De Kempen in en buiten Noord-Brabant

‘Campina is latijn en verwijst naar Kempen’, weet het ED vandaag. Sterker nog: Campina is de oorspronkelijke naam van de streek die De Kempen heet. De Romeinse heerscharen hebben ons meer nagelaten dan je zou denken. Campina betekent ‘te velde’.

Hoe die Romeinse officieren destijds naar huis schreven, weet ik zo niet, maar ze moeten ‘Campina’ boven hun brieven hebben gezet. We hebben hier, ‘n stukje noordelijker dan de huidige Kempen ook een Kampinase Heide. En het zou me niet verwonderen als ook de Duitse stad Kempen haar naam aan de Romeinen dankt. Ik kan zo nog wel ‘n tijdje doorleuteren, want via camp, camping, en camper is het ‘latijnse’ begrip zelfs tot over de oceaan geraakt,

Dat onze zuidgrens altijd kunstmatig is geweest, blijkt uit het feit dat De Kempen bestaan uit een Nederlands en een Belgisch deel. Tussen deze streken is door de eeuwen heen, ondanks oorlogen en politiek geharrewar, heel wat interactie geweest. Families die vanuit het huidige België naar Noord-Brabant verhuisden en omgekeerd.  Moet ik nog uitleggen dat de grens tussen Holland en Vlaanderen eigenlijk bij de grote rivieren ligt?

Als schoolkind vond ik het gek dat een provincie die in het zuiden van het land lag Noord-Brabant werd genoemd. Later leerde ik over het Hertogdom Brabant, dat zich in de vijftiende eeuw uitstrekte van Brussel tot Den Bosch, dat een enorme economische en culturele potentie had (sinds 1430 in Leuven de eerste universiteit in de lage landen) terwijl Amsterdam nog nauwelijks meer was dan een vissersdorp.

Van dat oude machtige Brabant zijn in naam twee stukken overgebleven, de Belgische provincie Brabant en ons Noord-Brabant.  De provincie Brabant ligt in het hart van België. Ze bestaat uit een Vlaams en een Waals deel, met als een enclave het Brussels gewest. Tussen dat Brabant en Noord-Brabant liggen onder meer de provincies Antwerpen en  (Belgisch) Limburg.

D66 in Provinciale Staten van Noord-Brabant haalde vanmorgen (de opening van) het Radio 1 Journaal met een pleidooi voor het schrappen van de toevoeging ‘Noord’. Brabant sec zou beter beantwoorden aan wat D66 ‘de Brabantse identiteit’ noemt. Klets. Zou die politieke club niks beter te doen hebben, dan het ondergraven van het historisch besef in deze provincie? Zeg gerust ‘Brabant’, maar laat de provincienaam met rust.