maandag 28 september 2009

Een Bredase lummel

Een of andere Bredase lummel, heeft het gepresteerd ‘n straatnamenboekje te schrijven, waarin hij zich laatdunkend heeft uitgelaten over mijn vader, Henri t’Sas (Breda, 1877-1966). Ik kwam dat toevallig aan de weet – ik lees noch koop straatnamenboekjes – doordat de website Ginneken-Dorp.nl (de plaats waar Henri driekwart van zijn leven heeft gewoond) er aandacht aan besteedde.

htsas1In ‘t Ginneken, al 67 jaar onderdeel van Breda,  is in de jaren zeventig van de vorige eeuw een pleintje naar Henri genoemd, dus kon de lummel er niet omheen. Hij vond het echter belangrijk te vermelden, dat ‘het werk van Henri t’Sas  geen enkele literaire waarde heeft’. Aangezien deze t’Sas gedurende pakweg zestig jaar een oeuvre heeft opgebouwd van (vooral) toneelstukken, romans en meer dan duizend verhalen, lijkt mij dat ‘n enigszins boude bewering.

Alle gekheid op een stokje, mijn vader (op de foto van Leo Legrand is hij ongeveer 30 jaar) was natuurlijk een broodschrijver, over wie Anton van Duinkerken, denk ik terecht,  opmerkte, dat hij met  die veelschrijverij ‘zijn talent  verknoeide’. Maar dat neemt niet weg dat hij ook dingen heeft gemaakt, die boven de middelmaat uitsteken. Los daarvan, ook al is het waar wat lummel – ach laat ik man en paard noemen, Gerard Otten - denkt, dan nóg schrijf je zoiets hatelijks niet in een boekje over ‘Bredase’ straatnamen. Het voegt immers niets toe aan het gegeven dat Henri t’Sas gedurende meer dan een halve eeuw op laat ik zeggen ‘uiterst verdienstelijke wijze’ als kroniekschrijver van Breda is opgetreden.

Voornamelijk om af te reageren, heb ik lummel maar eens een mail gestuurd, met de vraag waarop hij zijn oordeel over de schrijverskwaliteiten van Henri t'Sas baseert. ‘Literatuurstudie? Bestudering van het werk van t'Sas? Bij voorbeeld zijn toneelstukken? Van horen zeggen misschien?’

Lummel laat automatisch weten, dat hij tot 5 oktober met vakantie is. Pas daarna kan hij verder werken aan zijn carrière bij de gemeente Breda, die hem wellicht ook een straatnaam zal opleveren (Geen plein!).

Meer over Henri t’Sas

3 opmerkingen:

  1. De Bredase journalist Jan Brouwers mailt mij onder meer:

    Ook kundige historici kunnen zich ongelukkig uitdrukken. Ik vermoed overigens dat Gerard zich simpelweg gebaseerd heeft op de tekst van het besluit van b. en w. Naar ik me meen te herinneren – maar dat zou ik moeten nakijken! – was er nogal wat tegenstand vanwege het vermeende gebrek aan literaire kwaliteit van de werken van Henri t’ Sas.Het lijkt mij dus geen bewuste aanval, maar eerder een bedrijfsongeval.

    Tot zover Jan Brouwers, die met het 'besluit van b en w' kennelijk doelt op de inwilliging van een verzoek uit Ginneken, een pleintje naar Henri t'Sas te noemen.

    Is dat schoorvoetend gebeurd? Ik word hoe langer hoe nieuwsgieriger, vooral naar degenen die gemeend hebben, zich een oordeel te kunnen aanmatigen aangaande de kwaliteiten van Henri t'Sas. Nou ja, het is al meer dan dertig jaar geleden. Laat ze - op wie van toepassing - rusten in vrede.

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Gerard Otten mailt mij:
    In de toelichting op de straatnaam Henri t’ Sasplein uit mijn straatnamenboek van 1988 staat onder andere het volgende. Henri Sophie t’ Sas, dagbladjournalist. Hij heeft ook enkele toneelstukken en boeken geschreven. Hoewel literair van geen waarde, geven ze ons een aardige kijk op het leven in het vroegere Breda.
    Ik heb het werk van T’ Sas onder andere gebruikt bij de Keizerstraat, de Koevoet, de Middellaan en de Verlaatstraat. Ook in andere artikelen ben ik graag teruggevallen op werk van T’ Sas voor sfeerbeschrijvingen, onder andere in artikelen over de suburbanisatie rond Breda rond 1900 en over de stadsboeren.
    Commentaar over de literaire kwaliteiten van zijn werk laat ik verder over aan de literatuurwetenschappers.

    Waarop ik de heer Otten het volgende heb geantwoord:

    Dit werpt een wat ander licht op de zaak, in vergelijking met de ontboezemingen op 'Ginnekenweb'. Met uw welnemen, zal ik dit aan eerder geschrijf over de kwestie toevoegen. Het spijt mij dat ik u in eerste instantie wat te hard heb bejegend. Het valt te verklaren uit de stupiditeiten die ik in een wat verder verleden vanuit het Bredase heb moeten ervaren, waardoor dingen wat gemakkelijker in het verkeerde keelgat schieten. Ik dank u voor uw reactie en ben in de toekomst graag bereid tot toelichting op leven en werk van Henri t'Sas. Een overzicht is onder meer te vinden op http://www.schrijversinfo.nl/tsashenri.html

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Moet mij nog even van het hart, dat Henri t'Sas niet primair 'journalist' was, maar schrijver en voordrachtkunstenaar. De verwarring is waarschijnlijk ontstaan, doordat Otten 'enkele toneelstukken en boeken' terloops noemt en vervolgens een opmerking maakt over literaire kwaliteit, die in feite slaat op de 'Bredase krantenstukjes'.

    BeantwoordenVerwijderen