Hoe kunstexpert John Hoogsteder een Gabriël Metsu ontmaskerde

Voor de nuance moet je op het internet zijn. Zelfs de gemiddelde dagbladjournalst schijnt dat – god betere ‘t – nog niet in de gaten te hebben. Terwijl toch regelmatig op tv  suggesties in die richting opklinken. Brandpunt bij voorbeeld: ‘Ga voor het complete interview naar onze website.’
Neem nou Tussen Kunst en Kitsch van woensdag 9 februari. Dat onverwoestbare tv-programma van de AVRO, waarin niet in de eerste plaats de bewondering voor de schoonheid van sommige getoonde kunstvoorwerpen in de ogen glanst, maar vooral – echt Hollands - het euroteken. Presentator Nelleke van der Krogt tot expert John Hoogsteder die zojuist de recordwaarde (in het programma), zijnde een kwart miljoen, bekend heeft gemaakt van een aangevoerd schilderij: ‘Uuuu? U méént het niet!’

Niet dat kwart miljoen, in de voorafgaande publiciteitscampagne natuurlijk zorgvuldig geheim gehouden, was het interessantste gegeven. Dat was het feit dat het schilderij Het Kantwerkstertje, tot zichtbare teleurstelling van de eigenaresse, niet langer kon worden toegeschreven aan de zeventiende-eeuwer Gabriël Metsu, maar aan diens tijdgenoot, het in zijn vrije tijd schilderende rijkeluiszoontje Joost van Geel.

Een ontmaskering derhalve, die precies twee eeuwen op zich heeft laten wachten, hoewel een andere kenner in een catalogus uit 1938 al de aantekening maakte: ‘Dit is zeker geen Metsu!’ Was Het Kantwerkstertje dat wel geweest, dan zou het volgens Hoogsteder een miljoen waard zijn geweest. Niets ten nadele beweerd over de kwaliteit van de Van Geel, overigens, daarover was de expert lyrisch. Maar zo liggen de schilders in de periferie van Metsu nu eenmaal in de markt.

Het internet: Op haar website toont de AVRO een twintig minuten durend filmpje, waarin te zien is hoe John Hoogsteder zijn vermoeden van ‘geen Metsu, maar een Van Geel’ bevestigd heeft gekregen. Dit kwam in K. en K. helemaal niet aan de orde.