Puberbrein

Wie heeft het nu weer gedaan?

De sigaret! Andermaal, kun je wel zeggen.

Maandagmorgenverhaal in de Volkskrant: ‘Roken leidt tot blijvende schade aan puberbrein.’ Ik heb verder genoeg aan de onderkoppen: ‘Jongeren die voor hun zestiende gaan roken, ontwikkelen aandachts- en impulsiviteitsstoornissen’ en: ‘Ze hebben minder controle over zichzelf en flappen er van alles uit.’

Zodoende.

Mijn vader is 89 geworden met dat pepke van ‘m. Dat klinkt als dat van die honderdjarige, die, gevraagd hoe dat zo kon, antwoordde:
‘Elken dag ‘n glaasje’. (Was ooit een reclame van Bols, geloof ik.)
‘Jamaar mijn opa, deed dat ook, terwijl-ie maar 72 is geworden.’
‘Heeft-ie het niet lang genoeg volgehouden.’

Niks wat lekker is mag meer.

Hoe ben ik, als 15-jarige (!) eigenlijk aan de sigaret geraakt? Iemand bracht als cadeautje een doosje Golden Fiction mee. Ik weet nog dat ik dat doosje met gouden opdruk en het geprinte zilverpapier binnenin zo mooi vond. Je kunt het moment dateren zo tegen het eind van de jaren negentienhonderdveertig. Virginiatabak (aan de scherpe kant hoor) was toen populair. Later veroverde een ‘zachtere’ sigaret de markt, die men Amerikaans noemde. Camel! Iets donkerder. Kenmerkend voor die soort was ook dat ze niet in doosjes, maar in pakjes zat. Populaire virginiamerken waren Miss Blanche, ook wel Straatmeid geheten en Chief Whip ('op ieders lip’)

Mijn eerste? Welnee, dit gedichtje moet slaan op de oorlog, dus ik was toen minder dan tien:

In het Markdal bedierf ik
misschien als eerste
het milieu
door het schielijk trekken
aan een surrogaat-sigaret.
Merk Succes.
Stonk als een boerderijbrand.

Voor de liefhebber: hier staat het compleet.

Maar dat was dus stiekum. Bij het aandragen van die Golden Fiction schenen volwassenen kennelijk te vinden dat het voor mij tijd werd. Zo was nu eenmaal de cultuur, mede bepaald door de bevrijders op hun tanks, die sigaretten strooiden.

Ik heb niet het gevoel dat mijn brein in mijn puberteit zwaar geleden heeft. En het doet het nog steeds goed, zeggen  ze. Ook al flap ik er van alles uit.