Grove taal en hatelijkheden

Het gebruik van grove taal en het uiten van hatelijkheden, het loopt momenteel allemaal door elkaar. Laat ik maar met het eerste beginnen. Bij ons thuis was het indertijd verboden, zoiets te zeggen als ‘ben je belazerd’. Want dat refereerde aan Lazarus, die aan melaatsheid leed (als ik het goed heb, want erg bijbelvast ben ik niet).

In de roerige jaren zeventig van de vorige eeuw, de tijd van de democratisering en verzet tegen alles wat autoritair was en klonk, probeerde het establishment mee te doen en hoorde je bestuurders en andere bobo’s opeens zeggen: ‘we zijn grotelijks belazerd’. Klonk als belèèzerd. Sindsdien  telde je pas mee, bij enige inventiviteit in het taalgebruik. Staatssecretaris en later wethouder van Amsterdam Jan Schaefer: In gelul kun je niet wonen.

Grof en/of krom taalgebruik, waarbij de autoriteit niet wordt ontzien. SP-kamerlid: ‘De minister heeft ons voorgelogen’ in plaats van ‘ik moet de minister op een onwaarheid wijzen.’ Let wel, ik ben hier niet tegen hoor; we leven niet meer in de tijd van de excellenties. De betrokken minister – in casu Stef Blok – erkende ‘we hebben iets over de kop gezien’, terwijl de uitdrukking luidt: ‘iets over het hoofd zien’. Over de kop is vooral een veel voorkomende oorzaak van filevorming.

Allemaal nog niks, vergeleken bij wat er op Facebook valt te lezen (mits je daar je tijd aan verdoet). Daar is een ware scheldcultuur ontstaan, voor zover je van cultuur kunt spreken, gezien de hatelijkheden die er te berde worden gebracht. Het lijkt wel een besmettelijke ziekte. Zelfs de fractievoorzitter van het CDA in  de Eindhovense gemeenteraad meende de Pro Zwarte Pieten Bende te moeten aanmoedigen met Schup ze!  Nadenken en rammen op toetsenborden zijn duidelijk verschillende zaken.

Social media of e-mail, het maakt niet uit. Trouwens, ook dagbladen moeten zich af en toe verdedigen tegen lezerskritiek op grof woordgebruik, waarbij zowat alles wordt vergoelijkt, behalve k*t..

Het kan nog erger. De Nederlandse journalistiek staat momenteel op z’n achterste benen omdat een columniste van Trouw er de brui aan geeft, lam geslagen door de haatmail. Terecht zei NVJ-secretaris Thomas Bruning hierover in het radioprogramma Dit is de Dag: ’'De dagbladen moeten  samen een streep trekken. intimidatie, bedreiging, geweld en racisme jegens columnisten en journalisten moet aangepakt, het is niet jammer maar onacceptabel.’