Het begin en het ‘einde’ van het kloosterleven

Het begin en het ‘einde’ van het kloosterleven. Ik heb einde tussen aanhalingstekens gezet, want je weet maar nooit. Misschien komt er vroeg of laat wel weer een heropleving. Je zou er naar gaan verlangen als je een bezoek brengt aan de Benedictijner abdij Montecassino, een reusachtig complex hoog in de bergen tussen Rome en Napels, bewoond door nog slechts elf monniken. Bezig museum te worden vrees ik.

Het klooster moet, veel kleiner van formaat, in de plaats van een Romeinse Apollotempel zijn gesticht door Benedictus-zelve, dus ergens tussen 480 en 547 (je vindt nergens het bouwjaar), wel de tijdstippen van herhaalde verwoestingen, de laatste in 1944, bij een ‘vergissingsbombardement’ van de geallieerden. Dat was, weet ik nog, wereldnieuws, zoals de verwoesting van Dresden. Weer opgebouwd voor rekening van de staat!

PAX staat met enorme kapitalen boven de hoofdingang. Wat zou dat betekenen, vroeg een Nederlandse toeriste aan Levensmaatje, waarop deze: Vrede!

´O, ja? Ik zal het nog even aan de reisleider vragen.’

Met ‘n beetje onderwijs en wat roomse achtergrond, weet je dat het eigenlijk een verkorting is van Pax intrantibus, Vrede voor wie hier binnengaat. Boven de ingang van Café de la Paix in Parijs staat natuurlijk iets anders.

Tijdens de mis geven de monniken hier elkaar een accolade, wat het midden houdt tussen een buiging en een omhelzing. met de woorden pax tecum (vrede zij met je) of vobis (met u). Mooi toch? Zoals ook de Gregoriaans gezongen mis, waarin de Benedictijnen zeer goed zijn en die hier nog elke zondag om 10:30 wordt gecelebreerd. 

Die toeriste van daarnet had er een handje van om af en toe, zonder aanwijsbare of begrijpelijke redenen hysterisch te lachen. Allemaal best, als ze dat maar niet voor het (nog) gesloten hek van de abdij had gedaan, waarboven het verzoek: ‘Stilte aub’. Maar ja, er stond Silencio en je kunt niet alles aan de reisleider vragen.

Montecassino ziet er nog steeds tamelijk ‘nieuw’ uit. En in de kathedrale basiliek is alles goud wat er blinkt, zodat je je afvraagt, of die destijds aan de bommen is ontsnapt. Heel on-Benedictijns trouwens, die pracht en praal daar.