Gerda
Er verschijnen in je leven wel eens mensen, op wie je geweldig gesteld raakt maar die op een onbewaakt ogenblik toch weer uit je gezichtsveld verdwijnen. Mensen, van wie je je af en toe afvraagt, of hij/zij nog zou leven, en hoe het met hem/haar zou gaan. Maar op de een of andere manier is er een drempel ontstaan, die alsmaar hoger wordt en die je als het ware verhindert actie te nemen, om op je vragen antwoord te krijgen. Niemand is daar schuldig aan, behalve dan dat je geneigd bent, jezelf laksheid te verwijten
Zo iemand was in mijn leven de journaliste, schrijfster en dichteres Gerda Smits. Zij is gisteren op 74-jarige leeftijd overleden. Gerda is bij oudere lezers van het Eindhovens Dagblad bekend als de columniste Pjeedepoel. Zij was al meer dan 25 jaar non-actief en je ‘hoorde of zag nimmer meer wat van haar’. Zo is het leven. Zie hierboven.
Ik leerde Gerda Smits kennen, toen ik in 1961 als beoogd chef van de streekredactie aantrad bij het toenmalige dagblad Oost Brabant (‘Omdat ik het geloof bezit, heb ik gesproken.’) in Eindhoven. Gerda werkte op die deelredactie. Wij hadden onmiddellijk een uitstekende verstandhouding, wat er vooral mee te maken had dat Gerda zich zonder overdrijving met gepaste vroeg-feministische trots overeind hield in de mannenmaatschappij die de journalistiek toen nog was.
Gerda, die in Maastricht was geboren, was vroeg wees en in Vlaanderen ‘door de nonnen’ opgevoed. Haar enige familiale houvast was haar oudere zus in Leuven. Die roomse kloosterlijke opvoeding heeft een traumatisch stempel op haar gedrukt en achteraf moet worden vastgesteld dat het haar uiteindelijk niet is gelukt, zich aan dat syndroom te ontworstelen. Een goede, integere collega zei eens over de voortreffelijke, zacht-ironische stukjes van Pjeedepoel: ‘ Alleen jammer dat ze maar niet los komt van die nonnekes.’
Gerda Smits is vrijgezel gebleven. In de tijd dat ik met haar samenwerkte, was ze bevriend met de veel oudere buitenland-commentator Jehan Kuijpers, die haar geheel onverwacht ontviel tijdens een dienstreis naar China. Jehan was altijd als een vader voor haar geweest en het staat voor mij vast, dat Gerdalieneke (zoals hij haar vaak noemde) dit verlies mentaal nooit teboven is gekomen. Jammer, dat ik niets voor haar heb kunnen doen. Aan die gedachte klamp ik me dan maar vast.
Dag lieve Gerda.
De foto staat vandaag in het Eindhovens Dagblad.
(Terug)naar hhBest.nl
Email: manieren@hhbest.nlE
Posts
Ferd Op de Coul mailt mij naar aanleiding van dit stukje:
BeantwoordenVerwijderenJe hebt precies verwoord wat mijn gevoelens zijn bij dit verlies.
Ook dat schuldgevoel en zo. Bedankt dus bij deze.
Dit verhaal, gehoord bij de crematie van Gerda Smits in Eindhoven - een stijlvolle bijeenkomst van vrijwel uitsluitend vrienden en collega's - is te mooi om niet te vermelden.
BeantwoordenVerwijderenGerda is in het ziekenhuis gevraagd, of zij naar oude roomse zeden en gewoonten 'bediend' wilde worden(toediening van het Sacrament der Zieken, door een priester). Nee, had ze gezegd, want dan moet ik biechten. En dan moet ik vertellen dat ik 27 jaar met een getrouwde man 'in zonde heb geleefd'. Als je zoiets biecht, moet je er spijt van hebben. Nou, dat heb ik helemaal niet!'
Eind 1969 gaf de Brabantse Pers een Kerst- en Nieuwjaarsgeschenk uit. Het was een bloemlezing van een selectief aantal cursiefjes uit de colum "Pjeedepoel". Nu (we schrijven oktober 2010) is deze uitgave naar behoren opgenomen in de Nederlandse bibliografie. Met dank voor uw, met persoonlijke noot, biografische informatie over deze persoonlijkheid, mevrouw Gerda Smits.
BeantwoordenVerwijderen