De bevrijding die op een andere dag was

Eerst even enigszins vrij Trouw citeren, het dagblad dat immers als verzetskrant begon en zoiets groot op de voorpagina zet:

‘Bevrijdingsdag wordt Dag van de Vrijheid, de Tweede Wereldoorlog staat weer centraal en 5 mei is iedereen vrij, vindt het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Maar dat comité is wel geschrokken van commentaren uit Joodse kring en de Indisch-Nederlandse gemeenschap, waar te horen viel: "de herdenking op de Dam is niet voor ons"'.

Ik heb hierover natuurlijk ook wel een mening, maar geen zin er m’n vingers aan te branden. Kan alleen maar zeggen: wat ‘n typisch Hollands gedoe nou weer en laat Bevrijdingsdag, op welke datum ook, dan maar een echte vrije dag worden voor alle inwoners van Nederland. Als het in de beleving maar niet op Koning Pils-dag lijkt. Wel zou het een mooie kans zijn om een meivakantie aan elkaar te knopen, mits wij ons dat in deze tijd nog kunnen permitteren.

Op welke datum ook? Ja, daar wou ik het wel even over hebben. Want het staat allerminst vast dat de Duitsers op 5 mei 1945 capituleerden met de nodige handtekeningen in Hotel De Wereld in Wageningen. Dat is een zorgvuldig – niet in de laatste plaats door prins Bernhard – overeind gehouden mythe. Wat wil je, de ‘voorbesprekingen’ vonden inderdaad op 5 mei plaats in dat hotel en Bernhard mocht daar bij zijn. Op de beroemde, toen genomen foto, die de laatste tijd weer door de media circuleert, zie je hem met een sigaretje als het ware op het schellinkje zitten. Maar de echte capitulatie vond een dag later, dus op 6 mei, plaats in de aula van de toenmalige Landbouwhogeschool in Wageningen. Daar was Bernhard niet bij. Zodoende.

In wezen was die aparte capitulatie in Nederland ook nog een show, ten faveure van de naar promotie hakende Canadese generaal Foulkes, want de Duitse krijgsmacht in geheel West-Europa gaf zich officieel al op 4 mei op de Lünenburger Heide over aan de geallieerden. Ik herinner me het radiobericht van de BBC hierover nog als de dag van gisteren, want het was ‘s avonds om 8 uur op mijn verjaardag en – tegelijkertijd – die van mijn moeder. Haar verjaardagsvisite ging en masse juichend de straat op en zij bleef alleen achter met de moeizaam bijeen gegaarde taartjes.

Ooit is voor 5 mei gekozen voor het vieren van de nationale bevrijding en het lijkt me absoluut irrelevant daar nu ook nog eens ruzie over te gaan maken.