maandag 23 februari 2009

'Vergissingsbombardementen'

Een historicus zet vraagtekens bij de aanduiding 'vergissingsbombardement' voor de Amerikaanse aanval op Nijmegen op 22 februari 1944, waarbij 800 doden en duizenden gewonden vielen, terwijl de historische binnenstad aan diggelen ging. De term vergissingsbombardement is trouwens altijd al omstreden geweest.
Prentbriefkaart van Hotel Duivelsbrug, het latere Bad Wörishofen in Ginneken.
De herdenking en de publiciteit die dit met zich meebrengt rijt onvermijdelijk oude wonden open. En niet alleen in Nijmegen! Als de dag van gisteren herinner ik mij een zogenaamd 'vergissingsbombardement', dat ik op 13 oktober 1944 als 10-jarige meemaakte op het dorp Ginneken, waarbij een verpleeginrichting voor reumapatiënten, Bad Wörishofen genoemd, werd vernield en 27 doden vielen te betreuren. De historische (hervormde) Laurentiuskerk werd zwaar in het middenschip getroffen; schitterende gebrandschilderde ramen van Adam en Eva in het Paradijs gingen verloren.

Op de website Ginneken-Dorp valt het een en ander over de oorlogsramp te lezen. Ook daar worden weer vraagtekens gezet, terwijl ik op mijn beurt de neiging heb vraagtekens bij die vraagtekens te plaatsen.

Er is namelijk op die website sprake van een villa Mariëndal aan de Duivelsbruglaan, schuin tegenover Bad Wörishofen, waar de Duitse generale staf zou hebben gezeten. Dat Mariëndal (voor de oorlog en ook daarna nog even jeugdherberg) diende inderdaad als onderkomen voor Duitse militairen. Ik heb er na de bevrijding nog in gespeeld en de erotische wandschilderingen op de zolder bewonderd. Maar de generale staf had zich bij mijn weten gevestigd in de 'villa van Eras', enkele panden verwijderd van Bad Wörishofen aan dezelfde zijde van de laan. De bommen zijn 'gewoon' honderd meter uit de koers gevallen.

En die kerk dan, die pal aan het terrein van Mariëndal grenst? Op het kerkplein ervoor, beschut door reusachtige kastanjebomen, stonden (ik weet niet helemaal zeker op dat moment nog) radiowagens van de Wehrmacht. Alles bij elkaar denk ik dat Ginneken de dupe werd van een mislukte strategie. En alle verhalen over verzetsmensen die in lichte regenjassen ten behoeve van verkenningsfoto's voor het verkeerde pand zouden hebben gestaan, lijken mij onttrokken aan de dikke duimen van spraakzame Ginnekenaren. Nu wás er nartuurlijk wel wat te bespreken. Zoals het bevel van de hevig panikerende Duitsers na het bombardement, bij het invallen van de duisternis, het zoeken naar slachtoffers te staken.


(Terug)naar hhBest.nl
Email: manieren@hhbest.nl

2 opmerkingen:

  1. Ferd Op de Coul schrijft op hhBest.nl: Het verschrikkelijke geallieerde vergissingsbombardement op Nijmegen en Arnhem was niet het enige op 23 februari 1944. Bij diezelfde abusievelijke raid werd ook Enschede weer zwaar getroffen, wat ik me nog herinner als de dag van gisteren. Er vielen toen plm 25 doden en vele gewonden in de textielstad, die aan alle kanten brandde en die eerder, al op 10 oktober 1943, door een nog zwaarder bombardement was getroffen, waarbij in het centrum en buitenwijken van de stad ruim 300 doden waren gevallen. Wij schuilden bij de buren in de grote kelder onder hun winkel....

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wim Sigmund van Bewonersbelangen Ginneken (uitgever website Ginneken-Dorp) schrijft mij: "De verhalen over verzetsmensen die in lichte regenjassen ten behoeve van verkenningsfoto's
    voor het verkeerde pand zouden hebben gestaan, lijken mij onttrokken aan de dikke duimen van spraakzame Ginnekenaren". Het artikel is indertijd geschreven door een van onze medewerkers, Ton van der Wildt. Deze
    inmiddels overleden Luitenant Kolonel heeft voor zijn onderzoek diverse archiefstukken in Engelend bestudeerd.
    Daarin werd een en ander bevestigd. Ook heeft hij gesproken met een van de verzetsmensen in een witte regenjas.
    Dat de Duitse staf in Villa Maria verbleef, vlak naast Bad Wörishofen, was ons inmiddels bekend. Zelf heb ik
    het bombardement als zevenjarige Ginnekense knaap meegemaakt.

    BeantwoordenVerwijderen