Rijk

Het Rijke Roomse Leven is een term, die is uitgevonden door dichter/schrijver Michel van der Plas. In de jaren zestig van de vorige eeuw overzag hij - zelf van roomskatholieke huize - in een aldus getiteld fotoboek het tijdperk van de zogeheten katholieke emancipatie, met de verschijnselen van triomfantalisme waarmee die gepaard ging.
Dat tijdperk strekte zich uit over meer dan een eeuw, want begon al bij het herstel van de bisschoppelijke hiërarchie in Nederland, in 1853. Het uitte zich onder meer in de massale bouw van neogotische kerken met een of meer hoge torens (Cuypers!), eigen periodieken (dagblad De Tijd, Katholieke Illustratie), kerkelijke liturgie en manifestaties met veel pracht en praal, triomfantelijke gezangen als 'Roomsen dat zijn wij, met ziel en harte'. Allemaal behoorlijk uitdagend, wat eigenlijk begrijpelijk was, gezien het voortdurende anti-papisme, waarin de Oranjevorsten (met uitzondering van Willem II, die in Tilburg een paleis had en bevriend was met een bisschop) voorop gingen.

Eigen onderwijs, tot en met een universiteit in Nijmegen, eigen ziekenhuizen die zelfs in uitgesproken protestantse streken zich een prominente rol veroverden. Schrijvers als Anton van Duinkerken droegen in de jaren dertig niet weinig bij aan het zelfbewustzijn van de roomsen. ´Ja meneer, daarom noem ik mij katholiek´, is een titel van hem, die me te binnen schiet. De historicus L.J. Rogier heeft het, veel eerder dan Van der Plas, indrukwekkend én geestig op een rij gezet in zijn boek ´Katholieke Herleving´.

Waarom schrijf ik eigenlijk dit stukje? Omdat er intussen mensen zijn, ook van katholieke origine, zelfs een uit Maastricht afkomstige minister, die geen benul hebben van wat de term Het Rijke Roomse Leven inhoudt. Over wie heb ik het dan? Over Maria van der Hoeven, oud-onderwijzeres en CDA-minister van Economische Zaken. Die lijkt te denken, dat wie het rijke roomse leven heeft meegemaakt, zélf rijk was. Ze zei althans tegen een verslaggever van de Wegener kranten: 'Het rijke roomse leven heb ik niet gekend. Mijn vader was metaalarbeider, mijn moeder winkelmeisje. Ik werd geboren in een tijd van woningnood. We woonden met drie generaties op een etagewoning en het katholieke geloof vormde de leidraad. Veel bidden. Zondags naar de kerk. Biechten voor Pasen en kerst.'

Gelukkig heb je die bagage niet nodig voor het ministerschap, anders zag het er uit.


(Terug)naar hhBest.nl
Email: manieren@hhbest.nl