zaterdag 17 juli 2010

Laat ontwaken

De Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) heeft de Koninklijke Wegener, uitgever van onder meer Brabants Dagblad, ED en een reeks titels in Zuid- en Oost-Nederland, een boete van 19 miljoen euro opgelegd. Vijf ‘leidinggevenden’ moeten bovendien samen nog eens 1,3 miljoen betalen. Over het lot van laatstgenoemden hoeft men zich, neem ik aan, geen zorgen te maken. Een kwestie van vestzak-broekzak waarbij het concern dokt.

Toen Wegener in 2000 de dagbladen van de VNU, waaronder het Bredase BN/De Stem (met Zeeuwse editie) opkocht - voor veel te veel geld is achteraf gebleken want direct daarna begon de afkalving van de kranten als gevolg van internet-concurrentie en economische crisis - zijn bepaalde afspraken gemaakt over de ‘redactionele zelfstandigheid’ van BN/De Stem respectievelijk de Provinciale Zeeuwse Courant, die al eerder in handen van Wegener was.  Die afspraken zouden onvoldoende zijn nagekomen. Zo is de drukkerij in Breda ontmanteld en worden beide kranten nu bij Wegener Nieuwsdruk Zuid in Best gedrukt.

De realiteit is inmiddels, dat de PZC en De Stem, samen met ED en al die andere regionale kranten, in belangrijke mate centraal in Apeldoorn worden gemaakt en onder verantwoordelijkheid van ‘eigen’ hoofdredacties verder regionaal worden ingevuld. De kranten mogen onder meer een eigen voorpagina maken en de nodige regionale katernen. De weekendbijlage is een met ‘n paar eigen pagina’s doorregen eenheidsworst. Een columnist als Derk Bolt kom  je zodoende van Zoutelande tot Zwolle tegen.

De samenwerking uit pure economische noodzaak, heeft bij de kranten tot de ‘overbodigheid’ van tientallen redacteuren en technici geleid. De ene bezuinigingsoperatie is de afgelopen jaren de andere opgevolgd. Inmiddels probeert Wegener, onder druk van haar nieuwe eigenaar, het Britse Mecom, zich te onwikkelen tot een crossmediaal bedrijf, waarbij de hoop is gevestigd op het internet als middel om inkomsten te genereren.

De gang van zaken lijkt als twee druppels water op wat er in de Randstad rond het AD is gebeurd, concentraties en reorganisaties waarbij Wegener ook ten nauwste betrokken was. Van eerbiedwaardige kranten als de Haagsche Courant en het Utrechts Nieuwsblad zijn ook maar nauwelijks van elkaar verschillende tabloids overgebleven, die het naar het oordeel van veel abonnees nauwelijks waard zijn hun gerenommeerde titels te dragen.

Wat is eigenlijk redactionele zelfstandigheid? De journalistenvakbond NVJ hanteerde daarvoor sinds de persconcentraties in de jaren zeventig van de vorige eeuw het principe ‘een eigen hoofdredacteur’. Houd je dat criterium aan, dan zijn ook BN/De Stem en de PZC nog steeds zelfstandig. Maar de hoofdredactie van nu is niet meer die van 30 jaar geleden. De strenge scheiding van journalistiek en commercie is allang verlaten en van de hoofdredacteur wordt verwacht dat hij economisch meedenkt en daar ook naar handelt. Een vanuit journalistiek oogpunt bezien allesbehalve benijdenswaardige positie. Het feit dat de directie niet meer borg staat voor de journalistieke onafhankelijkheid, heeft dit voorjaar bij NRC Handelsblad geleid tot het opstappen van de hoofdredacteur.

In tien jaar tijd is er op mediagebied zoveel gebeurd en zoveel veranderd, dat terugvallen op in 2000 gemaakte afspraken,zoals de NMa nu doet, kan worden gezien als een te laat wakker worden. Trouwens, wat doet de NMa met die 20 miljoen? In het steunfonds voor de pers stoppen? Dat zou wel eens hard nodig kunnen zijn, al was het maar om…Wegener te helpen.

Reacties: 17 juli 2010 om 14-04

               17 juli 2010 om 14-41

hhBest.nl

Geen opmerkingen:

Een reactie posten