Pekelzonden en zo

 Bestaat het woord nog, wordt het nog gebruikt bij de hedendaagse stand van de criminaliteit? Pekelzonden. Dit soort tamelijk 'onschuldige' zaken kwam ooit voor de kantonrechter of in iets mindere mate voor de politierechter. Kantongerecht, 'n beetje plaats, zoals Oirschot, had er een. Dat is als zelfstandig instituut in 1934 opgeheven maar het gebouw dat nu onderdeel is van het gemeentehuis, draagt nog steeds die in steen uitgehouwen naam. In Oosterhout idem; je had daar trouwens gedurende 145 jaar een huis-aan-huis-blad genaamd Het Kanton, door de bevolking liefkozend 't Kantonneke genoemd, dat in 2019 wegens te weinig advertenties is opgeheven.

In de tijd waarover ik het heb zagen de kranten nog stuff in de zittingen van de kantonrechter, want pekelzonden werden bedreven door kleurrijke figuren. Het bijwonen ervan behoorde tot een van de journalistieke activiteiten van mijn vader en van onze huisvriend D. A, de Stoppelaar, een qua uiterlijk op z'n zachtst gezegd onaanzienlijk persoon, over wie nog wel wat meer te vertellen valt, maar dat doe ik nu even niet. Vader placht trouwens respectvol te zeggen: zijn pa was wel vicepresident van de rechtbank in Middelburg hè?

Scharrelaar De Stoppelaar, in het veelvuldig door hem gefrequenteerde caféleven aangeduid als De Stop, had vaak mooie verhalen en wist die op smeuïge wijze op te dissen. Zoals, die uit het kantongerecht: 'Ik moest even naar het toilet, opende deur en wie zat daar met z'n toga over de pot geplooid, als 'n kloek op d'r eieren? Meester Smits!'

Dat (Bredase) kantongerecht en de pekelzonden die daar werden behandeld boden zoals gezegd de garantie voor prettig leesbare verhalen. De rechters, ook wel wetend waar de verslaggevers voor kwamen, droegen daaraan hun steentje bij. Zo verscheen er eens een wat men toen noemde 'n volksvrouw voor het hekje met een paraplu in de hand. Waarop de rechter: 'Legt u dat wapen even terzijde.'

Criminaliteit, waarom eerder te lachen viel dan te janken.