Markiezin

Op NOS.nl is het volgende bericht te lezen. ‘Begin volgende maand wordt in Pennsylvania de oudste nog rijdende auto geveild. De Dion Bouton et Trepardoux Dos-a-Dos Steam Runabout is gebouwd in 1884 en heeft de bijnaam “La Marquise”.’

Hoe de auto in de VS terecht is gekomen, staat er niet bij. Misschien wel als oorlogsbuit. Ik moet even denken aan een mededeling in het boek D-day van Antony Beevor, waarin een gedachtenwisseling tussen een Amerikaanse bevrijder en een Franse burger wordt weergegeven. De Amerikaan liet zich nogal laatdunkend uit over Frankrijk, maar kwam geheel tot inkeer toen de Fransman hem erop wees, dat in zijn land zowel de auto als het vliegtuig was uitgevonden.

In de door mij cursief gemaakte weergave van ‘merk en type’ van de stoomauto, treffen we trouwens een merkwaardige mengeling van Frans en Engels aan. Ik mis daarbij enige uitleg: ‘Dos-a-Dos’ (lees Dos à Dos) slaat op de zitwijze van de passagiers: met de ruggen naar elkaar toe.

De auto heet La Marquise, wat door een nieuwslezer van de NOS werd uitgesproken als ‘La Markies’. Vervolgens werd de wagen als een ‘hij’ aangeduid, wat duidelijk in tegenspraak is. Meest illustratief is echter de gebrekkige uitspraak van het Frans, die structureel is op de  Nederlandse radio. Zelfs op de Wereldomroep, waar je bij de verkeersinformatie de raarste verbasteringen van Franse plaatsnamen hoort.

De Franse taal is – alleen al om zijn cultuur-historische waarde – toch een belangrijker studievak dan de Nederlandse onderwijspraktijk suggereert.