dinsdag 11 augustus 2009

Orgel

Deze week weer even verkenner geweest. Verkenners (tegenwoordig scouts genoemd) moesten dagelijks een Goede Daad verrichten. Als voorbeeld werd genoemd, het helpen oversteken van een oud vrouwtje. Welnu, ik heb een bejaarde mevrouw de Oirschotseweg helpen oversteken. Dat was bij de uitmonding van de Prins Bernhardlaan. Daar is wel een zebrapad, maar dat gaat niet over de veel drukkere Oirschotseweg. Het is géén 30 km-zone daar (niet dat dat er nu zoveel toe doet), maar er ontbreekt toch een voetgangersoversteekplaats. Hulde aan de automobilisten. Ze reageerden prima op mij als gelegenheidsklaarover. Het woord is verder aan de gemeente, om een einde te maken aan de oversteekchaos in Best. 

Dit allemaal even vooraf, want ik wil het vandaag eigenlijk over iets heel anders hebben: De restauratie van het Vollebregtorgel in de Bestse Sint-Odulphuskerk, wordt mogelijk twee keer zo duur als begroot, dat wil zeggen dat het misschien wel 160.000 euro gaat kosten. Zaterdag stond hierover een verhaal in het Eindhovens Dagblad, dat ik met toenemende kromming van tenen heb gelezen.

Het orgel is een belangrijk onderdeel van het interieur van de Odulphus, die een rijksmonument is. Hoe de financiering van de eerste 80.000 euro precies geregeld is, weet ik niet. Ik weet wel dat er al twaalf jaar actie wordt gevoerd voor de orgelrestauratie en dat er bijna wekelijks een oproep in Groeiend Best staat, om je steentje aan die restauratie bij te dragen.

En nu luidt het kerkbestuur van de Odulphus opeens de noodklok vanwege een kostenstijging, die qua relatieve omvang – immers een verdubbeling - doet denken aan die van grote infrastructurele projecten als de Noord-Zuidlijn in Amsterdam. Hoe kan dat nou? Wel, de vicevoorzitter van het kerkbestuur, de heer Van der Looij, heeft dat de krant uitgelegd.

De belangrijkste oorzaak van de kostenoverschrijding is de uitbreiding van het orgel met extra pijpen, waardoor het beter zou gaan klinken. Wat zegt u? Wilt u iets beters dan bouwer Johannes Vollebregt in 1852 heeft nagestreefd? Het wordt uit het krantenverhaal niet helemaal duidelijk. Wel gaat me een licht op, als ik kennis neem van een artikel van Henk Rooijackers op de website van de Odulphuskerk. Ik citeer maar even: 'Wat het orgel in de Bestse kerk uniek maakt is het feit, dat het (...) een overgangsperiode vormt in het werk van Vollebregt.(...) Helaas is er van het oorspronkelijke orgel door oorlogsschade veel pijpwerk van Vollebregt uit verdwenen. Een restauratie kan dat verlies natuurlijk niet meer goedmaken, maar we kunnen wel weer terug naar een orgel dat met de oorspronkelijke uitgangspunten van Vollebregt goed verenigbaar is en qua klank ook prima in de Sint Odulphuskerk zal voldoen.' Einde van dit enigszins aangepaste citaat.

Moeten we uit dit verhaal afleiden, dat het herstel, zoals door Rooijackers bepleit, de oorzaak is van het duurder worden van de restauratie? Dan blijft er nog maar één vraag over: Sinds wanneer weet men dat? Met andere woorden, is er een begrotingsfout gemaakt of niet?

Goed, het antwoord hierop zal wel komen, voordat de gemeente Best een beslissing neemt over eventuele financiering van het tekort. Want, voor zover ik het verhaal in het ED wèl begrijp, is die gemeentelijke bijdrage nog niet zo vanzelfsprekend, ondanks een mondelinge toezegging van waarnemend burgemeester Ivo Kortmann. Burgemeesters mogen niet meer toezeggen, dan 'Ik zal m 'n best doen', dit even terzijde.

Kortmanns voorganger, mevrouw Demmers, zou bij bespreking van de problemen op de scheiding van kerk en staat hebben gewezen. Dat zou ik een flauwe opmerking vinden, gezien de cultuur-historische betekenis van de Odulphus en zijn orgel voor Best. Als zoiets nu in Oirschot zou zijn gezegd, toen de pastoor daar de nieuwe brandweerauto zegende, dan zou ik daar meer begrip voor hebben gehad.

Er is volop reden, het kerkbestuur van Odulphus veel succes te wensen, bij het verwerven van de nodige fondsen, maar dan moeten we wel kunnen kunnen rekenen op een duidelijker motivering, dan in dat verhaaltje van het ED. Ook de partikuliere contribuanten hebben daar recht op.


NB 06.11.2009 Anonieme reacties worden in principe door dit weblog geweigerd. De eerste 'reactie' onder dit stuk valt daarbuiten, want is door mij geplaatst. Guido.

(Gesproken column Omroep Best, 12 augustus 2009)

4 opmerkingen:

  1. Ferd schrijft op http://hhbest.tboek.nl (Plein 568X): Zorgelijk, dit gesteggel rond de restauratie van een gemeenschappelijk cultureel erfstuk, i.c. het Vollebregtorgel in de St.Odulphuskerk van Best. Over de oorspronkelijke dispositie van het instrument kan ik niet oordelen maar vermoed wel dat barok-registers de hoofdschotel zijn. Hans van der Harst's kanttekeningen in zijn boekje over Zuidnederlandse orgels i.c. instrumenten van de Rotterdamse, naar Brabant uitgeweken Vollebregt, zullen goeddeels op het Bestse orgel van toepassing zijn. Te hopen is dat de betrokken instanties de artistieke en financiele obstakels in dit restuaratieprojekt in goed overleg en samenspel zullen overwinnen.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Roerkerken (pastoor Jack Honings) reageert op Twitter: Het zegenen van een brandweerauto heeft niets met het principe scheiding van kerk en staat te maken!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Waarop ik terug heb getwitterd: Als niet-kerkelijke mede-eigenaar van object wil ik niet dat dat object door een bedienaar van welk geloof dan ook wordt bewerkt.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. We twitteren nog even voort.
    Roerkerken: zegenen is niet "bewerken". bovendien kun je veel "willen". Het argument scheiding kerk staat klopt niet.
    Ecluse (=Guido): Wikipedia: De overheidsdienaren bemoeien zich niet met de kerk en de dienaren van de kerk bemoeien zich niet met de staat.

    BeantwoordenVerwijderen