Ooit ben ik er aan begonnen een lijst te maken van alle samenstellingen met het woord Kerst. Van kerstavond (dat wil zeggen de avond vóór Kerstmis, in r.-k. kringen ook wel het vigilie genoemd) tot kerstzooi. Op een gegeven moment ben ik daar weer mee opgehouden, omdat ik het gevoel had dat anderen dat al eens hadden gedaan en dat het misschien ook wel een beetje flauw is.

Het plan kwam min of meer voort uit de idee, dat er met Kerst wel wat mis is. Dat Kerst een afkorting is, die veel weg heeft van een eufemisme. Het gaat immers om Kerstmis, het feest van Christus' geboorte. Ik kan gerust zeggen dat ik hiermee een misverstand uit de weg ruim. Immers door dat onbegrip kon een of ander schoolbestuur ook bedenken dat de kerstboom een christelijk symbool is, en daarom, om sommige Nieuwe Nederlanders niet te kwetsen, niet mocht worden opgezet. In het christelijke dagblad Trouw merkte iemand op, dat de kerstboom net zo christelijk is als de paashaas. 
Bespeur ik steeds meer onbehagen jegens het kerstfeest zoals het er nu uit ziet, zelfs bij notoire atheïsten? Zou het er mee te maken kunnen hebben, dat het Kerst mankeert aan inhoud, dat het een hol vat is, met een bontversierde buitenkant? Dat het heidense feest van de

Maxim Biemans: Aanbidding van het kerstmaal
zonnewende destijds eigenlijk meer betekenis had dan wat er nu van de christelijke kerst is overgebleven. De gedachte aan een vredesboodschap is archaïsch geworden en je vindt er alleen nog sporen van in de toespraak van de koningin. Volkskrantcolumniste Sylvia Witteman, die onlangs haar stukjes bundelde onder de titel ‘Ik verzin niks’ leverde zaterdag een ongehoord cynische beschrijving van  kerstvoorbereidingen in een gezin. Of er niet aan viel te ontkomen. Ik moet trouwens bekennen dat we, nu we op 28 december voor ‘n tijdje weggaan, alle uiterlijk vertoon aangaande de feestdagen in ons huis achterwege laten. Voor alle zekerheid: dat huis wordt tijdens onze afwezigheid goed bewaakt.

Bij de uitingen van onvrede trof ik onder meer een bezinningsactie in Vlaanderen aan: de verspreiding van 15.000 gratis affiches, waarop een schilderij van de Zwitserse kunstenares Bradi Barth, voorstellende de geboorte van Christus.

An Antonis, een voormalige kleuterleidster in Best, maakt tegen de klippen op, elk jaar nog een kerstgedicht, dat mij in z'n eenvoud altijd weer ontroert en dat ik dan ook graag op de website hhBest publiceer. Toevallig kreeg ik dit jaar ook een gedicht in Kempisch dialect onder ogen van Johan Biemans uit Bergeijk. Het heet 'Opa's Kèrstmus' en is een regelrecht protest tegen ‘kitsch en poppenkast’ en een verdediging van het kribke. Ook dat gedicht mag ik op mijn weblog  plaatsen. Het versje van An Antonis zal ik tot slot voorlezen.  Het heet

Maria die wààr ûtgeteld

Sint Jozef,die zéé

We moete ons in laote schrève

Maria godde mee

We kunne wel ergus blève

Zo gezééd zo gedaon

Mi un ezelke ès vervoer

Ze moesse wel wèèd gaon

Dè wààr unne hille toer

Maria,die wààr ûtgeteld

Logies in unne stal

Zo ergus midde in ut veld

Ut gebeurde allemal

Maonlicht bove de wei

Herderkes bè elkaor

En de mensen ôk zo blèj

Geluk vur hil het jaor.

(Column voor Omroep Best, 16.12.09, 18:10 uur.)

Johan Biemans schreef:

Opa’s Kèrsmus

De Kèrsmus van m’ne kijndertééd

is lééveslang mi me meegegroeid.

De jaore diej zèn verstreke,

diej hebben dä nôit ùitgeroeid.

’t Zit erregend tusse m’n ôre,

en veilig gebörge, diejp in m’n hart.

Mär de ‘kèrsmus’ van tegeworrig

is krèk e weze zonder kop, zonder start.

Al lijkt ons geloaf wel versleten

en loapen de kerken ommel leeg.

Blèf mee ‘w poate wel van m’n kribke!

Dä sti ummers niemes nie in de weeg.

Al dä gekift en gekibbel

van wa ommel nie mag en wél moet,

da duu aon de vrede op aarde,

äs ‘t ‘r op aonkömt, hillemaol gin goewd.

Wa of wie moete nog geleùve…

Diej kerk, die van alle kante kraokt.

Ze hebbe… hoew moet ik ’t zegge…

‘r mär e rommeltje van gemaokt.

Al dieje kermis toch mee Kèrsmus,

’t maokt m’ne kop hallef zot.

Pas op… mee ‘w fikken van m’n kribke!

Maokt dä pedomme nie kepot!

’t Zal ménnen tééd wel vôrt dure.

Proficiat paus, mee ‘w poppekaast.

Ik heb wel genôg aon mén kribke,

want dä is nog m’n innigst hoùwvaast.