vrijdag 25 oktober 2013

Een boekschandaal is nooit weg

Een schandaal rond een boek is nooit weg. Voor de schrijver zomin als voor zijn aanklager.

Muzikant en producer Peter (Kom van dat dak af) Koelewijn heeft zijn Eindhovense ex-stadgenoot A.F.Th. van der Heijden voor de rechter gedaagd, wegens insinuaties in diens jongste roman De Helleveeg’, dat zijn familie boven haar viswinkel aan de Heezerweg in het stadsdeel Stratum een abortuskliniek zou hebben gedreven.

NRC Handelsblad had daarover een bericht, waarvan andere kranten hebben gesmuld. Tegen het Eindhovens Dagblad zou Koelewijn hebben gezegd dat hij ‘bijna uit elkaar klapt van woede’. A.F.Th. (Adri) van der Heijden liet via zijn uitgever weten, dat hij geen commentaar wenst te geven. Het kort geding dient op 1 november in Amsterdam.

Dit zouden de gewraakte passages in het boek (in onderling verband te lezen) kunnen zijn:

‘Ja, we hebben elkaar wel eens ontmoet,’ zei Tiny. ‘Niet hier. U woonde toen nog in Stratum. Boven de viswinkel van Koelewijjn. (…)’ Het vrouwtje keek Tiny strak aan, en schudde het hoofd. Ik heb nooit boven een viswinkel gewoond. Ik ken jou niet. (…)

Het tekende mijn moeder dat ze  voor de ingreep die Tiny kennelijk ondergaan had dezelfde term gebruikte als voor haar eigen maagoperatie: ‘Ik ben eraan geholpen.’

De vrouw deed haar zaakjes boven de viswinkel van Koelewijn in Stratum. Tineke had er nooit meer over willen praten. Vier jaar later hoorde Hanny dat Tientje in verwachting was geraakt van haar verloofde. Het stel moest trouwen, maar dat ging niet door, want er volgde een miskraam (…)

‘Koelewijn, ja,’ zei Tiny. ‘Boven die winkel ergens. Op de trap stonk het naar vis. Ook in de kamer van dat mens hing een vislucht. Jammer dat ik wist dat de stank van beneden kwam. Anders had ik nog iets anders geroken…onraad namelijk (…)

Uit een openstaand raam op de bovenverdieping kon elk moment Tiny’s pijnkreet over de stille straat schallen.

‘Waar is het pakketje?’ vroeg Hanny gejaagd.
’Welk pakketje? er is geen pakketje.’
’Je bent toch wel geholpen?’

Peter Koelewijn eist een inlegvel in de al gedrukte boeken, waarin een en ander wordt ‘rechtgezet’  en daarnaast een rectificatie in diverse kranten.

dinsdag 22 oktober 2013

Daar is-ie dan, Assi(e)pan

piet_als_slaafJohan van de Beek, columnist van De Limburger, vond dezer dagen een nieuwe ingang voor de ZP-non-discussie. Zwarte Piet is niet zwart, maar zwart gemaakt.

Maar volgens West-Brabanders is dat helemaal geen nieuws. Daar wordt ‘de knecht’ van Sinterklaas namelijk van oudsher Assi(e)pan genoemd, een duidelijke verwijzing naar de aslade.

Op het internet vond ik een aardige verhandeling over uiteenlopende namen die voor ZP zijn bedacht. Wel staat daar een negentiende-eeuws plaatje bij, waarop Piet wel degelijk is afgebeeld als ‘n negerslaaf.

Maar ach, als iemand geïnteresseerd zou zijn in mijn opvatting, ZP afschaffen is zijn ‘voorkomen’ ontkennen en dat komt in feite neer op geschiedvervalsing en ontkenning van wat tegenwoordig zo mooi cultureel erfgoed heet. Ook wat dat betreft zijn wij souverein en hebben wij met Europa of de VN niks te schaften.

Laat die discussie maar elk jaar terugkomen, ooit dooft-ie dan wel uit, om plaats te maken voor belangrijker vraagstukken.

‘Nederland, stop met Sintfeest’

maandag 21 oktober 2013

Schildersmenneke

van_gogh_boerin‘Hollywood’ gaat weer eens het leven van Vincent van Gogh verfilmen. Compleet deze keer, dus inclusief de jonge jaren, Zundert, Etten, Nuenen enzovoort. Brabant blij. Geen Culturele Hoofdstad, maar toch een publiekstrekker. Publiek dat tot nu toe nauwelijks weet heeft van de ‘donkere jaren’ van de schilder en zelfs het benul ontbeert dat hij in Zundert is geboren. Vincent dat is immers de man van de frisse kleuren en het licht van de Provence.

Er zijn nog locaties bij de vleet in Brabant, die door Vincent zijn vereeuwigd, of die op de een of andere manier met zijn leven zijn verbonden. Dat geldt ook voor het populierenlandschap bij Nederwetten. Goddank staat daar nog geen ‘brug op poten’ als onderdeel van de geplande (en omstreden) wegenruit van Eindhoven.

Brabanders mogen straks als figuranten meedoen in de film. Ook al zijn ze een stuk groter dan hun voorouders in Vincents tijd.  Kijk maar eens naar de deurposten in oude boerderijtjes. Daar kom je tegenwoordig niet meer langs zonder bukken. Was de schilder ook klein van stuk? In Nuenen werd hij het schildersmenneke genoemd maar dat zegt niks. Verkleinwoorden zijn in Brabant, ook in sommige eigennamen (Schellekens, Naaijkens) eigen aan de taal.

En Jos Kessels, ooit door een beroemde filmregisseur aangewezen als de reïncarnatie van Van Gogh, komt niet meer voor die rol in aanmerking. Te oud.

dinsdag 15 oktober 2013

SPAM maar dan gewoon over de post

‘Gemiddeld ziet een Nederlander 200 televisiereclames, 350 buitenreclames en meer dan 1000 online reclames per week.’

Deze informatie komt van PostNL. Reclame zien is evenwel nog niet er naar kijken en luisteren. Want hoeveel Nederlanders zouden een indigestie hebben van al die reclame, terwijl de mogelijkheden er iets tegen te doen beperkt zijn. Je kunt een spamfilter op je computer zetten, het geluid van de Ster wegdraaien (en naar de wc gaan of koffie maken), en een ‘ja-nee-sticker’ op je brievenbus plakken. Toch is het nuttig, even op de website mijnprivacy.nl van het College Bescherming Persoonsgegevens te kijken, waar uitgebreide informatie is te vinden over de methodes die er zijn, je tegen ongewenste reclame in te dekken.

De meeste postkantoren zijn gesloten, huisvriend postbode (dat was hij toch, ooit?) is op sterven na dood, de vertrouwde postzegel (cultureel erfgoed!) staat op het punt te verdwijnen, dus de opvolger van Tante Pos moet toch wat, wil ze overeind blijven. 

Het toverwoord is direct mail, zeg maar SPAM in de ouwerwetse brievenbus. PostNL is een actie begonnen die het de ondernemer makkelijk moet maken, jou met nog meer reclame te bestoken. Enkele bedrijven, waaronder dus PostNL, een ‘drukwerkservice’ en MAKRO hebben de oproep tot participeren in hun oren geknoopt en staan op het punt om je ja-nee-sticker te omzeilen en je brievenbus met ongewenste rommel vol te proppen.

Hou dus goed in de gaten, dat niet alleen  je emailadres, maar ook je reguliere postadres handelswaar is. Een reden om dat waar mogelijk geheim te houden. En stuur ongewenste post gewoon ongeopend terug, met de aantekening: ‘Geweigerd!’

Tenzij je het allemaal net zo leuk vindt als de koopzondag, natuurlijk.

maandag 14 oktober 2013

Het gekakel van Joost Eerdmans

In welke media de regionale politicus Joost Eerdmans allemaal is ‘gespecialiseerd’, heb ik niet op een rijtje, wel valt het me op dat deze man in het algemeen veel te serieus wordt genomen. Ook bij mensen als Pauw en Witteman is hij een graag geziene gast.

Zo niet – grote uitzondering - door de website ThePostOnline, die hem vandaag citeert: ‘Badr Hari heeft een voorbeeldfunctie en verdient daarom extra straf.’ Radio 1.
‘Denkt u daar eens rustig over na,’ aldus Tim Notten op TPO. ‘Laat het op u inwerken. De conclusie – extra straf – die Joost er in één adem achteraan gooit, springt zo in het oog dat de voorbeeldfunctie van Hari helemaal ondersneeuwde.’

Ik zou dit citaat niet zonder meer hebben gebruikt, ware het niet dat ik Eerdmans, ik meen vorige week geïnterviewd op dezelfde zender over De Zaak Volkert, hoorde verklaren dat het hier ‘de moordenaar van een potentieel staatshoofd betreft’. Let wel, onweersproken door wie dan ook.

Verlos ons van het gekakel van Joost Eerdmans.

Bibliotheek

Bij het woord bibliotheek denk ik in de eerste plaats aan een schemerige ruimte in een oud, eerbiedwaardig gebouw, waar in leder gebonden boeken in kasten tot aan het plafond, alleen bereikbaar met een trapleer, zijn gerangschikt. Waar het kraken van de planken vloer, het omslaan van de bladzijden, het krassen van een pen en 'n enkel kuchje het enige gerucht vormen. Waar boven de leestafel lampjes met groene, doorschijnende kappen branden, waar een bebrilde mevrouw de stilte streng bewaakt en je desnoods op fluistertoon van inlichtingen voorziet. Of een meneer in een stofjas. Dit soort bibliotheken zie je wel eens in thrillers, waar dan tussen de stellingen van alles kan gebeuren, wat het daglicht niet kan verdragen. Ze bestaan dus nog, die oude bibliotheken en niet alleen in het aan tradities gehechte, good old England.

Was de bibliotheek 'n eeuw geleden nog het terrein van de beter gesitueerden en geletterden, mede onder invloed van organisaties als de Maatschappij tot Nut van het Algemeen en ook wel van de kerken, ontstonden de uitleenbibliotheken, die onmiskenbaar een bijdrage hebben geleverd tot wat ooit 'de verheffing des volks' werd genoemd. Een parochiebibliotheek kon trouwens ook een middel zijn om dat volk van 'het slechte boek' af te houden. Het was in de tijd dat het spreekwoord luidde: 'Zeg mij wat gij leest en ik zal zeggen wie gij zijt.'

Sinds het midden van de vorige eeuw heeft elk dorp van enige omvang een openbare bibliotheek, waarvan de koosnaam 'bieb' de populariteit illustreert. Die bibliotheken maken een ontwikkeling door, die gelijke tred probeert te houden met de digitalisering van de maatschappij. Nu, in de herfstvakantie, kunnen de leden van de bieb weer met hun e-reader boeken ophalen. En cd's en dvd's met educatieve software, films en spellen zitten al jaren in de collectie.

De bieb is een multimediamarkt geworden, die haar best doet doelgroepen van verschillend kaliber te bedienen: van peuter tot hoog bejaarde. In Best gaat de bieb binnenkort deel uitmaken van een conglomeraat van educatieve instellingen in een gebouw dat voorlopig Culturele Hotspot wordt genoemd. Voor een definitieve naam is een wedstrijd uitgeschreven, maar gezien de toch wel gevarieerde samenstelling van het nieuwe instituut, moet degene die daar iets fatsoenlijks voor bedenkt een bolleboos zijn. Ik ben ook benieuwd, of de winnaar de plaatsnaam Best weet te vermijden.

Waar ik in deze hoogst moderne, hectische tijd wel voor wil pleiten, dat is voor de handhaving van een behoorlijke leestafel, een beetje in de geest van de antieke bibliotheek. Waar rust heerst die het mogelijk maakt, je op het leesvoer te concentreren. Dat hoeft niet op de Culturele Hotspot te wachten. Want onlangs ben ik in de Bestse bieb getuige geweest van een incident dat het ergste doet vrezen. Er zat daar aan de leestafel een man, die het nodig vond, op luide toon een uitgebreide monoloog te houden over een of ander politiek onderwerp, waarin begrippen voorkwamen als 'joden', 'Frankrijk' en 'Napoleon'. Deze man praatte wel, maar er viel met hem niet te praten over het beëindigen van zijn oratie. Integendeel, hij beschuldigde de bezwaarmaker van het hebben van een kort lontje.

Er zijn treincoupe's met de woorden 'stilte' en 'silence' op de ruit. Ik hoef niet terug naar de negentiende eeuw, maar misschien kan er op de leestafel van de bieb ook zo'n bescheiden tekstje komen.

(Gesproken column Omroep Best, 16.10.13, 18:10 uur.)

woensdag 9 oktober 2013

Triomfantelijk gezwaai met een stok

Het is lang geleden dat een korpschef van politie, een autorit in de nacht naar huis van  een burgemeester van Heeze in kennelijke staat, met de mantel der liefde bedekte. Onderscheid moest er wezen.

Nu zijn we in het stadium beland dat de – in dit geval  Haagse – politie niet eens meer kijkt naar het ‘statusbepalend’ karakter van de woning die zij met excessief filmgeniek geweld binnenvalt. Dat die Hagenezen zich evenmin afvragen, of er wellicht sprake is van diplomatieke onschendbaarheid, moet als een manco in hun opleiding, respectievelijk de hun gegeven consignes worden beschouwd.

Verder lijkt er niet zoveel verschil tussen de laars op het hoofd van Borodin (mits zijn bewering hieromtrent waar is) en de gemiddelde wijze van behandeling van burgers door de Russische politie. Dat is dan ook niet de diplomatieke rel. Veeleer is dat de stok die Poetin triomfantelijk te voorschijn heeft gehaald om ‘die mensrechtelijke westerse honden’ eens even lik op stuk te geven.

Geeft-ie straks onze koning nog een hand en zo ja, telt-ie daarna zijn vingers?

dinsdag 8 oktober 2013

Participeren rond Eindhoven Airport

Participeren is gemakkelijker (in een troonrede) gezegd dan gedaan. Wat betekent het woord eigenlijk? Deelnemen. Door wie dan? Door iedereen, heb ik begrepen. Een kwestie van samenleven.

In de discussies over de nieuw verworven kennis is door meer dan één geconstateerd dat ‘participatiesamenleving’ een pleonasme is. Zoiets als ‘optelefoneren’.

Maar het valt dus niet mee. Neem nou dat particuliere bedrijf dat door de gemeente Eindhoven met bestemmingsplannen in de hand is gedwarsboomd bij het concurrerend aanbieden van parkeerplaatsen op lege bedrijventerreinen nabij Eindhoven Airport. Dat bedrijf geeft zijn pogingen tot participatie ‘ten voordele van de samenleving’ (en natuurlijk van zichzelf, maar dat mag op een vrije markt) niet op en heeft als eerste het oog laten vallen op een nog leeg bedrijventerrein van de gemeente Oirschot, genaamd Westfields. De grond ligt schuin tegenover de ingang van de Legerplaats Oirschot op een royale steenworp afstand Airport en ook dicht bij afslag Best van de A58,

Wie eerst komt, eerst maalt zou je denken, maar – hoewel er nog niets definitief is – lijkt het erop dat Eindhoven zijn randgemeenten aan een touwtje heeft. Oirschot zou overwegen, de parkeerruimte te gunnen aan…Eindhoven Airport.

In  dat geval: weg participatie, of je zou de eensgezindheid van Oirschot en Eindhoven als zodanig moeten beschouwen. Zou de nieuwe koning dat bedoeld hebben in zijn troonrede?

zaterdag 5 oktober 2013

Te grote broeken

Natuurlijk vindt Mieke Geeraedts cs, oftewel de VVD-fractie in Provinciale Staten van Noord-Brabant, het symboolpolitiek van de meerderheid, pogingen te doen om het proefboren naar schaliegas te voorkomen. Door Brabant schaliegasvrij te verklaren zouden de staten een veel te grote broek hebben aangetrokken, zo luidt haar redenering vandaag in een opiniestuk in het Eindhovens Dagblad.

Hoewel, niet alle VVD-partijgenoten in Brabant scharen zich rücksichtslos achter de opportuniteitspolitiek van de ´eigen´ minister Henk Kamp, die ´n tikkeltje heeft ingebonden toen hij tot de ontdekking moest komen dat het buitenspel zetten van de regionale overheden op dit punt minder vanzelf zou gaan dan hij aanvankelijk dacht. Wie trok hier nu eigenlijk een te grote broek aan?

Wat ‘n wonder dat de gemiddelde burger weinig vertrouwen heeft in het bekende paardenmiddel van de Milieu Effect Rapportage dat Kamp intussen uit de kast heeft gehaald. Men heeft onderhand genoeg van dit soort zoethoudertjes, vergelijkbaar met de beruchte Tafel van Alders over de toekomst van Eindhoven Airport, omdat de uitkomst nu al bekend is. Uiteindelijk zullen de economische belangen de doorslag geven. Als het aan Kamp ligt tenminste. Je zou onderhand op een electorale afstraffing gaan hopen.

Aan het slot van hun artikel in het ED maken de VVD-ers nog even een kardinale denkfout. Na te hebben geconstateerd dat over de proefboringen ‘reeds veel is gezegd en geschreven, ook in deze krant’ maken zij ‘de media’ het verwijt dat zij ‘klakkeloos’ de statenmotie zouden hebben overgenomen. Vindt Geeraedts cs dat de krant alleen die moties moet vermelden die in haar kraam en die van Kamp te pas komen?

donderdag 3 oktober 2013

Flauwekulbericht van de dag

Nee het flauwekulbericht van de dag is niet de ‘boodschap’ van de brancheorganisatie Nederlandse Dagblad Pers (NDP) waarmee die met een  leeg veld suggereert dat wij ‘zonder nieuwsmedia’ (welke? de reguliere?) niets zouden weten over de eurocrisis.

Niet iets om nog enig woord aan vuil te maken. Echt erg is daarentegen het berichtje (uit ANP-koker?) dat die bewering van de NDP definitief ontkracht. Ongecontroleerd de krant ingeflikkerd, met foto van de Vlaamse hardloopster Evy Gruyaert.

Deze dame heeft haar schriftelijke en auditieve cursussen bekroond met de Start 2 Run-app voor smartphones. De app komt, aldus het bericht, voorlopig ‘niet op de markt in Nederland’. Waarom niet? ‘De Nederlandse Atletiekunie wil dat niet.’ Het staat er.

De KNAU heeft een eigen app en en een gelijknamige dinges zou ‘te verwarrend’ zijn.

Onzin, wat zeg ik, te belachelijk voor woorden omdat het een uiting van digibetisme is, te beweren dat er een gesloten Nederlandse markt zou zijn als het over downloadbare software gaat. Dat ga ik verder niet uitleggen. Ik nodig de belangstellende lezer uit, even de naam Evy Gruyaert te googlen. Want hier geldt het oude adagium van de firma Kodak: You press the button, we do the rest.

Vrij verkeer van mensen en goederen trouwens in Europa, dat weten we ondanks de ‘nieuwsmedia’ van de NDP.

woensdag 2 oktober 2013

Een slimme meid is op d’r mee-eten voorbereid

Studente Vera Siemons uit Breda kijkt halverwege de maand in haar koelkast en ziet dat die vrijwel leeg is. Ze inspecteert haar portemonnee: niks. Ze probeert haar pinpas en krijgt de boodschap: ‘uw saldo is niet toereikend’. Hier moet iets op gevonden worden.

friet_met_frikandelVera geeft het toe dat ze niet met geld om kan gaan. Maar een slimme meid is op haar mee-eten voorbereid. Dus de Apple computer opengeklapt en de social media ingeschakeld.  ‘Bij wie mag ik komen eten?’

Zo creëerde Vera haar eigen hype. Want wie trapt hier nou in, zou je denken? Iedereen! Immers leuk! En ‘s avonds spoort onze studente met haar gratis OV-jaarkaart van Breda naar Dordrecht voor piepers met frikandellen. Een gegeven paard moet je niet in de bek kijken en ‘desnoods’ wil Vera bij wijze van tegenprestatie ook wel de afwas doen.

Kenmerk van een hype is dat de media over elkaar heen buitelen. Zo zie je Vera aanbellen bij een single verslaggever van Omroep Brabant en de avond daarop staat Hart van Nederland klaar om de gratis gestampte pot voor haar te filmen. Trrrinnggg… ‘Ik kom voor het eten’.

Een ander kenmerk van de hype is, dat-ie maar even duurt. Over ‘n week of drie moet deze slimme meid weer wat anders verzinnen. Komt ammel goed.