Graffiti

Onlangs hoorde ik in het altijd onderhoudende Radio 5-programma Desmet Live de schrijfster Rosita Steenbeek interviewen over Rome, de stad waar ze al meer dan twintig jaar woont. Ze zei iets over graffiti, een verschijnsel dat ook in de Heilige Stad (noemen ze Rome nog wel een zo?) overal valt waar te nemen. 'Straks komt de hele Sint Pieter nog onder te zitten', zei Steenbeek die de graffiti in Rome verklaarde uit het feit, dat bijna elke historische gevel daar de naam van een paus, bisschop of kardinaal draagt. 'Die graffiti-artiesten denken, laat ik dan mijn naam er ook maar bij zetten.'
Ikzelf sta nogal ambivalent tegenover graffiti. Het behoort tot de subcultuur en dat is ook cultuur moet je maar denken. Graffiti en graffiti is niet hetzelfde. Je hebt mooie werkstukken en ergerlijk geklieder. Graffiti verschijnt meestal daar, waar 'de maatschappij' 'm niet wil hebben. Op muren van 'onze infrastructuur', in tunnels op treinen en langs muurvlakken aan de spoorlijn. Vooral dáár, want een graffitikunstenaar wil gezien worden, behalve op het moment van aanbrengen. Heel vaak plaatst hij (m/v) ook zijn signatuur. Dat gebeurt dan ook buiten het zicht van eventuele camera's zoals in het station van Best. Die camera's ontgaan wel meer, dat eigenlijk veel erger is. Zoals het recent vernielen van maar liefst drie 'uitgangslichtbakken'. Wat een wonder dat graffiti en vandalisme over één kam worden geschoren. Ik schreef dit onlangs allemaal op mijn website hhBest.nl. Aanleiding was eigenlijk de beroemde achterkant van de VPRO GIDS, beter bekend als Achterwerk. Daar zette een zekere Diane zich als volgt af tegen de graffitisten:
Nooit geweten dat het bekladden van gebouwen en spullen van anderen een verslaving kan zijn. Ik zal jullie eerlijk zeggen, ik erger me er dood aan. Wat is er nou zo leuk aan, alles onder te kliederen? Het ziet er vreselijk armoedig uit, en het is gespeend van welke kunstuiting dan ook. Ik hoop ooit nog eens iemand te betrappen hier in de buurt, en die met zijn eigen spuitbus helemaal onder te spuiten. Of een hele bak latex over zijn kop te kieperen. Dat lijkt mij nou schitterend! Je denkt erover om ermee door te gaan. Tja, ik geloof dat de politie en vele anderen het daar niet mee eens zijn. Wist je dat er figuren gepakt zijn, die tot hun pensioen bezig zijn met afbetalen van het schoonmaken van de schade die ze hebben aangericht? Is het dat waard? Zoek een echte hobby. Ga sporten, muziek maken. Of desnoods je hele kamer onderkliederen, het plafond witten of wat dan ook!
Nou, die krijgt er in Achterwerk van week 18 van langs en ik ben gefrappeerd door de onderbouwing van deze verdediger van Graffiti die tekent met Mimi. En niet alleen omdat het stukje aansluit bij mijn redenering over Graffiti.

Het verhaaltje van Mimi is bovendien behoorlijk informatief: Wat je niet beseft, is dat graffiti een kunstvorm is, die wordt gebruikt door mensen die er verstand van hebben. En graffiti hoeft niet altijd illegaal te zijn, dus ik raad je aan eens een keer een kijkje te nemen in een graffitihal bij jou in de buurt. Graffiti is eigenlijk van alle tijden. En verder: Het volk van de Vandalen was al bekend om zijn graffiti. De Romeinen uit de klassieke oudheid schreven ook in hun eigen muren en op monumenten. In Rome is er graffiti gevonden die de Vikingen daar hebben aangebracht. Eind jaren zestig namen New Yorkse jongeren de gewoonte over van de straatjeugd uit Philadelphia om met een viltstift hun schuilnamen vliegensvlug op treinstellen en op metro's te plaatsen. Graffiti is populair gemaakt door een Amerikaanse kunstenaar die niet wilde dat zijn kunst in een galerie of museum zou hangen omdat hij dat zo gewoontjes vond en die was begonnen zijn kunst op de muren te schilderen. Bij hem was iedereen tevreden, en vond het mooi, terwijl we nu bij jou een voorbeeld hebben van een graffiti-hater. Ik heb maar één boodschap voor jou: durf eens een keer verder te kijken dan je neus lang is, dan zie je wat voor een boodschap de graffiti werkelijk overbrengt. Aldus Mimi op de achterkant van de VPRO GIDS.

Misschien wilt u nu wel weten, wat ik ervan vind. Nou, graffiti is en blijft een vorm van protest tegen de establishment: Fuck you hier en gunder, weetjewel? Ik denk dat we graffiti moeten aanvaarden als een verschijnsel dat bij deze tijd hoort. Je kunt er maar beter positief op inspringen zoals de NS dat deed tijdens de bouw van de spoorwegtunnel in Best. Daar werd toen een lange schutting tussen twee tunneldelen geplaatst die door de schooljeugd mocht worden beschilderd. Het werd een fraaie kunsttentoonstelling, die aan de reizigers voorbij trok. Je zou je kunnen afvragen, waarom zoiets niet op permanente basis mogelijk zou zijn. Beschilderde muren zullen niet zo gauw met graffiti worden 'overgedaan'.
Naar aanleiding van deze gedachten kreeg ik een mail van de agrarische organisator Frans van Beerendonk. Hij schreef: Ik organiseer al een paar jaar het streekfestival Het Groene Woud, op de eerste zondag in juli.Wij bieden een podium aan een groot scala aan activiteiten en dingen die in het Groene Woud plaatsvinden en wat men er zoal kan vinden en beleven. Zo hadden wij vorig jaar een groep graffitikunstenaars in ons midden en sindsdien heb ik echt een genuanceerd beeld van deze jonge kunstenaars. Hoort u het ook weer eens van een ander.