seconden door die rotwespen in zijn nek werd gestoken.

Even het milieubeleid versoepelen

Dialoogje aan de Bestse Ringweg, ter hoogte van  plan Schutboom.

hhBest:

- Zit het lekker zo, met dat voorbijrazende verkeer?

Mevrouw op terrasje van pas opgeleverde bungalow:

- Heb ik geen probleem mee.

- U bent een beetje van het bermtoerisme?

- Ja.

- Want dat is tenslotte het belangrijkst, wat u ervan vindt.

- Zo is het.

Wat is hier eigenlijk aan de hand?

Op veel plaatsen langs de Ringweg zijn geluidswallen aangelegd. Ook in het plan Schutboom, op de hoek met de Oirschotseweg. Een stukje van die wal is links op de foto te zien.

Maar dan houdt het opeens op. Dus geen geluidswal ter hoogte van de witte, geschakelde bungalows die nu, hooguit ‘n tiental meters  van de Ringweg, zijn verrezen. Die huizen hebben zelfs terrasjes, van waaraf je dus van het verkeerslawaai en de uitlaatgassen kunt genieten.

Klopt dit wel?

Allemaal legaal. En geaccepteerd voor zolang als het duurt.

Desgevraagd, herinnert een woordvoerder van de gemeente Best eraan, dat in 2008 voor deze woningen de geluidsbelasting is berekend. Daaruit bleek dat deze hoger is dan de zogenaamde voorkeursgrenswaarde. Geluidsreducerende maatregelen waren echter stedenbouwkundig niet inpasbaar, te duur of verminderden het geluid niet genoeg. Maar gelukkig bestaat er een ‘hogere grenswaardebeleid’, dat het de gemeente mogelijk maakt, een zwaardere geluidsbelasting toe te laten. Voorwaarde is wel, dat het binnenin de woningen ‘stil’ is en dat de geluidsbelasting op één zijde van de woning (in dit geval de voorkant) wèl onder de voorkeursgrenswaarde valt.

Juist dezer dagen besloten Burgemeester en Wethouders van Best, op het plan Poort van Best (starterswoningen) op de hoek van de Ringweg en de Oirschotseweg dezelfde tolerantietactiek toe te passen.

Het nageslacht mag beoordelen, of dit verstandig is of een vorm van struisvogelpolitiek. Vooralsnog zijn de bewoners er kennelijk content mee.

De plek van Wimme

Vandaag komt de Tour op de Aubisque langs de ‘plek van Wimme’. Een gedenkplaat herinnert daar aan de val van Wim van Est in het ravijn, waaruit hij met behulp van fietsbanden werd opgehesen. ‘Zijn hart stond stil, maar zijn Pontiac liep door.’ Dat gebeurde in 1951. De gedenkplaat kwam er in 2003, vlak voor het overlijden van IJzeren Willem. Er bestaat een foto van de man in tranen bij de onthulling.
De Sint-Willebrorder, die in zijn woonplaats (geboren werd hij in Fijnaart, in 1923) ook een standbeeld heeft, roept bij mij nogal wat jeugdsentiment op. Het was het in 1952, toen Wimme de klassieker van 600 km in één dag Bordeaux-Parijs won, dat ik in zijn chevy mocht meerijden achter de reclamekaravaan.
Die gunst kwam rechtstreeks uit het edele hart van de wielrenner. Ik had deelgenomen aan een werkkamp ten behoeve van de jeugd uit de krottenwijken van Bordeaux, dat was opgezet door de Nederlandse Franciscaan Lucas de Bruijn. De heenreis hadden we hotsebotsend in het VW-busje (zonder stoelen!) van de pater gemaakt; terug werden we geacht te liften.
Daags voor de start van de monsterrit, trof ik Wim aan de maaltijd in zijn Bordelees hotel. Het was zó voor mekaar. ‘Arme kinderen? Ge kunt met mijne maat meerijden naar Parijs.’
Het werd een gedenkwaardige tocht, achter een reclamebus van Huiles Renault, waarop onophoudelijk een olieblikje ronddraaide. We zagen natuurlijk helemaal niks van de wedstrijd.

---

Mon parain Léon Beguin midden op het Brouckèreplein in Brussel. Moet je nu eens proberen.

---

Aangekomen in de Parijse agglomeratie, stuitten we op de assistent van Jacques Goddet (ook deze wedstrijd wordt georganiseerd door l’Equipe), ene Jean Garnault, een man met een van de stress rood aangelopen zultkop en kort geknipt haar, die ons verbood de door ons gewenste route te volgen.
‘Mais la police a dit….’
‘La police? La police? Moi c’est la police’
Hoe het ons gelukt is, mag Joost weten, maar ‘n paar uur later stond ik echt midden in de arena van  het Parc des Princes om daar de winnaar, vermoedelijk dus Wimme, over de eindstreep te zien schieten.
Ik kreeg een slaapplaats in het Institut Neerlandais en de volgende dag bereikte ik al liftend Brussel, waar ik door de weduwnaar van mijn peettante, Léon Beguin, die ik op aanraden van mijn moeder parain (peter) noemde, in zijn appartement aan de Bd Adolphe Maxe hartelijk werd verwelkomd.

Vakantie-ethiek?

Bijna weer wat gemist. Lloret de Mar heeft het Griekse Chersonissos verdrongen van de top 5 van vakantiebestemmingen voor jongeren. Om zoiets aan de weet te komen  moet je de Metro of Sp!ts lezen, of een betaalde krant die ‘s anderendaags de wegwerplectuur citeert. Want dat gebeurt ook.

Op zich zou ik het niet hoeven weten, ware het niet dat aan  de verminderde populariteit van Chersonissos een  zekere mate van laat ik zeggen ethisch redeneren ten grondslag ligt. De jeugd van tegenwoordig en ethiek? Geloof me,er is echt meer onder de zon dan de EO Jongerendagen.

De verminderde animo voor het Griekse vakantieoord zou te maken hebben met een televisieserie Oh Oh Cherso, een aaneenrijging van drukte, nee chaos en vechtpartijen. Jongeren ‘willen wel een feestvakantie, maar dan goed georganiseerd en zonder problemen,’ zegt een reisorganisator. En reaguurder  McMandy op de website van Sp!ts: ‘Ik vind het echt wel leuk om met andere jongeren rond te hangen, maar dat massale kan ik echt niet tegen. Ik word dan echt gek, nergens ruimte. Ga je stappen ben je een uur bezig om wat te  zuipen te krijgen.’

Dan maar Lloret de Mar aan de Costa Brava? Daar schiet ik dan wel weer van in een lach, omdat de wilde verhalen daarover, inclusief compleet gesloopte hotelkamers, nauwelijks onderdoen voor die van Cherso.

Toevallig zijn wij ‘n keer, op doorreis in het voorseizoen, op een geraffineerde manier bestolen op een camping in Lloret. Voor de oplossing van de problemen waren we volledig aangewezen op het thuisfront; de politie ter plaatse kent haar talen niet en de campingbaas werkte eerder tegen dan mee, waardoor ik nog steeds geloof dat-ie in ‘t complot zat.

Burgemeesters

In een opiniestuk in het ED steekt Frans Adriaanse, voorzitter van de Stichting Behoud Erfgoed Oirschot, de loftrompet over E.A.M.A. Steger (zich nóóit  tegenover het gemene volk Ed noemend), burgemeester van 1938 tot maar liefst 1967.

De verdienste van Steger zou zijn, dat hij het monumentale dorp tegen aantasting van wat dan ook heeft weten te behoeden. Zit zeker veel waarheid in, al vraag ik me nu af, onder wiens bewind indertijd die rare donjon van een of andere meubelfirma aan de Koestraat is verrezen.

Tegenwoordig spreekt men niet gauw meer over een burgemeestersbewind, aangezien de dominante positie van deze functionaris intussen tot laat ik zeggen wat democratischer proporties is teruggebracht. Maar tot in de jaren zestig van de vorige eeuw had een burgemeester, zeker van een dorpsgemeente, veel meer invloed op de ontwikkelingen,  kon hij er zijn stempel op drukken. Een burgemeester als J. van Woensel, bij voorbeeld, opgeklommen tot het ambt vanaf volontairtje (zoals dat toen nog heette) op een gemeentesecretarie. Hij industrialiseerde de gemeente Hoogeloon in de Kempen, door met een koffertje vol documentatie de bedrijventerreinen van Eindhoven af te speuren op ondernemingen die duidelijk wat krap in hun jasje zaten.

Iemand die ook erop uit was, zijn agrarische gemeente op te stuwen in de vaart der volkeren, was P. Ballings, een ex-rijksambtenaar, geparachuteerd in Bladel. Hij begon ermee, licht, lucht en ruimte te scheppen, door alle majestueuze bomen op de Bladelse Markt te rooien. ‘Moet je ook doen,’ zei hij tegen collega J. Stevens van het nabije Eersel, een dorp dat qua monumentaliteit met Oirschot kan wedijveren. ‘Nee’, zij Stevens, ‘ik plant zelfs lindebomen bij, voor als de oude sterven.’

Over ‘macht’ gesproken, mr. G.F.J. Notermans (voor intimi Guido) verbood een heropvoering van een operette De Rozen van Sjanghai, vanwege de daarin vervatte kritiek op de gemeente Best. Schreef de legendarische streekjournalist Piet de Bont: ‘Geen rozen zonder doornen.’ Notermans kwaad.

Maar Steger in Oirschot was iemand die in 1963 de viering van zijn zilveren ambtsjubileum zelf tot in de puntjes regelde. Verder verstond hij de kunst, regelmatig de landelijke pers te halen, door laten we zeggen, enigszins afwijkend gedrag. Zo zette hij de dorpsbakker eens aan het opruimen van een illegale vuilnisbelt in het buitengebied, omdat hij tussen de rommel pakpapier van die bakker had zien liggen. Daar zijn toen Kamervragen over gesteld: ‘Middeleeuwse hand- en spandiensten in Oirschot?’ Ernstiger was Stegers verzuim, onderscheidingen die aan Oud-Indiëstrijders waren toegekend, uit te reiken. Hij liet ze in zijn bureaula liggen totdat het dagblad Oost Brabant daar achter kwam en het een lintjesaffaire werd.

Geen wonder dat de herinnering aan  de hoogleraarszoon, die het redactielokaal van het gerenommeerde katholieke dagblad De Tijd binnenstapte om de redacteuren met de inhoud van de krant te complimenteren (‘Goh, dank u wel.’) omringd is met anekdotes. Zo schijnt Steger in het Essogebouw aan het Malieveld in Den Haag te zijn gaan pleiten voor het vervangen van het rood-wit-blauw van de benzinepomp in Oirschot door groen! Hij kreeg daar ten antwoord: ‘Meneer Steger, onze benzinestations over de hele wereld tot in Tanzania zijn rood-wit-blauw en dat zal zo blijven. Dus ook in Oirschot.’

(Gesproken column voor omroep Best, 13.07.11, 18:10 uur.)

Boeven van weleer

Er is ‘n hoop te doen over Jan Pieterszoon Coen, van wie een trots standbeeld het plein De Rode Steen in zijn geboorteplaats Hoorn domineert: in de gouden eeuw gouverneur-generaal van Nederlands Oost-Indië, maar ook zeer bedreven in het bloedig uitschakelen van wie toen inlanders werden genoemd. De weerzin tegen deze tot dusver verdoezelde karaktertrek drijft het Hoornse stadsbestuur er toe, bij wijze van compromis, de tekst op de sokkel van dat standbeeld enigszins te kuisen. Niks trots op de VOC, laat staan dat dat een instantie is die ons heden ten dage zou moeten inspireren zoals de gesjeesde MP Balkenende ons tot niet geringe consternatie aanbeval.

Zo weet ik er nog wel ‘n paar. Het oordeel over een latere gouverneur-generaal (1904-1909), zijne weledelgestrenge Joannes Benedictus van Heutsz, is bij voorbeeld in de loop van de vorige eeuw drastisch gewijzigd. ‘Vanwege het feit dat 70.000 inwoners van Atjeh vermoord werden tijdens zijn bewind, werd hij later het symbool van koloniaal bestuur’, aldus Wikipedia.

Ook bepaald geen lieverdje was de aanvoerder van de Watergeuzen in de Tachtigjarige Oorlog, de Limburger Willem II van der Marck, heer van Lumey  bijgenaamd Het Everzwijn. Zie afbeelding. Hij is vooral bekend als de veroveraar van Den Briel (toen Alva op 1 april 1572 z’n bril verloor), maar is ook verantwoordelijk voor onder meer de moord op 19 monniken uit Gorinchem. Men leze het Geuzenboek van Louis-Paul Boon voor interessante details hierover, die tot dusver niet in de geschiedenisboekjes voorkwamen.

Want de geschiedenis is voor de een niet die van de ander. Die voor de protestanten waartoe Lumey zich ‘bekeerde’ verschilt aanmerkelijk met die van  de katholieken, oftewel de bril van de Spaanse terrorist Alva, heeft een ietwat andere focus dan die van Willem van Oranje. Vader des Vaderlands, jawel maar ik heb onlangs (In Brabant, jaargang 2 nr. 1, ISSN 1879-4599) een wetenschappelijke verhandeling gelezen, waarin getracht wordt aan te tonen dat Oranje mede verantwoordelijk moet worden gehouden voor moordpartijen en plunderingen in de Meierij van ‘s-Hertogenbosch.

Werk aan de winkel. Wil men consequent zijn, dan moeten er heel wat standbeelden en straatnamen worden aangepast, c.q. vervangen. Ook in Best, waar zowel J.P. Coen als Lumey kritiekloos zijn vernoemd, de laatste zelfs nogal provocatief in een straat, waaraan een protestants-christelijke basisschool is gevestigd.

Vijfjaarlijkse bijscholing? Dan zeker de truckers

Verkeersofficier van Justitie Koos Spee pleitte zondagavond in het KRO-actualiteitenprogramma Brandpunt voor een vijfjaarlijkse ‘bijscholing’ van automobilisten. Moedige kerel, als je weet dat er nauwelijks officials zijn die meer worden bedreigd dan Spee. Wat dat betreft lijken de bedreigingen van de burgemeester van Helmond, waarover politie en justitie al een half jaar alleen maar geheimzinnig doen, terwijl de media er maar geen vinger achter krijgen, een lachertje.

En periodieke bijscholing? Dan toch zeker de vrachtautochauffeurs. Er gaat geen dag voorbij of ze doen van zich spreken, in verband met onverantwoord verkeersgedrag, voornamelijk te hard rijden. Zo heb ik het afgeleerd, bij ritten naar de Ardennen, de rondweg van Luik (trouwens een omweg van wel 20 kilometer) te volgen. Onvoorstelbaar wat voor wild-west-taferelen zich daar onder aanvoering van het internationale transport afspelen.

Op de Koning Boudewijn-autoweg (le roi triste) nabij Herentals werd vanmorgen een 23-jarige vrouw tussen twee vrachtauto’s geplet (gedood) doordat een trucker een file te laat opmerkte.

Misschien vinden niet alleen Nederland, maar ook België en wellicht Europa het voorstel van Koos Spee een goed idee.