Gaten in de kerkramen

In de ramen van de kerk van Puivert (denk bij het uitspreken van deze naam even niet aan Kluivert) zitten gaten. Alsof iemand met een katapult aan de gang is geweest.

Puivert is een katharendorp (komt ons woord ketter vandaan) in de Pyreneeën. Het heeft een kasteel dat vooral beroemd is omdat het in de middeleeuwen een trefpunt was van minstrelen en troubadours, wat nog steeds te zien is aan versieringen van het interieur.

De Mairie van Puivert.

Aan de ingangen van het dorp staan kruisvormige borden, waarop is aangegeven dat de Messe ’s zaterdags om 17 uur is. Nou, vergeet het maar. Ook in Puivert is merkbaar dat weliswaar 60% van de Fransen zegt gelovig te zijn, maar dat slechts 4% met enige regelmaat naar de kerk gaat. (Recente informatie van Volkskrant-correspondent Ariejan Korteweg.) De uitdrukking 'Leven als God in Frankrijk' is aldaar dan ook volslagen onbekend. Een Hollands misverstand.

Nochtans is op vrijdagmiddag een vrouw bezig de hemel te verdienen met het dweilen van het Puivertse kerkportaal en even later treffen wij haar poetsend aan rond het altaar, waarvoor twee met knalrood velours beklede knielstoelen zijn geplaatst. Ah, ’n mariage! Klopt ook met de kerkelijk-statististische gegevens: de religiositeit beperkt zich tot doop, communie, trouw, rouw en kerst. Zóveel verschil met de actuele situatie in Nederland is er ook weer niet, zij het dat de ontkerkelijking ginds al veel eerder is begonnen dan bij ons. Als we op een zondagmorgen door Frankrijk rijden, is het in sommige dorpen al om half tien een drukte van belang. Kerkgang? Nee, brocantes oftewel vlooienmarkten. Het uitzenden van een hoogmis is de taak van de radiozender France Culture.

Milou is allang dood en begraven en haar restaurant is vervangen door een Pizzeria.

De ietwat blikkerige klokslag van de Puivertse kerk doet mij denken aan de legendarische koster van mijn geboortedorp (over wie zelfs ’n boekje is geschreven, getiteld Grinneken in Ginneken). Nadat de Duitsers in 1943 de klokken uit de kerktoren hadden gehaald (om ze om te smeden tot hulzen en kogels), sleepte die koster zo'n lange gietijzeren zuurstoffles naar boven en plaatste die onder de klokhamer. Dat geluid.

Terug naar Puivert, waar de luiken van opvallend veel huizen de hele dag gesloten blijven en waar bakker Pascal bij het afrekenen zegt: Il manque une centime, wat betekent dat men er doodvalt op één ten onzent allang afgeschafte eurocent.

Op zaterdagmorgen, tegen elven, formeert zich een lange stoet auto’s, die zich in allerlei toonaarden toeterend richting kerk begeeft. De bruiloft. En de klok luidt. Een uur later voltrekt zich alles in omgekeerde volgorde, richting de zaal van de traiteur, waar het feest onmiddellijk aanvang neemt. Het bruidspaar wordt gefotografeerd op het strandje van het recreatiemeer, waarover op verschillende borden elkaar min of meer tegensprekende mededelingen worden gedaan: 1. Verboden te zwemmen. 2. Waterkwaliteit uitstekend. Voor alle duidelijkheid: het meertje is onder de regionale bevolking uiterst populair als zwemplaats.

Het bruidspaar heeft trouwens pech, want deze zaterdag is een echte regendag. Als het feest ’s avonds zijn hoogtepunt nadert en de buien even pauzeren, haast men zich een vuurwerk à la Quatorze Juillet af te steken. En uiteindelijk krijgen we de bevestiging dat de tijd in dit Pyreneese dorp inderdaad 50 jaar heeft stilgestaan, als de bruiloftsgangers een drinklied aanheffen:

Mes amis de la table ronde,
Goûtons voir si le vin est bon.

Ik herinner me dit liedje uit mijn padvinderstijd, toen we natuurlijk niet het couplet vergaten, waarin ‘een vrouw op onze schoot’ plaats nam:

J'en boirai cinq a six bouteilles,
une femme sur mes genoux.

Zo kennen we Frankrijk weer, het land waar zelfs God zich altijd geweldig thuis heeft gevoeld.

(Terug)naar hhBest.nl
Email: manieren@hhbest.nl