donderdag 25 februari 2016

Gepast wantrouwen

Sommige zogenaamde dagaanbiedingen van een internetsite in de –nog steeds- papieren krant leiden tot verbijstering of op z’n minst gepast wantrouwen. Op zich niks nieuws onder de zon: in de blootblaadjes van het verleden, zoals tot het midden van de vorige eeuw De Lach – nou ja bloot? EXTRA BADNUMMER – zag je wel eens advertenties voor ‘doorkijk brillen’. Met plaatje. Een griezel met een bril, van waaruit bliksemschichten. ‘Kijk dwars door kleren heen.’

Nou ja, handel bestaat bij de gratie van het kweken van behoeften; zie het MAKRO-aanbod. Niks mis mee, als je je verstand maar gebruikt, zeg ik tegen degenen die daarvoor open staan. Of het echt helpt, wijst de toekomst uit; de hier genoemde aanbieder is voornemens zijn assortiment zo ongeveer te halveren, in een poging de boel overeind te houden.

Echt ‘n goeie vind ik de dagaanbieding van heden: Ecolamp Air Desinfector, afkomstig van – eerste aanleiding tot verbazing – Philips Healthcare. Blijkbaar staat die het dumpen van haar product toe met een zogenaamde korting van maar eventjes 68%! Van € 249,95 voor € 170,— Laten we de vinkjes even nalopen. 1. Ontwikkeld in samenwerking met Philips Medical (hetzelfde als Healthcare). 2. Weg met bacteriën, virussen en schimmels. 3. Allergieën als hooikoorts of een dierenallergie worden sterk verlicht. 4. Ideaal voor mensen die snel ziek worden.

Ad 1: Onvindbaar in de Philips Webshop, niet op Ecolamp en niet op Air Desinfector Ad 2: Weg met etc. Toemaar. Dat helpt men u wensen.  Ad 3: Dat is eveneens een risicoloze belofte. Ad 4: Ben je snel ziek? Wat is snel? Ook nuttig voor langzaam ziek wordende mensen?


Verkooppsychologie van de kouwe grond. Laat je verlichten.

vrijdag 19 februari 2016

Bûter, brea en griene tsiis

De Friezen zijn blij. Hun taal is nu ook opgenomen in Google Translate (GT). Er is een club gevormd, die daarvoor een ontelbaar aantal woorden heeft ingetikt. Natuurlijk verloopt het allemaal niet perfect, maar dat is bekend van GT. In dit geval sluipt er bij voorbeeld bij omzetting van Nederlands naar Fries nogal eens ‘n Engels woord in, merkte de Leeuwarder Courant. Niet zó verwonderlijk overigens, want tussen Friese en Engelse woorden zitten sowieso veel overeenkomsten: zoals sleutel = kaai = key. U en gij is in het fries jo (you!) en jij=do  grijpt weer terug naar het Duitse (Saksische) du.


Het eerste zinnetje dat ik in mijn Friese tijd (ca. 1960) leerde, luidde ‘Bûter, brea en griene tsiis, wa't dat net sizze kin, is gjin oprjochte Fries’, Dat betekent: ‘Boter, brood en groene kaas, wie dat niet kan zeggen, is geen echte Fries.’  Google maakt daar van: ‘Boter, brood en kaas, degenen die niet te zeggen, is niet gegrond Fries.’ Ja ja, er valt nog heel wat te verbeteren. En dat geldt even goed voor de omgang met andere talen in GT.


Waar dat vandaan komt, dat zinnetje met boter en kaas? Het was in de middeleeuwen een krijgsmiddel. Zoals men in WO2  Duitsers kon ontmaskeren door hen Scheveningen te laten uitspreken, zo liet men destijds in de strijd tegen de Hollanders de niet-Friezen met bûter etc. door de mand zakken. De truc zou bedacht zijn door de Friese verzetsheld Grutte Pier. Het doet ook denken aan de Gulden Sporenslag, zoals door Hendrik Conscience beschreven in De Leeuw van Vlaanderen: ‘Alles wat Wals is is vals, sla dood!’

woensdag 17 februari 2016

Leven met veranderingen (V&D en zo)

Gvd, die V&D. Een mens moet leren leven met veranderingen. Hoe ouder je wordt, hoe meer er verandert. Of lijkt het maar zo? Wat vaststaat is de snelheid waarmee het gebeurt. In pakweg twintig jaar tijd is er meer veranderd dan in de hele negentiende eeuw. Of lijkt ook dat maar zo?

Bij de brok in de keel, waarmee het personeel van de V&D (zegt men tegenwoordig) de deur definitief achter zich heeft dichtgetrokken, kan ik me heel wat voorstellen. Je zult er maar meer dan veertig jaar de etalages hebben gemaakt. Ik had een tante die lang geleden cheffin was van de baby-afdeling. Een dametje met cachet en dat  hoorde  ook zo. Zo kwam het dat V&D een icoon in het stedelijk winkelbestand werd genoemd.

Toen ik klein was, had je in Breda aan de kop van de Ridderstraat een – besef ik nu temeer – schitterende V&D in jugendstil. Bij mijn weten toen de enige winkel in de stad met  een lift. Ging je naar de stad, dan kwam je natuurlijk in dat warenhuis. Op 'n keer nam mijn 12 jaar oudere zusje me mee en tracteerde me in de lunchroom op 'wijnsoep', 'n soort verwarmd vruchtensap met rozijnen, die ik natuurlijk als kleine zoetekauw erg lekker vond. Het bijzondere van die lunchroom was een enorm aquarium. De serveersters waren, als trouwens alle verkoopsters, in het zwart. Ze droegen witte schortjes met kant afgezet en wit-katoenen diademen. Niks zelfbediening; het begrip bestond niet eens. Nog geen twintig jaar geleden is die V&D onderdeel geworden van een luxe winkelcentrum, De Barones, dat momenteel alweer een grootscheepse verbouwing ondergaat. Aanleiding: vertrek Bijenkorf en meer leegstand van winkels. Daar komt het V&D-drama dus nu weer tussendoor.

De meubelafdeling van de oude Bredase V&D lag in een groot aangrenzend pand aan de Karrestraat. Vroom en Dreesmann stond er voluit op. Onze overbuurman, meneer Van der Pas, was daar de baas. Die had voor de oorlog al een auto, een DKW met een tweetaktmotor, waarmee hij 's morgens om half negen de straat uit pruttelde. Die auto heeft hij trouwens tussen 1940 en 1945 in zijn schuur verstopt. Het echtpaar Van der Pas bridgete wekelijks met mijn moeder. Ik was dus tamelijk verbaasd dat meneer Van der Pas mijn moeder in de meubelzaak van V&D begroette alsof ze de koningin was. Achteraf begreep ik dat dat zo hoorde.

Zo, nu weten jullie 'n beetje, hoeveel er is veranderd.

(Gesproken column Omroep Best, 17.02.2016)

maandag 8 februari 2016

Halfvasten, een vreemde eend

De carnavalsoptochten in Den Bosch en Breda gaan vandaag, vanwege de harde wind, niet door. Die van Breda zal nu op 6 maart worden gehouden. Halfvasten! Op een twitterbericht hierover reageerde ik, misschien iets te snel, met ‘de definitieve loskoppeling van carnaval van het r.-k. geloof’. Want halfvasten was en is wellicht nog op het Franse platteland en in Franstalig België wel een carnavalesk feest: mi carême. In het wat ingetogener noord-west Europa is het een vreemde eend in de bijt. 

Hier spreken de gelovige katholieken van ‘Zondag Laetare’, waarbij het latijnse woord ‘verheug u’ betekent – op het naderende paasfeest wel te verstaan.

Ik ken in mijn lange leven – afgezien van de tweede wereldoorlog – maar één geval, waarin het carnaval in Nederland in zijn geheel werd afgelast: in 1953, na de watersnood met meer dan 1800 doden. Het carnaval had toen trouwens nog lang niet de omvang van nu; het werd door de r.-k. geestelijkheid tegengewerkt. Van het lyceum kregen we op maandagmiddag (Bredase optocht!) geen vrij. Bovendien waren we nog arm. Een kind met een vraagteken op z’n wang geschilderd was al heel wat. Breda mag dan nog steeds Kielengat heten, 'n fantasielozer en armzaliger uitdossing dan de boerenkiel is nu ondenkbaar. Wat niet wegneemt dat het carnaval daar aanwijsbaar ouder is dan waar ook in Brabant. Dankzij carnaval vierende Spaanse bezetters, kon de stad op 4 maart 1590 met behulp van een turfschip worden ingenomen.

Er bestaat ook nog zoiets als een carnaval d’été, een zomercarnaval, maar dat heeft in Nederland, afgezien van enkele plaatsen waaronder Rotterdam, nooit echt voet aan de grond gekregen.

donderdag 4 februari 2016

Politieke huichelarij in Bernheze

En zich maar bezorgd maken over het toenemende verschijnsel van de burger die zich afkeert van de politiek. Of is dat ook al huichelarij? Ik weet het niet meer. In de gemeente Bernheze lijkt die politiek (i.c. de gemeenteraad) door de knieën te gaan voor het schorem dat enkele weken geleden met grof geweld de discussie over de eventuele vestiging van een azc voor 500 vluchtelingen in Heesch frustreerde. Dat azc komt er dus niet. ‘Maar niet vanwege die relschoppers hoor.’

Zie, hoe CDA-er Wim van Lith het te verwachten besluit van de raad, volgens het Brabants Dagblad aan de goegemeente verkoopt: ‘Gezien de gespannen situatie in Heesch/Bernheze willen we nu duidelijkheid geven aan die mensen die op een ordentelijke wijze hun mening kenbaar gemaakt hebben.’ En – verkort weergegeven – ‘zwichten voor de relschoppers doen we niet.’

Als Van Lith nu stante pede met een alternatief voor een groot azc (500 mensen) voor de dag was gekomen, dan  had hij nog enigszins aan geloofwaardigheid kunnen winnen. Uit een onderzoekje online van het BD blijkt namelijk dat 71% van de deelnemers daar wel iets in ziet.

dinsdag 2 februari 2016

Beter horen begint bij het E3-strand

De gratis te lezen website van het Eindhovens Dagblad is natuurlijk een prima medium om meningen te peilen. Maar of de daaruit te verkrijgen informatie ook echt relevant is, blijft in het midden. Het soort vragen op zo’n site wil nogal eens blijven steken in een tenenkrommende soort oppervlakkigheid. Zoals dit ‘onderzoek’: Het E3-strand bij Eersel is de nieuwe locatie voor The Flying Dutch Festival. Het is een betere plek dan Strijp S. 1144 reacties, niet mis. Eens: 55%, Oneens: 45%.

Wie waren de reaguurders en wat zou er in hun hoofden zijn omgegaan bij het in overweging nemen (dit klinkt zwaarwichtiger dan de vermoedelijke realiteit) van de door het ED geponeerde stelling?
Kunnen we ervan uit gaan dat de deelnemers aan het spelletje overwegend behoren tot de categorie festivalliefhebbers? Ik wens dat te betwijfelen. Kan me namelijk goed voorstellen dat de tegenstanders van dit soort openluchtfestivals, met name die in de relatief nog landelijke Kempen, van de nood een deugd hebben gemaakt en de stelling – voor hen van ondergeschikt belang – hebben gebruikt om hun weerzin tegen dit soort oorverdovend vermaak te uiten. De uitslag (nagenoeg half om half) liegt er niet om.

Het nieuws over de nieuwe locatie, naast Rotterdam en Amsterdam (‘de beste dj’s’ zullen per helikopter worden heen en weer gevlogen) is voor de omwonenden en de vogelrijke natuur ronduit verontrustend: ‘Flying Dutch kan in Eersel 10.000 mensen meer kwijt,’ juicht het ED vandaag in haar papieren uitgave. Lang leve de de regio dienende nuance.

Over de decibellen die op dit soort festivals worden geproduceerd en waarop de plaatselijke overheden handhavend moeten toezien, heeft J.C.M. van der Schoot afgelopen september een prima column op deze site geschreven. (Her)lezing  hier zij van harte aanbevolen.

‘Beter horen begint op zaterdag 4 juni bij het E3-strand’, maar het probleem beperkt zich niet tot Eersel en de overige ‘Zaligheden’. Ook Aquabest, mede tegen de wijken van Eindhoven Noord aan gelegen en ‘in bedrijf’ tot in Best West te horen, heeft voor het komende seizoen weer een ‘veelbelovend’ programma van vijf music and dance events.