Er bestaat een vergeten gezegde over de mentaliteit van de inwoners van Nuenen: Nuenen dwers. Tegendraads dus. Een spoor van deze recalcitrantie trof ik deze week aan in een openingskop van het Eindhovens Dagblad. '’Opgelegde fusie werkt averechts.’ Lezers van deze krant weten onmiddellijk waar dit op slaat: een herindeling van gemeenten in Zuid-Oost Brabant, waarbij de gemeente Nuenen, Gerwen en Nederwetten bij Eindhoven wordt gevoegd dan wel samengaat met de eveneens aangrenzende gemeente Son en Breugel. Nuenen ligt in alle opzichten dwers.
Nuenen c.a. is allang niet meer het landelijke dorpentrio van Vincent van Gogh, maar sinds bijkans een halve eeuw een riante woongemeente vol nieuwkomers binnen de agglomeratie Eindhoven, aan wie de klassieke dwarsheid vreemd is. Er zijn onder die inwoners onlangs enquêtes gehouden over een eventuele fusie met buurgemeenten. Van één van die onderzoeken, begin december ingesteld in opdracht van de provincie Noord-Brabant, is bij mijn weten de uitslag nog niet bekend; de andere, uitgevoerd door het ED, wijst – hoewel volgens erkenning van de krant niet representatief – op een voorkeur voor een samengaan met Eindhoven. Wat een wonder, Nuenen is de laatste jaren allesbehalve een toonbeeld van bestuurskracht. De provincie vindt dat ook en heeft dan ook wat de gemeentelijke herindeling betreft, de regie in handen genomen.
Luisteren naar de burger is in de doorsnee gemeente niet de sterkste kant van bestuurders en raadsleden. Wel woorden (verkiezingsprogramma’s), maar geen daden. Los daarvan, waarschuwingen onder meer van de burgemeester van Son en Breugel, dat weigering om de zelfstandigheid van de gemeente ter discussie te stellen, zal leiden tot dwang van bovenaf, worden zonder gedegen argumenten in de wind geslagen. Terzijde: Best miste op het cruciale moment van de gedachtenvorming (op uitnodiging van de provincie) over dit onderwerp de inspiratie van een burgemeester.
Nuenen heeft er nu het volgende op gevonden. Hij heeft opeens weer voldoende bestuurskracht. Ik citeer maar weer eens het ED (11.01.18): ‘Het Nuense college van B en W concludeert op basis van nieuw onderzoek dat het argument om de gemeente op korte termijn op te heffen, is verdwenen. Een gedwongen fusie van de gemeente kan zelfs averechts uitpakken voor de bestuurskracht in de regio.’
Averechts. Ik vind op encyclo.nl maar liefst zes definities van dit woord, waaronder verkeerd; links; lomp; de averechtsche zijde, de keerzijde, ommezijde. Wat bedoelt Nuenen nou eigenlijk? Wil die gemeente alleen maar dwers zijn? Of is haar toelichting dat de gemeentelijke herindeling ‘de hele regio aangaat’, afdoende? Nuenen gaat zo ver, dat hij die regio oproept nog eens naar ‘de bestuurskracht van alle gemeenten te kijken.’
Terug naar af? Een herhaling van de qua uitslag uiterst voorspelbare discussie per gemeenteraad, zoals die afgelopen zomer is gevoerd? Ik denk dat Nuenen dat wel kan vergeten. Zelfs al zou zo’n hernieuwd debat opleveren, wat die gemeente denkt (de wens is de vader van de gedachte) dan nog: het gaat in deze turbulente tijd om veel meer dan om individuele bestuurskracht.
Posts
En toch heeft Nuenen een beetje gelijk daar waar ze zeggen dat er een nieuwe visie op de totale regio nodig is. Dat daarbij het samensmelten van gemeenten aan de orde is mag duidelijk zijn. Eerder al overwoog ook Waalre al of het niet beter is om te fuseren met Eindhoven. En laten we eerlijk zijn de enige mogelijkheid voor het stedelijkgebied is uiteindelijk samen gaan met Uindhoven in een grote gemeente. Het zal van het lef van de huidige politici afhangen hoe er vervolgens omgegaan wordt met de eigen identiteit van de verschillende dorpen. Daar is nog een wereld te winnen. Zoals het nu lijkt te gaan het respectievelijk annexeren door Eindhoven van de omliggende gemeenten zal weerstanden oproepen bij gebrek aan een overall visie op de toekomst van de hele regio. Want immers na Nuenen komt Son aan de beurt vervolgens Waalre, Veldhoven, Best en Geldrop Mierlo enz. Naar mijn mening is het beter om een grote gemeente te vormen bestaande uit een aantal deelgemeenten. Maar dan geen deelgemeenten als in Amsterdam of Rotterdam als verlengstuk van het centrale gemeentebestuur. Maar redelijk autonome gemeenten die zorgen voor d eigen dorpscultuur en de lokale identiteit met een eigen budget en zelfs mogelijk een zogenaamde semi-open huishouding door b.v. de OZB bij de deelgemeenten te laten maar de rijksuitkering uit het gemeentefonds centraal te regelen en te verdelen. De centrale gemeente Eindhoven c.a. krijgt als taken de bovenlokale zaken als economische en ruimtelijke ontwikkeling en vooral ook coördinerende taken op het gebied van gespecialiseerde zorg en welzijn en andere beleidsterreinen waar nu de individuele gemeenten te klein voor blijken te zijn. Een nadere studie zou een verdeling moeten maken die door alle gemeenten wordt onderschreven. Een forum o.l.v. de provincie zou hierin het voortouw moeten nemen.
BeantwoordenVerwijderen